Tham khảo:
9 Simple Suggestions That Change People’s Perceptions
spring.org.uk
Chúng ta có thể cải thiện cuộc sống của mình và của người khác với sức mạnh của ám thị.
Ám thị có sức mạnh như thế nào? Thay đổi cách suy nghĩ của mọi người bằng cách tạo ra những thay đổi nhỏ đối với những kỳ vọng của họ liệu có thực sự khả thi?
Một trong những minh chứng nổi tiếng là hiệu ứng thuốc trấn yên , để làm yên lòng người bệnh hơn là chữa bệnh ( placebo effect ): quan điểm là những viên thuốc giả có thể làm chúng ta tốt hơn.
Nhưng nghiên cứu tâm lý học có rất nhiều phát hiện cho thấy làm thế nào những ám thị đơn giản có thể ảnh hưởng đến cách thức con người suy nghĩ và nhìn nhận thế giới.
Sau đây là 6 ví dụ từ một bài báo mới được xuất bản trong 'Psychological Science' (Michael et al., 2012):
1. Tăng cường trí thông minh
Bạn có thể tăng cường trí thông minh bằng cách đưa ra một viên thuốc giả và nói với mọi người đó là viên thuốc giúp nâng cao khả năng nhận thức:
"...khi mọi người uống viên thuốc R273 giả giúp nâng cao nhận thức, họ có xu hướng kỳ vọng nó sẽ cải thiện sự tỉnh táo của họ, vì vậy họ nỗ lực nhiều hơn trong bài kiểm tra nhưng quy nhầm cho sự tiến bộ của họ là do R273 (Clifasefi et al., 2007).
Nó cũng có thể có tác dụng ngược lại nếu bạn nói với họ viên thuốc này sẽ làm họ ngu ngốc hơn.
2. Cả tin hơn, dễ bị lừa hơn.
Khi bạn có thể làm mọi người nghĩ là họ thông minh hơn, bạn cũng có thể làm họ cả tin hơn, dễ bị lừa hơn:
"...đưa cho họ những viên thuốc bổ vodka giả làm họ dễ bị ảnh hưởng nhiều hơn trước những thông tin sai lầm..." (Assefi & Garry, 2003)
Tất nhiên bạn có thể đạt được hiệu quả tương tự với những viên thuốc bổ vodka thật nhưng cách này lành mạnh hơn và rẻ tiền hơn.
3. Socola ngon
Nói với mọi người món ăn này xa xỉ và đắt tiền như thế nào sẽ làm họ trải nghiệm món ăn là xa xỉ hơn. Vì vậy, hãy nói đây là socola Thụy Sĩ, không phải Trung Quốc.
"...khi các sinh viên nếm thử kẹo socola không có nhãn hiệu và được nói, hoặc trước hoặc sau khi ăn, kẹo có xuất xứ Thuỵ Sĩ hoặc Trung Quốc, những người được nói trước khi ăn đó là kẹo Thuỵ Sĩ thông báo họ thích kẹo đó rất nhiều." (Wilcox, Roggeveen, & Grewal, 2011).
5. Tôi đang theo dõi bạn
'Hiệu ứng Hawthorne' là một trong những hiệu ứng nổi tiếng trong tâm lý học. Đó là quan điểm cho rằng hành vi của con người thay đổi đơn giản là một kết quả của việc bị theo dõi.
Trong những nghiên cứu cổ điển trên các công nhân tại nhà máy Hawthorne ở Illinois, các nhà nghiên cứu phát hiện thấy việc thay đổi những điều kiện làm việc vật lý ( như đèn ) không có những hiệu quả nhất quán lên năng suất.
Thay vào đó, những người được chú ý và nhận được sự chú ý từ những người quản lý đã ảnh hưởng đến sự chăm chỉ làm việc của họ.
5. Tôi kỳ vọng điều tốt hơn
Những kỳ vọng của chúng ta về người khác ảnh hưởng đến cách họ làm việc:
"...khi các giáo viên có những kỳ vọng rằng học sinh học tập tốt, họ đã vô tình cung cấp cho học sinh một môi trường học tập được tăng cường, tạo ra những kết quả tốt hơn (Rosenthal, 2003, for a review)."
Điều này giải thích làm thế nào mà những kỳ vọng của người khác có thể kiểm soát chúng ta.
6. Chơi thể thao và giải câu đố tốt hơn
Những người chơi thể thao có tiếng là mê tín. Nhưng họ không phải là những người duy nhất. Các thực nghiệm đã phát hiện thấy mọi người nhìn chung...
"...thực hiện những cú đánh gôn thành công khi họ được nói rằng đó là một quả bóng may mắn, những người giải câu đố tốt hơn khi các thực nghiệm viên làm một động tác tay "may mắn", và chiến thắng trong một trò chơi về trí nhớ khi có sự hiện diện của bùa may mắn (Damisch et al., 2010)."
* Đừng xem nhẹ những hiệu ứng trên. Trong y khoa, hiệu ứng thuốc giả đã được chứng minh là đối thủ của thuốc hoặc thậm chí là phẫu thuật.
Tuy nhiên, nó phụ thuộc vào tính dễ bị ám thị của người đó, một cái gì đó mà chúng ta rất khác nhau.
Một phương pháp mà các nhà thôi miên sử dụng để kiểm tra tích dễ ám thị là yêu cầu thính giả đan tay của họ vào nhau trong khi đó ám thị rằng tay của họ đang dính chặt. Bạn càng dễ bị ám thị thì bạn càng thấy khó khăn nới tay ra.
