Đau mắt đỏ (viêm kết mạc cấp) là bệnh dễ lây lan trong cộng đồng, phát triển thành dịch phổ biến trong mùa hè và mùa mưa. Thế nhưng năm nay ngay từ giữa mùa xuân bệnh đã xuất hiện. Nguyên nhân do thời tiết thay đổi rõ rệt, virut gây bệnh phát triển mạnh khiến bệnh gia tăng sớm hơn.
Cách nhận biết ?
Khoảng 3-5 ngày trước khi đau mắt, bạn có thể có sốt nhẹ, gai rét, đau họng, hạch trước tai hoặc hạch cằm nổi to. Thường mắt sẽ chuyển từ trắng sang đỏ rất nhanh trong vòng 24 giờ. Ra nhiều rỉ, đặc biệt về sáng khiến mi bị dính chặt, rất khó mở mắt. Cảm giác như có cát, sạn ở trong mắt. Nhiều bệnh nhân đến viện vì tưởng có bụi hay cát bay vào mắt. Rỉ ra nhiều khiến bệnh nhân phải lau chùi thường xuyên. Mắt thứ hai cũng viêm sau mắt thứ nhất khoảng 5 ngày. Một chu trình bệnh gồm các giai đoạn: khởi phát, toàn phát, lui bệnh trung bình là 10-15 ngày nếu không bị bội nhiễm. Sau khi hết bệnh, mắt sẽ trở về bình thường.
Cấu tạo mắt.
Những thuốc nên dùng?
Rửa mắt là rất quan trọng. Nhưng không được rửa bằng nước lã hay nước muối tự pha vì sẽ gây thêm tổn thương hoặc nhiễm khuẩn cho mắt.
Nên rửa mắt bằng nước muối sinh lý 0,9% dạng nhỏ mắt nhiều lần trong ngày. Rửa mắt làm trôi đi mầm bệnh, đẩy rỉ ra ngoài, làm ẩm và an dịu cho bề mặt nhãn cầu. Có thể rửa mắt mỗi khi thấy kèm nhèm hoặc trung bình 10 lần/ngày.
Nước mắt nhân tạo, chất làm ẩm hay bôi trơn nhãn cầu có độ nhớt thấp cũng có thể dùng cho đau mắt đỏ với tác dụng như trên và đem lại cảm giác dễ chịu cho mắt. Cũng cần nói thêm là nước muối hay nước mắt nhân tạo không làm kết thúc nhanh diễn tiến của bệnh.
Đối với kháng sinh, thông thường người dân sẽ thích dùng kháng sinh mạnh, có người còn tiêm kháng sinh vài ngày. Một số người thì tự mua kháng sinh đắt tiền để tra mắt. Thực ra, kháng sinh không giết được virut gây bệnh, có chăng là diệt các vi khuẩn bội nhiễm luôn có mặt kèm với virut khi chúng hoành hành ở kết mạc. Thái độ đúng đắn trong việc sử dụng kháng sinh trong đau mắt dịch là: dùng một kháng sinh tra mắt phổ rộng là đủ. Thuốc nội hay ngoại tùy thuộc vào kinh tế của bệnh nhân.
Người ta ít dùng thuốc mỡ trong giai đoạn cấp, do sẽ làm tăng cảm giác khó chịu khi đang ở giai đoạn viêm. Các thuốc được quảng cáo là để chữa đỏ mắt phần lớn sẽ không có tác dụng chữa đau mắt dịch, đặc biệt là những thuốc có chất co mạch có thể làm viêm nặng lên hoặc gây xuất huyết kết mạc.
Các sản phẩm có cortizol, nên thận trọng!
