Thùng ong cải tiến có nhiều kiểu khác nhau tuỳ theo từng sáng kiến của người nuôi ong. Có kiểu dài, có kiểu nhiều tầng, có kiểu chữ nhật... Sau đây xin giới thiệu cấu tạo kiểu thùng ong cải tiến đang áp dụng phổ biến nhất ở nước ta (lấy kiểu 10 cầu làm ví dụ):
Thùng ong với cải tiến có các bộ phận sau:
- Thân thùng: gồm 4 tấm gỗ ghép thành hình chữ nhật, ván dày 22 - 22,5 mm, mặt trước và mặt sau 380 mm x 245 mm; mặt thành 2 bên thùng 465 mm x 245 mm (tính phía trong lòng thùng).
Thân thùng đóng thành hộp có ngàm hoặc đóng định thật chắc và kín.
- Đáy thùng: đáy thùng là một tấm ván có viền chung quanh để thân thùng đặt lọt vào trong tấm đáy. Phía trước tấm đáy rộng ra 10cm trước cửa ra vào của ong để làm cầu cho ong hạ cánh trước khi vào cửa. Viền đáy điều chỉnh được khoảng cách giữa thân thùng và đáy thùng theo mùa. Mùa hè khoảng cách rộng để tổ thoáng mát 22,23 cm, mùa đông lạnh khoảng cách là 10 cm để tổ ong ấm áp.
- Nắp phụ: là tấm ván đậy sát thân thùng, sát cầu ong không cho ong bò lên trên cầu và trên nắp thùng ong.
- Nắp chính: nắp chính nằm lọt vào thân thùng ong để khi đậy giữ được độ kín của thùng nhằm tránh khi đậy nắp sát với nắp phụ động đến cầu ong phía trên cầu không bị bí quá cần có 4 miếng gỗ kê 4 góc nắp, hoặc đóng gờ ngoài thùng với yêu cầu khoảng cách giữa nắp chính và nắp phụ 40 - 50mm về mùa đông có thể lót nệm chống rét cho ong vào khoảng trống này. Trên nắp thùng ong phải đóng kín bằng vật liệu che mưa nắng.
Đối với ong Ý người ta còn làm thùng kế kê trên thùng chính để tạo điều kiện cho ong đổ mật, còn đối với ong nộichưa có ai gắn thêm thùng kế, vì năng lực sản xuất của ong nội chưa đủ mật đổ cho 10 cầu mà thường chỉ đủ 7 cầu đổ là tổ ong mạnh rồi.
- Cầu ong: là khung gốc để gắn chân tầng nhân tạo với kích thước đặt lọt vào thân thùng ong dài 425 mm, cao 226 mm, có gờ hai bên thanh gỗ trên cùng khoảng 25 - 27 mm tuỳ theo độ dày của gỗ thùng. Cửa cầu căng dây thép để giữ chân tầng cho chặt.
- Tấm ván ngăn: là tấm gỗ như một cầu, kích thước như cầu ong để ngăn các cầu ong với khoảng trống trong thùng ong. Thùng 10 cầu, nhưng đàn ong chỉ có bốn cầu, thì dùng ván ngăn sát với cầu cho cầu ong được sát nhau.
Trên đây là cấu tạo thùng ong cải tiến nuôi ong 10 tầng. Tuy nhiên tuỳ theo điều kiện của mỗi người nuôi ong mà có thể đóng thùng 7-8 cầu. Gần đây nhiều người thích đóng thùng ong 8 cầu, bề ngang của thùng hẹp đi một ít. Cũng có người dùng thùng ong nhiều kiểu tùy theo điều kiện của mình. Theo chúng tôi thì nên sử dụng kích thước thùng thống nhất để trong một vùng nuôi ong có thể sử dụng chung được nhiều dụng cụ như: thùng quay mật, giá đỡ...
Thùng ong với cải tiến có các bộ phận sau:
- Thân thùng: gồm 4 tấm gỗ ghép thành hình chữ nhật, ván dày 22 - 22,5 mm, mặt trước và mặt sau 380 mm x 245 mm; mặt thành 2 bên thùng 465 mm x 245 mm (tính phía trong lòng thùng).
Thân thùng đóng thành hộp có ngàm hoặc đóng định thật chắc và kín.
- Đáy thùng: đáy thùng là một tấm ván có viền chung quanh để thân thùng đặt lọt vào trong tấm đáy. Phía trước tấm đáy rộng ra 10cm trước cửa ra vào của ong để làm cầu cho ong hạ cánh trước khi vào cửa. Viền đáy điều chỉnh được khoảng cách giữa thân thùng và đáy thùng theo mùa. Mùa hè khoảng cách rộng để tổ thoáng mát 22,23 cm, mùa đông lạnh khoảng cách là 10 cm để tổ ong ấm áp.
- Nắp phụ: là tấm ván đậy sát thân thùng, sát cầu ong không cho ong bò lên trên cầu và trên nắp thùng ong.
- Nắp chính: nắp chính nằm lọt vào thân thùng ong để khi đậy giữ được độ kín của thùng nhằm tránh khi đậy nắp sát với nắp phụ động đến cầu ong phía trên cầu không bị bí quá cần có 4 miếng gỗ kê 4 góc nắp, hoặc đóng gờ ngoài thùng với yêu cầu khoảng cách giữa nắp chính và nắp phụ 40 - 50mm về mùa đông có thể lót nệm chống rét cho ong vào khoảng trống này. Trên nắp thùng ong phải đóng kín bằng vật liệu che mưa nắng.
Đối với ong Ý người ta còn làm thùng kế kê trên thùng chính để tạo điều kiện cho ong đổ mật, còn đối với ong nộichưa có ai gắn thêm thùng kế, vì năng lực sản xuất của ong nội chưa đủ mật đổ cho 10 cầu mà thường chỉ đủ 7 cầu đổ là tổ ong mạnh rồi.
- Cầu ong: là khung gốc để gắn chân tầng nhân tạo với kích thước đặt lọt vào thân thùng ong dài 425 mm, cao 226 mm, có gờ hai bên thanh gỗ trên cùng khoảng 25 - 27 mm tuỳ theo độ dày của gỗ thùng. Cửa cầu căng dây thép để giữ chân tầng cho chặt.
- Tấm ván ngăn: là tấm gỗ như một cầu, kích thước như cầu ong để ngăn các cầu ong với khoảng trống trong thùng ong. Thùng 10 cầu, nhưng đàn ong chỉ có bốn cầu, thì dùng ván ngăn sát với cầu cho cầu ong được sát nhau.
Trên đây là cấu tạo thùng ong cải tiến nuôi ong 10 tầng. Tuy nhiên tuỳ theo điều kiện của mỗi người nuôi ong mà có thể đóng thùng 7-8 cầu. Gần đây nhiều người thích đóng thùng ong 8 cầu, bề ngang của thùng hẹp đi một ít. Cũng có người dùng thùng ong nhiều kiểu tùy theo điều kiện của mình. Theo chúng tôi thì nên sử dụng kích thước thùng thống nhất để trong một vùng nuôi ong có thể sử dụng chung được nhiều dụng cụ như: thùng quay mật, giá đỡ...