9 Simple Suggestions That Change People’s Perceptions
spring.org.uk
Chúng ta có thể cải thiện cuộc sống của mình và của người khác với sức mạnh của ám thị.
Ám thị có sức mạnh như thế nào? Thay đổi cách suy nghĩ của mọi người bằng cách tạo ra những thay đổi nhỏ đối với những kỳ vọng của họ liệu có thực sự khả thi?
Một trong những minh chứng nổi tiếng là hiệu ứng thuốc trấn yên , để làm yên lòng người bệnh hơn là chữa bệnh ( placebo effect ): quan điểm là những viên thuốc giả có thể làm chúng ta tốt hơn.
Nhưng nghiên cứu tâm lý học có rất nhiều phát hiện cho thấy làm thế nào những ám thị đơn giản có thể ảnh hưởng đến cách thức con người suy nghĩ và nhìn nhận thế giới.
Sau đây là 6 ví dụ từ một bài báo mới được xuất bản trong 'Psychological Science' (Michael et al., 2012):
1. Tăng cường trí thông minh
Bạn có thể tăng cường trí thông minh bằng cách đưa ra một viên thuốc giả và nói với mọi người đó là viên thuốc giúp nâng cao khả năng nhận thức:
"...khi mọi người uống viên thuốc R273 giả giúp nâng cao nhận thức, họ có xu hướng kỳ vọng nó sẽ cải thiện sự tỉnh táo của họ, vì vậy họ nỗ lực nhiều hơn trong bài kiểm tra nhưng quy nhầm cho sự tiến bộ của họ là do R273 (Clifasefi et al., 2007).
Nó cũng có thể có tác dụng ngược lại nếu bạn nói với họ viên thuốc này sẽ làm họ ngu ngốc hơn.
2. Cả tin hơn, dễ bị lừa hơn.
Khi bạn có thể làm mọi người nghĩ là họ thông minh hơn, bạn cũng có thể làm họ cả tin hơn, dễ bị lừa hơn:
"...đưa cho họ những viên thuốc bổ vodka giả làm họ dễ bị ảnh hưởng nhiều hơn trước những thông tin sai lầm..." (Assefi & Garry, 2003)
Tất nhiên bạn có thể đạt được hiệu quả tương tự với những viên thuốc bổ vodka thật nhưng cách này lành mạnh hơn và rẻ tiền hơn.
3. Socola ngon
Nói với mọi người món ăn này xa xỉ và đắt tiền như thế nào sẽ làm họ trải nghiệm món ăn là xa xỉ hơn. Vì vậy, hãy nói đây là socola Thụy Sĩ, không phải Trung Quốc.
"...khi các sinh viên nếm thử kẹo socola không có nhãn hiệu và được nói, hoặc trước hoặc sau khi ăn, kẹo có xuất xứ Thuỵ Sĩ hoặc Trung Quốc, những người được nói trước khi ăn đó là kẹo Thuỵ Sĩ thông báo họ thích kẹo đó rất nhiều." (Wilcox, Roggeveen, & Grewal, 2011).
5. Tôi đang theo dõi bạn
'Hiệu ứng Hawthorne' là một trong những hiệu ứng nổi tiếng trong tâm lý học. Đó là quan điểm cho rằng hành vi của con người thay đổi đơn giản là một kết quả của việc bị theo dõi.
Trong những nghiên cứu cổ điển trên các công nhân tại nhà máy Hawthorne ở Illinois, các nhà nghiên cứu phát hiện thấy việc thay đổi những điều kiện làm việc vật lý ( như đèn ) không có những hiệu quả nhất quán lên năng suất.
Thay vào đó, những người được chú ý và nhận được sự chú ý từ những người quản lý đã ảnh hưởng đến sự chăm chỉ làm việc của họ.
5. Tôi kỳ vọng điều tốt hơn
Những kỳ vọng của chúng ta về người khác ảnh hưởng đến cách họ làm việc:
"...khi các giáo viên có những kỳ vọng rằng học sinh học tập tốt, họ đã vô tình cung cấp cho học sinh một môi trường học tập được tăng cường, tạo ra những kết quả tốt hơn (Rosenthal, 2003, for a review)."
Điều này giải thích làm thế nào mà những kỳ vọng của người khác có thể kiểm soát chúng ta.
6. Chơi thể thao và giải câu đố tốt hơn
Những người chơi thể thao có tiếng là mê tín. Nhưng họ không phải là những người duy nhất. Các thực nghiệm đã phát hiện thấy mọi người nhìn chung...
"...thực hiện những cú đánh gôn thành công khi họ được nói rằng đó là một quả bóng may mắn, những người giải câu đố tốt hơn khi các thực nghiệm viên làm một động tác tay "may mắn", và chiến thắng trong một trò chơi về trí nhớ khi có sự hiện diện của bùa may mắn (Damisch et al., 2010)."
* Đừng xem nhẹ những hiệu ứng trên. Trong y khoa, hiệu ứng thuốc giả đã được chứng minh là đối thủ của thuốc hoặc thậm chí là phẫu thuật.
Tuy nhiên, nó phụ thuộc vào tính dễ bị ám thị của người đó, một cái gì đó mà chúng ta rất khác nhau.
Một phương pháp mà các nhà thôi miên sử dụng để kiểm tra tích dễ ám thị là yêu cầu thính giả đan tay của họ vào nhau trong khi đó ám thị rằng tay của họ đang dính chặt. Bạn càng dễ bị ám thị thì bạn càng thấy khó khăn nới tay ra.