Có quá nhiều sản phẩm không cần kê đơn mà bạn vẫn mua được ở hiệu thuốc một cách dễ dàng như: nemydexa, clodexa, cloxit H... Người bán hàng có thể mời chào bạn, khi đọc chỉ định cũng thấy rất có lý thế nhưng dùng nó lại không đơn giản. Kinh điển các sản phẩm loại này có thể dùng để cắt ngắn đi chu trình bệnh ở giai đoạn gần lui bệnh hoặc giai đoạn có biến chứng. Bạn đừng nên tự mua thuốc và tra mắt bởi chỉ có bác sĩ nhãn khoa mới biết được bạn có đúng bị đau mắt dịch không? Đang ở giai đoạn nào của bệnh, có nguy cơ biến chứng hay đang bị biến chứng gì?
Ngoài ra, có thể dùng các sản phẩm có kết hợp kháng sinh mạnh và một chống viêm dòng cortizol như tobradex, decordex, vigadexa… nhưng bác sĩ phải căn cứ vào từng trường hợp cụ thể mới cho dùng các thuốc này.
Nguy cơ khi sử dụng thuốc không đúng
Nhỏ nước muối Natri clorid 0,9% thường xuyên để rửa sạch mắt hàng ngày
Những người nôn nóng, sốt ruột thường muốn khỏi bệnh nhanh. Họ tự mua thuốc về tra, tự xông lá, làm theo lời mách bảo. Vì vậy, có nhiều trường hợp đã bị bỏng mắt do xông lá hay tinh dầu. Nhỏ cortizol tùy tiện gây loét giác mạc do Herpes hay nấm, năm nào cũng làm hàng chục, hàng trăm người mù lòa. Chỉ sau nhỏ 2 lọ clodexa cũng làm bạn phát sinh bệnh glôcôm, có thể gây mù lòa, điều trị rất phức tạp và tốn kém.
Vì vậy, quan điểm dùng thuốc nói chung hay các thuốc có cortizol nói riêng là phải rất thận trọng. Khi dùng phải có ý kiến của bác sĩ. Dừng thuốc khi đã đạt mục đích điều trị. Khi dừng thuốc cần giảm liều dần dần, có theo dõi và khám lại theo hẹn.
Phòng ngừa thế nào?
Rất nhiều người không đau mắt trong khi những người khác lại bị. Bởi họ có tố chất tốt, cách ly tốt và vệ sinh tốt. Rửa mắt bằng nước muối 0,9%, không tiếp xúc với bệnh nhân đau mắt đỏ, không đến chỗ đông người hay bệnh viện vào mùa dịch, rửa tay nhiều lần trong ngày bằng xà phòng tiệt trùng... có thể giúp bạn phòng đau mắt đỏ.
Cách nhận biết ?
Khoảng 3-5 ngày trước khi đau mắt, bạn có thể có sốt nhẹ, gai rét, đau họng, hạch trước tai hoặc hạch cằm nổi to. Thường mắt sẽ chuyển từ trắng sang đỏ rất nhanh trong vòng 24 giờ. Ra nhiều rỉ, đặc biệt về sáng khiến mi bị dính chặt, rất khó mở mắt. Cảm giác như có cát, sạn ở trong mắt. Nhiều bệnh nhân đến viện vì tưởng có bụi hay cát bay vào mắt. Rỉ ra nhiều khiến bệnh nhân phải lau chùi thường xuyên. Mắt thứ hai cũng viêm sau mắt thứ nhất khoảng 5 ngày. Một chu trình bệnh gồm các giai đoạn: khởi phát, toàn phát, lui bệnh trung bình là 10-15 ngày nếu không bị bội nhiễm. Sau khi hết bệnh, mắt sẽ trở về bình thường.
Cấu tạo mắt.
Rửa mắt là rất quan trọng. Nhưng không được rửa bằng nước lã hay nước muối tự pha vì sẽ gây thêm tổn thương hoặc nhiễm khuẩn cho mắt.
Nên rửa mắt bằng nước muối sinh lý 0,9% dạng nhỏ mắt nhiều lần trong ngày. Rửa mắt làm trôi đi mầm bệnh, đẩy rỉ ra ngoài, làm ẩm và an dịu cho bề mặt nhãn cầu. Có thể rửa mắt mỗi khi thấy kèm nhèm hoặc trung bình 10 lần/ngày.
