Nếu muốn đính kèm một thư điện tử một thư mục với nhiều tập tin và thư mục con thì cách dễ dàng nhất là phải nén chúng lại để tạo thành một tập tin duy nhất. Bên cạnh đó, việc chia sẻ một tập tin dung lượng lớn qua Internet cũng dễ dàng hơn nếu bạn nén tập tin đó lại để giảm dung lượng tập tin, giúp người nhận tải về nhanh hơn. Bài viết sau đây sẽ giới thiệu 10 phần mềm nén và giải nén miễn phí, hoạt động khá tốt và ổn định, để bạn có thêm thông tin lựa chọn phần mềm phù hợp.
1. 7-Zip
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows
7-Zip là một trong những phần mềm nén nổi bật nhất trong nhóm các phần mềm nén và giải nén miễn phí. 7-Zip hỗ trợ các định dạng phổ biến như ZIP, 7z, RAR, GZIP, TAR và đang là đối thủ nặng kí của hai phần mềm thương mại WinRar và WinZip. Một tính năng thế mạnh của công cụ này là tạo ra những gói lưu trữ tài liệu tự giải nén, bạn có thể chia sẻ chúng qua Internet và người nhận được có thể tự giải nén mà không cần cài đặt thêm phần mềm hỗ trợ. 7-Zip cũng là một plugin cho Total Commander và FAR Manager. Điểm trừ lớn nhất của 7-Zip là giao diện của nó, người dùng cần phải tìm hiểu một thời gian mới có thể sử dụng thành thạo các tính năng có trên giao diện.
2. B1 Free Archiver
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows, Linux, Mac và Android.
B1 Free Archiver cũng được đánh giá khá cao trong nhóm các phần mềm nén và giải nén miễn phí, đặc biệt là phiên bản dành cho hệ điều hành Android. Phần mềm này hỗ trợ tốt các định dạng .zip, .rar, .b1 và 34 định dạng khác, hỗ trợ 30 ngôn ngữ khác nhau. Không giống như 7-Zip, giao diện người dùng của B1 Free Archiver khá thân thiện và sử dụng đơn giản, hầu hết các tính năng được thực hiện từ 2 đến 3 cái bấm chuột. Tốc độ nén của phần mềm được đo theo chế độ nén thông minh, tự lựa chọn phương pháp nén tốt nhất cho mỗi dạng dữ liệu. Khuyết điểm của B1 Free Archiver là chỉ tạo được hai định dạng nén là ZIP và B1, mặc dù có thể mở rất nhiều định dạng3. BandiZIP
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows, Mac.
Không giống như các phần mềm nén khác, BandiZIP cung cấp luôn phiên bản tự chạy (portable) và được rất nhiều người sử dụng. Với bản tự chạy này, bạn có thể sử dụng trên bất kì thiết bị di động hoặc bất kì máy tính nào mà không cần phải cài đặt trước. Phần mềm hỗ trợ đầy đủ các định dạng nén phổ biến như RAR, ZIP, hỗ trợ giải nén trên 30 định dạng và có cả tính năng tạo tập tin EXE tự động giải nén. Các tính năng nổi bật của BandiZIP là hỗ trợ kéo thả để nén và giải nén tập tin, sử dụng thuật toán nén tối ưu (bỏ qua các tập tin không thể nén chỉ tập trung vào các tập tin có khả năng nén), cho phép bạn xem trước danh sách các tập tin bên trong một tập tin nén ngay khi kích chuột phải vào tập tin đó. Cửa sổ Settings của phần mềm có nhiều hộp kiểm tra và thẻ với rất nhiều tùy chọn. Nếu quen thuộc các tính năng của phần mềm nén và giải nén thì tùy biến BandiZIP theo nhu cầu để nén và giải nén hiệu quả hơn. Ví dụ, người dùng có thể tùy chọn sử dụng tính năng xử lý đa lõi để tăng tốc độ nén tập tin. BandiZIP vẫn có một khuyết điểm đó là chỉ tạo ra các tập tin nén định dạng ZIP và EXE, hy vọng tương lai nhà sản xuất sẽ tăng thêm nhiều định dạng nén hơn nữa
4. FreeArc
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows, Linux.
