Chỉ mất 435 bảng Anh (tương đương hơn 14 triệu đồng Việt Nam), bạn có thể biết đáp án cho những câu hỏi vô cùng quan trọng trong cuộc đời một con người.
Chỉ số lão hóa
Liệu cơ thể chúng ta có thực sự khoẻ mạnh như vẻ bề ngoài, hay đã bị những căn bệnh của tuổi già âm thầm gặm nhấm từ bên trong? Chúng ta đã lão hóa đến mức nào và liệu còn sống được bao nhiêu năm nữa? Đó là băn khoăn phổ biến của tất cả mọi người khi bước vào độ tuổi trung niên. Câu trả lời có thể tìm thấy ở telomere, đoạn cuối của nhiễm sắc thể.
Xét nghiệm telomere cho biết tuổi sinh học và tốc độ lão hóa. Telomere được ví như chiếc nút nhựa ở cuối sợi dây giày, giữ cho nó không bị bung ra. Mỗi khi nhiễm sắc thể sao chép để chuẩn bị cho quá trình phân bào thì telomere của chúng ngắn đi. Khi telomere quá ngắn, nhiễm sắc thể sẽ đạt đến "độ dài tới hạn". Tế bào sẽ già và chết tự nhiên. Chính vì vậy, các nhà khoa học coi độ dài của telomere là một chỉ số phản ánh tuổi sinh học của con người, cũng như tình trạng sức khỏe nói chung và tốc độ lão hóa.
Các công trình so sánh độ dài telomere của tế bào bạch huyết cho thấy lối sống có ảnh hưởng rõ rệt đến yếu tố này. Những người thường xuyên luyện tập thể dục thể thao có telomere dài hơn những người ít vận động. Telomere của người ít stress dài hơn của người stress triền miên. Một số căn bệnh như tim mạch, béo phì, Alzheimer’s cũng làm telomere ngắn lại.
Tầm quan trọng của telomere khiến nhiều nhà khoa học nghĩ đến việc phát triển các xét nghiệm xác định độ dài của telomere. Hiện tại, có 2 nhóm đã hoàn thiện phương pháp xét nghiệm này. Một nhóm do María Blasco (Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Quốc gia Tây Ban Nha) lãnh đạo. Nhóm kia nằm dưới sự dẫn dắt của Elizabeth Blackburn, nhà khoa học Mỹ đoạt giải Nobel Y sinh năm 2009. Dịch vụ xét nghiệm độ dài temolere do 2 nhóm này cung cấp sẽ được triển khai từ cuối năm nay ở một số nước. Tại Anh, mức phí mà nhóm nghiên cứu Tây Ban Nha áp dụng cho một lần xét nghiệm là 435 bảng.
Đời thay đổi khi ta thay đổi
Theo mô tả của Maria Blasco thì xét nghiệm này "rất nhanh chóng, đơn giản và chính xác". Nó trả lời câu hỏi "liệu telomere của chúng ta có độ dài bình thường hay không nếu so sánh với độ tuổi theo năm sinh? Từ đó cho biết tuổi sinh học cũng như tình trạng sức khoẻ thực tế trước khi một số căn bệnh bộc lộ triệu chứng". Đặc biệt, nó có thể nhận diện những telomere quá ngắn đến mức nguy hiểm.
Còn theo Elizabeth Blackburn thì xét nghiệm này rất có ý nghĩa, vì dựa vào đó, người ta có thể thay đổi lối sống để ngăn chặn sự ngắn lại của telomere. Nhà khoa học này cho biết, tập luyện thường xuyên, ăn uống hợp lý, không hút thuốc, tránh căng thẳng lo nghĩ có thể tác động tích cực đến telomere. Bản thân bà cũng đã tập thiền và áp dụng một số biện pháp thay đổi lối sống dựa trên kết quả nghiên cứu của mình.
