Dấu ngoặc kép là gì? Hướng dẫn soạn bài dấu ngoặc kép ngắn gọn trong Ngữ Văn 8
Ở bài học trước các em đã được học về loại dấu cấu: dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. Các em đã nắm được những đặc điểm, tính chất, tính năng … của từng loại dấu câu này. Dấu câu là một thành phần rất quan trọng và có vai trò vô cùng hữu ích đối với mỗi ý diễn đạt trong câu văn. Như dấu chấm có ý nghĩa kết thúc câu, dấu hỏi chấm dùng để hỏi,… mỗi dấu câu có mỗi ý nghĩa riêng. Bên cạnh những dấu câu chúng ta đã học thì có loại dấu câu rất quan trọng đó là dấu ngoặc kép. Và bài viết soạn bài Dấu ngoặc kép dưới đây sẽ giới thiệu cho các em hiểu rõ hơn về công dụng cũng như tính chất của loại dấu ngoặc kép.
I – CÔNG DỤNG
Dấu ngoặc kép trong những đoạn trích sau dùng để làm gì?
a) Thánh Găng-đi có một phương châm: “Chinh phục được mọi người ai cũng cho là khó, nhưng tạo được tình thương, lòng nhân đạo, sự thông cảm giữa con người với con người lại càng khó hơn.
(Theo Lâm Ngữ Đường, Tinh hoa xử thế)
b) Nhìn từ xa, cầu Long Biên như một dải lụa uốn lượn vắt ngang sông Hồng, nhưng thực ra “dải lụa” ấy nặng tới 17 nghìn tấn!
(Thuý Lan, Cầu Long Biên – chứng nhân lịch sử)
c) Tre với người như thế đã mấy nghìn năm. Một thế kỉ “văn minh”, “khai hoá” của thực dân cũng không làm ra được một tấc sắt. Tre vẫn phải còn vất vả mãi với người.
(Thép Mới, Cây tre Việt Nam)
d) Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”, “Giác ngộ”, “Bên kia sông Đuống”,... ra đời.
(Ngữ văn 7, tập một)
Trả lời:
a. Đánh dấu lười dẫn trực tiếp
b. Đánh dấu nghĩa đặc biệt
c. Đánh dấu hàm ý mỉa mai văn minh
d. Đánh dấu tên tác phẩm, tác giả
II – LUYỆN TẬP
1. Giải thích công dụng có dấu ngoặc kép trong nhưng đoạn trích sau:
a) Nó cứ làm in như nó trách tôi; nó kêu ư ử, nhìn tôi, như muốn bảo tôi rằng: “A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão xử với tôi như thế này à?”.
(Nam Cao, Lão Hạc)
b Kết cục, anh chàng “hầu cận ông lí” yếu hơn chị chàng con mọn, bị chị này túm tóc lẳng cho một cái, ngã nhào ra thềm.
(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)
c) Hai tiếng “em bé” mà cô tôi ngân dài ra thật ngọt, thật rõ, quả nhiên đã xoắn chặt lấy tâm can tôi như ý cô tôi muốn.
(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)
d) Trước năm 1914, họ chỉ là những tên da đen bẩn thỉu, những tên “An-nam-mít” bẩn thỉu, giỏi lắm thì cũng chỉ biết kéo xe tay và ăn đòn của các quan cai trị nhà ta. Ấy thế mà cuộc chiến tranh vui tươi vừa bùng nổ, thì lập tức họ biến thành những đứa “con yêu”, những người “bạn hiền” của các quan cai trị phụ mẫu nhân hậu, thậm chí của cả các quan toàn quyền lớn, toàn quyền bé nữa. Đùng một cái, họ (những người bản xứ) được phong cho cái danh hiệu tối cao là “chiến sĩ bảo vệ công lí và tự do”.
(Nguyễn Ái Quốc, Thuế máu)
e) Nguyễn Du đã thuật lại cảnh Hồ Tôn Hiến nghe đàn:
Nghe càng đắm, ngắm càng say
Lạ cho mặt sắt cũng ngây vì tình.