FreeArc là một dự án mã nguồn mở được phân phối theo giấy phép GNU General Public License. FreeArc được tạo ra không để cạnh tranh với các đối thủ về tốc độ và hiệu quả, mà niềm tự hào của nhóm tác giả phần mềm FreeArc là công nghệ phân loại tập tin thông minh chính là chìa khóa thành công của phần mềm này. Bên cạnh đó, FreeArc bao gồm 11 thuật toán nén và bộ lọc nâng cao, và vượt trội về tỉ lệ nén, khả năng hoạt động nhanh hơn 2-5 lần so với các chương trình nén và giải nén thương mại. Tuy nhiên, điểm yếu của FreeArc là giao diện chưa được đầu tư kỹ lưỡng, cộng thêm là chưa hỗ trợ phiên bản 64-bit, chưa hỗ trợ lưu trữ các tập tin thuộc tính/mở rộng.
5. Haozip
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows.
Haozip là công cụ cho phép bạn nén và giải nén tập tin với nhiều tính năng như: hỗ trợ 49 định dạng nén (hỗ trợ tốt định dạng 7z, zip, tar), mật khẩu mã hóa bảo vệ tập tin, chuyển đổi định dạng…và đặc biệt là tốc độ nén nhanh hơn 40% so với các phần mềm khác. Ngoài ra, Haozip còn tích hợp một trình xem và chuyển đổi hình ảnh, người dùng không cần phải bấm đôi chuột vào tập tin ảnh trong tập tin nén để xem hình ảnh bằng chương trình của Windows. Haozip hỗ trợ tính năng tùy chỉnh giao diện nhưng phải kết nối Internet, đây được xem là một điểm trừ của phần mềm này.
6. IZArc
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows.
IZArc hỗ trợ rất nhiều định dạng nén thông dụng và mở các định dạng tập tin ảnh đĩa CD như ISO, BIN, CDI, NRG. Với chương trình này, bạn có thể nén bất kì dữ liệu nào và mã hóa các tài liệu lưu trữ với 4 thuật toán bảo mật. Một tính năng thú vị của IZArc là khả năng chuyển đổi từ định dạng này sang định dạng khác (từ BIN đến ISO, từ NRG đến ISO). Nếu muốn gửi những tập tin nén đến bạn bè mà họ không có phần mềm giải nén thì bạn có thể tạo một tập tin nén tự bung chỉ với một cái bấm chuột. Ngoài ra, IZArc có thể thiết lập để chạy chương trình quét virus khi bạn mở tập tin nén. Nhưng nếu trên máy tính của bạn không có chương trình chống virus thì tính năng này không hoạt động.
7. jZip
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows.
Phần mềm jZip hỗ trợ đầy đủ cho các định dạng Zip, TAR, RAR và 7-Zip. Một tính năng khác lạ của jZip là nó có phiên bản dành cho hệ điều hành Symbian, giải nén tập tin zip dành cho điện thoại thông minh dành cho các dòng UIQ. Phiên bản dành cho Symbian có thể thực hiện được tất cả tính năng cần thiết như mở tập tin lưu trữ, tạo một tập tin nén mới, thêm vào một tập tin hoặc thư mục, giải nén một tập tin hoặc toàn bộ, xóa tập tin nén sau khi giải nén.
8.PeaZip
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows, Linux.