Tuy nhiên, cũng có những ý kiến lo ngại khía cạnh đạo đức của xét nghiệm này, một khi nó được áp dụng đại trà. Nghiên cứu đã cho thấy, những người sinh ra với telomere ngắn hơn bình thường sẽ có tuổi thọ thấp hơn. Nếu rơi vào trường hợp này, một người có thể phản ứng và suy nghĩ tiêu cực khi nhận được kết quả xét nghiệm. Các công ty bảo hiểm có thể từ chối cung cấp dịch vụ cho những người có telomere ngắn bẩm sinh. Những kẻ lừa đảo cũng có thể lợi dụng xét nghiệm này để bán các loại thuốc trường sinh giả.
Viet Bao (Theo Bee)
Chỉ số lão hóa
Liệu cơ thể chúng ta có thực sự khoẻ mạnh như vẻ bề ngoài, hay đã bị những căn bệnh của tuổi già âm thầm gặm nhấm từ bên trong? Chúng ta đã lão hóa đến mức nào và liệu còn sống được bao nhiêu năm nữa? Đó là băn khoăn phổ biến của tất cả mọi người khi bước vào độ tuổi trung niên. Câu trả lời có thể tìm thấy ở telomere, đoạn cuối của nhiễm sắc thể.
Các công trình so sánh độ dài telomere của tế bào bạch huyết cho thấy lối sống có ảnh hưởng rõ rệt đến yếu tố này. Những người thường xuyên luyện tập thể dục thể thao có telomere dài hơn những người ít vận động. Telomere của người ít stress dài hơn của người stress triền miên. Một số căn bệnh như tim mạch, béo phì, Alzheimer’s cũng làm telomere ngắn lại.
Tầm quan trọng của telomere khiến nhiều nhà khoa học nghĩ đến việc phát triển các xét nghiệm xác định độ dài của telomere. Hiện tại, có 2 nhóm đã hoàn thiện phương pháp xét nghiệm này. Một nhóm do María Blasco (Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Quốc gia Tây Ban Nha) lãnh đạo. Nhóm kia nằm dưới sự dẫn dắt của Elizabeth Blackburn, nhà khoa học Mỹ đoạt giải Nobel Y sinh năm 2009. Dịch vụ xét nghiệm độ dài temolere do 2 nhóm này cung cấp sẽ được triển khai từ cuối năm nay ở một số nước. Tại Anh, mức phí mà nhóm nghiên cứu Tây Ban Nha áp dụng cho một lần xét nghiệm là 435 bảng.
Đời thay đổi khi ta thay đổi
Theo mô tả của Maria Blasco thì xét nghiệm này "rất nhanh chóng, đơn giản và chính xác". Nó trả lời câu hỏi "liệu telomere của chúng ta có độ dài bình thường hay không nếu so sánh với độ tuổi theo năm sinh? Từ đó cho biết tuổi sinh học cũng như tình trạng sức khoẻ thực tế trước khi một số căn bệnh bộc lộ triệu chứng". Đặc biệt, nó có thể nhận diện những telomere quá ngắn đến mức nguy hiểm.
Còn theo Elizabeth Blackburn thì xét nghiệm này rất có ý nghĩa, vì dựa vào đó, người ta có thể thay đổi lối sống để ngăn chặn sự ngắn lại của telomere. Nhà khoa học này cho biết, tập luyện thường xuyên, ăn uống hợp lý, không hút thuốc, tránh căng thẳng lo nghĩ có thể tác động tích cực đến telomere. Bản thân bà cũng đã tập thiền và áp dụng một số biện pháp thay đổi lối sống dựa trên kết quả nghiên cứu của mình.
Tuy nhiên, cũng có những ý kiến lo ngại khía cạnh đạo đức của xét nghiệm này, một khi nó được áp dụng đại trà. Nghiên cứu đã cho thấy, những người sinh ra với telomere ngắn hơn bình thường sẽ có tuổi thọ thấp hơn. Nếu rơi vào trường hợp này, một người có thể phản ứng và suy nghĩ tiêu cực khi nhận được kết quả xét nghiệm. Các công ty bảo hiểm có thể từ chối cung cấp dịch vụ cho những người có telomere ngắn bẩm sinh. Những kẻ lừa đảo cũng có thể lợi dụng xét nghiệm này để bán các loại thuốc trường sinh giả.
Viet Bao (Theo Bee)