Nước mắt nhân tạo, chất làm ẩm hay bôi trơn nhãn cầu có độ nhớt thấp cũng có thể dùng cho đau mắt đỏ với tác dụng như trên và đem lại cảm giác dễ chịu cho mắt. Cũng cần nói thêm là nước muối hay nước mắt nhân tạo không làm kết thúc nhanh diễn tiến của bệnh.
Đối với kháng sinh, thông thường người dân sẽ thích dùng kháng sinh mạnh, có người còn tiêm kháng sinh vài ngày. Một số người thì tự mua kháng sinh đắt tiền để tra mắt. Thực ra, kháng sinh không giết được virut gây bệnh, có chăng là diệt các vi khuẩn bội nhiễm luôn có mặt kèm với virut khi chúng hoành hành ở kết mạc. Thái độ đúng đắn trong việc sử dụng kháng sinh trong đau mắt dịch là: dùng một kháng sinh tra mắt phổ rộng là đủ. Thuốc nội hay ngoại tùy thuộc vào kinh tế của bệnh nhân.
Người ta ít dùng thuốc mỡ trong giai đoạn cấp, do sẽ làm tăng cảm giác khó chịu khi đang ở giai đoạn viêm. Các thuốc được quảng cáo là để chữa đỏ mắt phần lớn sẽ không có tác dụng chữa đau mắt dịch, đặc biệt là những thuốc có chất co mạch có thể làm viêm nặng lên hoặc gây xuất huyết kết mạc.
Các sản phẩm có cortizol, nên thận trọng!
Có quá nhiều sản phẩm không cần kê đơn mà bạn vẫn mua được ở hiệu thuốc một cách dễ dàng như: nemydexa, clodexa, cloxit H... Người bán hàng có thể mời chào bạn, khi đọc chỉ định cũng thấy rất có lý thế nhưng dùng nó lại không đơn giản. Kinh điển các sản phẩm loại này có thể dùng để cắt ngắn đi chu trình bệnh ở giai đoạn gần lui bệnh hoặc giai đoạn có biến chứng. Bạn đừng nên tự mua thuốc và tra mắt bởi chỉ có bác sĩ nhãn khoa mới biết được bạn có đúng bị đau mắt dịch không? Đang ở giai đoạn nào của bệnh, có nguy cơ biến chứng hay đang bị biến chứng gì?
Ngoài ra, có thể dùng các sản phẩm có kết hợp kháng sinh mạnh và một chống viêm dòng cortizol như tobradex, decordex, vigadexa… nhưng bác sĩ phải căn cứ vào từng trường hợp cụ thể mới cho dùng các thuốc này.
Nguy cơ khi sử dụng thuốc không đúng
Nhỏ nước muối Natri clorid 0,9% thường xuyên để rửa sạch mắt hàng ngày
Vì vậy, quan điểm dùng thuốc nói chung hay các thuốc có cortizol nói riêng là phải rất thận trọng. Khi dùng phải có ý kiến của bác sĩ. Dừng thuốc khi đã đạt mục đích điều trị. Khi dừng thuốc cần giảm liều dần dần, có theo dõi và khám lại theo hẹn.
Phòng ngừa thế nào?
Rất nhiều người không đau mắt trong khi những người khác lại bị. Bởi họ có tố chất tốt, cách ly tốt và vệ sinh tốt. Rửa mắt bằng nước muối 0,9%, không tiếp xúc với bệnh nhân đau mắt đỏ, không đến chỗ đông người hay bệnh viện vào mùa dịch, rửa tay nhiều lần trong ngày bằng xà phòng tiệt trùng... có thể giúp bạn phòng đau mắt đỏ.
BS. Hoàng Cương (Bệnh viện Mắt TW)