Cái thứ “mặt sắt” mà “ngây vì tình” ấy quả không lấy gì làm đẹp!
(Hoài Thanh, trong Tập nghị luận và phê bình văn học, tập 1)
Trả lời:
a. Đánh dấu lời dẫn trực tiếp của nhân vật
b. Đánh dấu từ ngữ có hàm ý mỉa mai
c. Đánh dấu lười trích dẫn trực tiếp
d. Đánh dấu từ ngữ ý mỉa mai
e. Đánh dấu từ ngữ ý mỉa mai
2. Hãy đặt dấu hai chấm và dấu ngoặc kép vào chỗ thích hợp (có điều chỉnh chữ viết hoa trong trường hợp cần thiết) trong những đoạn trích sau và giải thích lí do.
a) Biển vừa treo lên, có người qua đường xe, cười bảo:
- Này này xưa quen bán cá ươn hay sao mà bây giờ phải đề biển là cá tươi?
Nhà hàng nghe nói, bỏ ngay chữ tươi đi.
(Theo Treo biển)
b) Nó nhập tâm lời dạy của chú Tiến Lê cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất với cháu.
(Theo Tạ Duy Anh, Bức tranh của em gái tôi)
c) Lão Hạc ơi! Lão hãy yên lòng mà nhắm mắt! Lão đừng lo gì cho cái vườn của lão. Tôi sẽ cố giữ gìn cho lão. Đến khi con trai lão về, tôi sẽ trao lại cho hắn và bảo hắn: “Đây là cái vườn mà ông cụ thân sinh ra anh dã cố để lại cho anh trọn vẹn; cụ thà chết chứ không chịu bán đi một sào...”.
(Nam Cao, Lão Hạc)
Trả lời:
a.
“Biển vừa treo lên, có người qua đường xem, cười bảo:
- Nhà này xưa quen bán cá ươn hay sao mà bây giờ phải đề biển là cá tươi?
Nhà hàng nghe nói, bỏ ngay chữ “tươi” đi.”
(Treo biển)
b. Nó nhập tâm lời dạy của chú Tiến Lê: “Cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất với cháu”.
(Tạ Duy Anh, Bức tranh của em gái tôi)
c)
Lão Hạc ơi! Lão hãy yên lòng mà nhắm mắt! Lão đừng lo lắng gì cho cái vườn của lão. Tôi sẽ cố giữ gìn cho lão. Ðến khi con trai lão về, tôi sẽ trao lại cho hắn và bảo hắn : “Ðây là cái vườn mà ông cụ thân sinh ra anh đã cố để lại cho anh trọn vẹn : cụ thà chết chứ không chịu bán đi một sào..
3. Vì sao hai câu sau đây có ý nghĩa giống nhau mà dùng những dấu câu khác nhau?
a) Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
b) Chủ tịch Hồ Chí Minh nói Người chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.
Trả lời:
Câu a dùng để đánh dấu lời dẫn trực tiếp còn câu b sử dụng để trích dẫn nguyên văn lời nói.
4. Viết một đoạn văn thuyết minh ngắn có dùng dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm và dấu ngoặc kép. Giải thích công dụng của các loại dấu câu này trong đoạn văn đó.
5. Tìm những trường hợp có sử dụng dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm và dấu ngoặc kép trong một bài học ở sách giáo khoa Ngữ văn 8, tập một và giải thích công dụng của chúng.
Trả lời:
Học sinh tự luyện tập ở hai bài tập này.
Trên đây là bài soạn Dấu ngoặc kép. Qua bài học, các em đã biết được một số công dụng chính của dấu ngoặc kép, nó có thể được làm: lời dẫn trực tiếp, đánh dấu từ ngữ, tác phẩm, …. Hi vọng qua bài soạn Dấu ngoặc kép, các em đã nắm được những kiến thức cơ bản về loại dấu câu này. Hẹn gặp lại và chúc các em học tốt!