Cũng giống như BandiZip, PeaZip cung cấp cho người dùng một phiên bản tự chạy (portable). PeaZip là một phần mềm mã nguồn mở giúp người dùng dễ dàng lưu trữ, nén hay giải nén các tập tin một cách nhanh chóng, tạo tập tin nén tự giải nén, hỗ trợ các định dạng nén thông dụng như .rar, .zip, .7z… và một số định dạng nén khác như .arc, .bz2, .ace, .arj, .cab…Tuy nhiên, khuyết điểm lớn nhất của phần mềm này là trong quá trình cài đặt có một thiết lập mặc định là yêu cầu cài đặt thanh công cụ AVG Security và thay đổi trang chủ, cũng như thay đổi tính năng tìm kiếm bằng AVG Secure Search. Do đó, bạn hãy bỏ các dấu chọn này trong lúc cài đặt phần mềm.
9. TugZip
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows.
TugZip có giao diện khá đơn giản nhưng đầy đủ thông tin và dễ sử dụng, có ba chế độ hiển thị: Classic (kiểu truyền thống), Explorer (kiểu cây thư mục có bổ sung thông tin tập tin nén), Combined (kiểu cây thư mục đơn giản). Điểm đặc biệt của TugZip là nó có một số công cụ hỗ trợ quét virus trước khi nén hoặc giải nén, và các công cụ sửa chữa tập tin nén bị hư hoặc tạo tập tin nén tự bung. TugZip nén tập tin khá nhanh (nhanh hơn so với IZArc) với nhiều tùy chọn và nhiều mức nén tập tin tùy theo từng định dạng. Khuyết điểm lớn nhất của phần mềm này là nó đã dừng phát triển vào năm 2008 nên không có sự hỗ trợ nào cho người sử dụng.
10. ZipGenius
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows.
ZipGenius có đầy đủ tính năng của một phần mềm nén và giải nén thông thường, hỗ trợ 21 định dạng khác nhau từ rar, zip, 7z đến cab, ace.. và có khả năng giải nén các tập tin ảnh CD như .ISO, .NRG và .CMI. Một tính năng hữu dụng là cho phép xem trước ảnh trong các tập tin nén mà không cần giải nén toàn bộ tập tin. Ngoài ra, phần mềm còn có một số tính năng hữu ích khác như: tạo tập tin nén tự bung, kiểm tra và sửa chữa các tập tin nén bị hỏng, tích hợp công cụ FTP Genius cho phép người dùng truyền tải tập tin theo giao thức FTP, hỗ trợ việc nén và giải nén theo cách kéo thả, cho phép mã hóa tập tin và đặt mật khẩu để bảo vệ tập tin,...
1. 7-Zip
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows
7-Zip là một trong những phần mềm nén nổi bật nhất trong nhóm các phần mềm nén và giải nén miễn phí. 7-Zip hỗ trợ các định dạng phổ biến như ZIP, 7z, RAR, GZIP, TAR và đang là đối thủ nặng kí của hai phần mềm thương mại WinRar và WinZip. Một tính năng thế mạnh của công cụ này là tạo ra những gói lưu trữ tài liệu tự giải nén, bạn có thể chia sẻ chúng qua Internet và người nhận được có thể tự giải nén mà không cần cài đặt thêm phần mềm hỗ trợ. 7-Zip cũng là một plugin cho Total Commander và FAR Manager. Điểm trừ lớn nhất của 7-Zip là giao diện của nó, người dùng cần phải tìm hiểu một thời gian mới có thể sử dụng thành thạo các tính năng có trên giao diện.
2. B1 Free Archiver
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows, Linux, Mac và Android.
B1 Free Archiver cũng được đánh giá khá cao trong nhóm các phần mềm nén và giải nén miễn phí, đặc biệt là phiên bản dành cho hệ điều hành Android. Phần mềm này hỗ trợ tốt các định dạng .zip, .rar, .b1 và 34 định dạng khác, hỗ trợ 30 ngôn ngữ khác nhau. Không giống như 7-Zip, giao diện người dùng của B1 Free Archiver khá thân thiện và sử dụng đơn giản, hầu hết các tính năng được thực hiện từ 2 đến 3 cái bấm chuột. Tốc độ nén của phần mềm được đo theo chế độ nén thông minh, tự lựa chọn phương pháp nén tốt nhất cho mỗi dạng dữ liệu. Khuyết điểm của B1 Free Archiver là chỉ tạo được hai định dạng nén là ZIP và B1, mặc dù có thể mở rất nhiều định dạng3. BandiZIP
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows, Mac.