Xem thêm: Soạn bài Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh lớp 8 ngắn gọn
Ở bài học trước các em đã được học về loại dấu cấu: dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. Các em đã nắm được những đặc điểm, tính chất, tính năng … của từng loại dấu câu này. Dấu câu là một thành phần rất quan trọng và có vai trò vô cùng hữu ích đối với mỗi ý diễn đạt trong câu văn. Như dấu chấm có ý nghĩa kết thúc câu, dấu hỏi chấm dùng để hỏi,… mỗi dấu câu có mỗi ý nghĩa riêng. Bên cạnh những dấu câu chúng ta đã học thì có loại dấu câu rất quan trọng đó là dấu ngoặc kép. Và bài viết soạn bài Dấu ngoặc kép dưới đây sẽ giới thiệu cho các em hiểu rõ hơn về công dụng cũng như tính chất của loại dấu ngoặc kép.
I – CÔNG DỤNG
Dấu ngoặc kép trong những đoạn trích sau dùng để làm gì?
a) Thánh Găng-đi có một phương châm: “Chinh phục được mọi người ai cũng cho là khó, nhưng tạo được tình thương, lòng nhân đạo, sự thông cảm giữa con người với con người lại càng khó hơn.
(Theo Lâm Ngữ Đường, Tinh hoa xử thế)
b) Nhìn từ xa, cầu Long Biên như một dải lụa uốn lượn vắt ngang sông Hồng, nhưng thực ra “dải lụa” ấy nặng tới 17 nghìn tấn!
(Thuý Lan, Cầu Long Biên – chứng nhân lịch sử)
c) Tre với người như thế đã mấy nghìn năm. Một thế kỉ “văn minh”, “khai hoá” của thực dân cũng không làm ra được một tấc sắt. Tre vẫn phải còn vất vả mãi với người.
(Thép Mới, Cây tre Việt Nam)
d) Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”, “Giác ngộ”, “Bên kia sông Đuống”,... ra đời.
(Ngữ văn 7, tập một)
Trả lời:
a. Đánh dấu lười dẫn trực tiếp
b. Đánh dấu nghĩa đặc biệt
c. Đánh dấu hàm ý mỉa mai văn minh
d. Đánh dấu tên tác phẩm, tác giả
II – LUYỆN TẬP
1. Giải thích công dụng có dấu ngoặc kép trong nhưng đoạn trích sau:
a) Nó cứ làm in như nó trách tôi; nó kêu ư ử, nhìn tôi, như muốn bảo tôi rằng: “A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão xử với tôi như thế này à?”.
(Nam Cao, Lão Hạc)
b Kết cục, anh chàng “hầu cận ông lí” yếu hơn chị chàng con mọn, bị chị này túm tóc lẳng cho một cái, ngã nhào ra thềm.
(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)
c) Hai tiếng “em bé” mà cô tôi ngân dài ra thật ngọt, thật rõ, quả nhiên đã xoắn chặt lấy tâm can tôi như ý cô tôi muốn.
(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)
d) Trước năm 1914, họ chỉ là những tên da đen bẩn thỉu, những tên “An-nam-mít” bẩn thỉu, giỏi lắm thì cũng chỉ biết kéo xe tay và ăn đòn của các quan cai trị nhà ta. Ấy thế mà cuộc chiến tranh vui tươi vừa bùng nổ, thì lập tức họ biến thành những đứa “con yêu”, những người “bạn hiền” của các quan cai trị phụ mẫu nhân hậu, thậm chí của cả các quan toàn quyền lớn, toàn quyền bé nữa. Đùng một cái, họ (những người bản xứ) được phong cho cái danh hiệu tối cao là “chiến sĩ bảo vệ công lí và tự do”.
(Nguyễn Ái Quốc, Thuế máu)
e) Nguyễn Du đã thuật lại cảnh Hồ Tôn Hiến nghe đàn:
Nghe càng đắm, ngắm càng say
Lạ cho mặt sắt cũng ngây vì tình.
Cái thứ “mặt sắt” mà “ngây vì tình” ấy quả không lấy gì làm đẹp!