Không giống như các phần mềm nén khác, BandiZIP cung cấp luôn phiên bản tự chạy (portable) và được rất nhiều người sử dụng. Với bản tự chạy này, bạn có thể sử dụng trên bất kì thiết bị di động hoặc bất kì máy tính nào mà không cần phải cài đặt trước. Phần mềm hỗ trợ đầy đủ các định dạng nén phổ biến như RAR, ZIP, hỗ trợ giải nén trên 30 định dạng và có cả tính năng tạo tập tin EXE tự động giải nén. Các tính năng nổi bật của BandiZIP là hỗ trợ kéo thả để nén và giải nén tập tin, sử dụng thuật toán nén tối ưu (bỏ qua các tập tin không thể nén chỉ tập trung vào các tập tin có khả năng nén), cho phép bạn xem trước danh sách các tập tin bên trong một tập tin nén ngay khi kích chuột phải vào tập tin đó. Cửa sổ Settings của phần mềm có nhiều hộp kiểm tra và thẻ với rất nhiều tùy chọn. Nếu quen thuộc các tính năng của phần mềm nén và giải nén thì tùy biến BandiZIP theo nhu cầu để nén và giải nén hiệu quả hơn. Ví dụ, người dùng có thể tùy chọn sử dụng tính năng xử lý đa lõi để tăng tốc độ nén tập tin. BandiZIP vẫn có một khuyết điểm đó là chỉ tạo ra các tập tin nén định dạng ZIP và EXE, hy vọng tương lai nhà sản xuất sẽ tăng thêm nhiều định dạng nén hơn nữa
4. FreeArc
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows, Linux.
FreeArc là một dự án mã nguồn mở được phân phối theo giấy phép GNU General Public License. FreeArc được tạo ra không để cạnh tranh với các đối thủ về tốc độ và hiệu quả, mà niềm tự hào của nhóm tác giả phần mềm FreeArc là công nghệ phân loại tập tin thông minh chính là chìa khóa thành công của phần mềm này. Bên cạnh đó, FreeArc bao gồm 11 thuật toán nén và bộ lọc nâng cao, và vượt trội về tỉ lệ nén, khả năng hoạt động nhanh hơn 2-5 lần so với các chương trình nén và giải nén thương mại. Tuy nhiên, điểm yếu của FreeArc là giao diện chưa được đầu tư kỹ lưỡng, cộng thêm là chưa hỗ trợ phiên bản 64-bit, chưa hỗ trợ lưu trữ các tập tin thuộc tính/mở rộng.
5. Haozip
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows.
Haozip là công cụ cho phép bạn nén và giải nén tập tin với nhiều tính năng như: hỗ trợ 49 định dạng nén (hỗ trợ tốt định dạng 7z, zip, tar), mật khẩu mã hóa bảo vệ tập tin, chuyển đổi định dạng…và đặc biệt là tốc độ nén nhanh hơn 40% so với các phần mềm khác. Ngoài ra, Haozip còn tích hợp một trình xem và chuyển đổi hình ảnh, người dùng không cần phải bấm đôi chuột vào tập tin ảnh trong tập tin nén để xem hình ảnh bằng chương trình của Windows. Haozip hỗ trợ tính năng tùy chỉnh giao diện nhưng phải kết nối Internet, đây được xem là một điểm trừ của phần mềm này.
6. IZArc
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows.