(Hoài Thanh, trong Tập nghị luận và phê bình văn học, tập 1)
Trả lời:
a. Đánh dấu lời dẫn trực tiếp của nhân vật
b. Đánh dấu từ ngữ có hàm ý mỉa mai
c. Đánh dấu lười trích dẫn trực tiếp
d. Đánh dấu từ ngữ ý mỉa mai
e. Đánh dấu từ ngữ ý mỉa mai
2. Hãy đặt dấu hai chấm và dấu ngoặc kép vào chỗ thích hợp (có điều chỉnh chữ viết hoa trong trường hợp cần thiết) trong những đoạn trích sau và giải thích lí do.
a) Biển vừa treo lên, có người qua đường xe, cười bảo:
- Này này xưa quen bán cá ươn hay sao mà bây giờ phải đề biển là cá tươi?
Nhà hàng nghe nói, bỏ ngay chữ tươi đi.
(Theo Treo biển)
b) Nó nhập tâm lời dạy của chú Tiến Lê cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất với cháu.
(Theo Tạ Duy Anh, Bức tranh của em gái tôi)
c) Lão Hạc ơi! Lão hãy yên lòng mà nhắm mắt! Lão đừng lo gì cho cái vườn của lão. Tôi sẽ cố giữ gìn cho lão. Đến khi con trai lão về, tôi sẽ trao lại cho hắn và bảo hắn: “Đây là cái vườn mà ông cụ thân sinh ra anh dã cố để lại cho anh trọn vẹn; cụ thà chết chứ không chịu bán đi một sào...”.
(Nam Cao, Lão Hạc)
Trả lời:
a.
“Biển vừa treo lên, có người qua đường xem, cười bảo:
- Nhà này xưa quen bán cá ươn hay sao mà bây giờ phải đề biển là cá tươi?
Nhà hàng nghe nói, bỏ ngay chữ “tươi” đi.”
(Treo biển)
b. Nó nhập tâm lời dạy của chú Tiến Lê: “Cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất với cháu”.
(Tạ Duy Anh, Bức tranh của em gái tôi)
c)
Lão Hạc ơi! Lão hãy yên lòng mà nhắm mắt! Lão đừng lo lắng gì cho cái vườn của lão. Tôi sẽ cố giữ gìn cho lão. Ðến khi con trai lão về, tôi sẽ trao lại cho hắn và bảo hắn : “Ðây là cái vườn mà ông cụ thân sinh ra anh đã cố để lại cho anh trọn vẹn : cụ thà chết chứ không chịu bán đi một sào..
3. Vì sao hai câu sau đây có ý nghĩa giống nhau mà dùng những dấu câu khác nhau?
a) Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.”
b) Chủ tịch Hồ Chí Minh nói Người chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.
Trả lời:
Câu a dùng để đánh dấu lời dẫn trực tiếp còn câu b sử dụng để trích dẫn nguyên văn lời nói.
4. Viết một đoạn văn thuyết minh ngắn có dùng dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm và dấu ngoặc kép. Giải thích công dụng của các loại dấu câu này trong đoạn văn đó.
5. Tìm những trường hợp có sử dụng dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm và dấu ngoặc kép trong một bài học ở sách giáo khoa Ngữ văn 8, tập một và giải thích công dụng của chúng.
Trả lời:
Học sinh tự luyện tập ở hai bài tập này.
Trên đây là bài soạn Dấu ngoặc kép. Qua bài học, các em đã biết được một số công dụng chính của dấu ngoặc kép, nó có thể được làm: lời dẫn trực tiếp, đánh dấu từ ngữ, tác phẩm, …. Hi vọng qua bài soạn Dấu ngoặc kép, các em đã nắm được những kiến thức cơ bản về loại dấu câu này. Hẹn gặp lại và chúc các em học tốt!
Xem thêm: Soạn bài Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh lớp 8 ngắn gọn
- Chủ đề
- dấu ngoặc kép lop 8 ngắn gọn soan bai