IZArc hỗ trợ rất nhiều định dạng nén thông dụng và mở các định dạng tập tin ảnh đĩa CD như ISO, BIN, CDI, NRG. Với chương trình này, bạn có thể nén bất kì dữ liệu nào và mã hóa các tài liệu lưu trữ với 4 thuật toán bảo mật. Một tính năng thú vị của IZArc là khả năng chuyển đổi từ định dạng này sang định dạng khác (từ BIN đến ISO, từ NRG đến ISO). Nếu muốn gửi những tập tin nén đến bạn bè mà họ không có phần mềm giải nén thì bạn có thể tạo một tập tin nén tự bung chỉ với một cái bấm chuột. Ngoài ra, IZArc có thể thiết lập để chạy chương trình quét virus khi bạn mở tập tin nén. Nhưng nếu trên máy tính của bạn không có chương trình chống virus thì tính năng này không hoạt động.
7. jZip
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows.
Phần mềm jZip hỗ trợ đầy đủ cho các định dạng Zip, TAR, RAR và 7-Zip. Một tính năng khác lạ của jZip là nó có phiên bản dành cho hệ điều hành Symbian, giải nén tập tin zip dành cho điện thoại thông minh dành cho các dòng UIQ. Phiên bản dành cho Symbian có thể thực hiện được tất cả tính năng cần thiết như mở tập tin lưu trữ, tạo một tập tin nén mới, thêm vào một tập tin hoặc thư mục, giải nén một tập tin hoặc toàn bộ, xóa tập tin nén sau khi giải nén.
8.PeaZip
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows, Linux.
Cũng giống như BandiZip, PeaZip cung cấp cho người dùng một phiên bản tự chạy (portable). PeaZip là một phần mềm mã nguồn mở giúp người dùng dễ dàng lưu trữ, nén hay giải nén các tập tin một cách nhanh chóng, tạo tập tin nén tự giải nén, hỗ trợ các định dạng nén thông dụng như .rar, .zip, .7z… và một số định dạng nén khác như .arc, .bz2, .ace, .arj, .cab…Tuy nhiên, khuyết điểm lớn nhất của phần mềm này là trong quá trình cài đặt có một thiết lập mặc định là yêu cầu cài đặt thanh công cụ AVG Security và thay đổi trang chủ, cũng như thay đổi tính năng tìm kiếm bằng AVG Secure Search. Do đó, bạn hãy bỏ các dấu chọn này trong lúc cài đặt phần mềm.
9. TugZip
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows.
TugZip có giao diện khá đơn giản nhưng đầy đủ thông tin và dễ sử dụng, có ba chế độ hiển thị: Classic (kiểu truyền thống), Explorer (kiểu cây thư mục có bổ sung thông tin tập tin nén), Combined (kiểu cây thư mục đơn giản). Điểm đặc biệt của TugZip là nó có một số công cụ hỗ trợ quét virus trước khi nén hoặc giải nén, và các công cụ sửa chữa tập tin nén bị hư hoặc tạo tập tin nén tự bung. TugZip nén tập tin khá nhanh (nhanh hơn so với IZArc) với nhiều tùy chọn và nhiều mức nén tập tin tùy theo từng định dạng. Khuyết điểm lớn nhất của phần mềm này là nó đã dừng phát triển vào năm 2008 nên không có sự hỗ trợ nào cho người sử dụng.
10. ZipGenius
-Hệ điều hành hỗ trợ: Windows.
ZipGenius có đầy đủ tính năng của một phần mềm nén và giải nén thông thường, hỗ trợ 21 định dạng khác nhau từ rar, zip, 7z đến cab, ace.. và có khả năng giải nén các tập tin ảnh CD như .ISO, .NRG và .CMI. Một tính năng hữu dụng là cho phép xem trước ảnh trong các tập tin nén mà không cần giải nén toàn bộ tập tin. Ngoài ra, phần mềm còn có một số tính năng hữu ích khác như: tạo tập tin nén tự bung, kiểm tra và sửa chữa các tập tin nén bị hỏng, tích hợp công cụ FTP Genius cho phép người dùng truyền tải tập tin theo giao thức FTP, hỗ trợ việc nén và giải nén theo cách kéo thả, cho phép mã hóa tập tin và đặt mật khẩu để bảo vệ tập tin,...
