Tìm hiểu thêm về Hoạt động ngữ văn làm thơ bảy chữ qua bài soạn ngắn gọn, đầy đủ nhất của Vforum
Thơ là một trong những thể loại rất nổi bật của nền văn học nước ta. Nhắc đến thơ thì kho tang thơ văn nước ta rất phong phú, có rất nhiều thể thơ như: bát cú đường luật, thất ngôn tứ tuyệt, thơ lục bát,…. Ngoài những thể thơ đó thì chúng ta có thể thơ bảy chữ, để tìm hiểu rõ về cách làm thơ này chúng ta cùng đi tìm hiểu bài Hoạt động ngữ văn: làm thơ bảy chữ.
Dưới đây là bài soạn về Hoạt động ngữ văn làm thơ bày chữ. Hi vọng bài viết này sẽ mang đến cho các em một số kiến thức cơ bản về thể loại thơ bảy chữ.
I – CHUẨN BỊ Ở NHÀ
1. Khái niệm và phạm vi luyện tập
Thơ bảy chữ là hình thức thơ lấy câu thơ bảy chữ (tiếng) làm đơn vị nhịp điệu, bao gồm thơ bảy chữ cổ thể, thơ Đường luật tám câu bảy chữ và bốn câu bảy chữ (tứ tuyệt), thơ hiện đại nhiều khổ với câu thơ bảy chữ,... Phạm vi luyện tập ở đây là thơ bốn câu bảy chữ (tứ tuyệt hay một khổ bốn câu làm theo đúng luật thơ Đường trong các thể thơ khác), giới hạn ở cách ngắt nhịp, gieo đúng vần, đúng luật bằng trắc giữa các câu.
2. Xem lại bài thuyết minh thể thơ đã học (bài 15).
3. Đọc kĩ các bài và khổ thơ sau, nhận xét về số câu, số chữ, cách ngắt nhịp, gieo vần và phần nào luật bằng trắc trong câu. Về bố cục, nhìn chung trong một bài thơ bốn câu bảy chữ hoàn chỉnh, hai câu đầu thường tả sự vật, sự việc, câu thứ ba chuyển mạch, câu thứ tư biểu thị tư tưởng. Một khổ thơ bốn câu bảy chữ trong bài thơ nhiều khổ thì không nhất thiết theo bố cục trên.
a)
BÁNH TRÔI NƯỚC
Thân em vừa trắng lại vừa tròn,
Bảy nổi ba chìm với nước non.
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn,
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.
(Hồ Xuân Hương)
b)
Đi, bạn ơi, đi! Sống đủ đầy,
Sống trào sinh lực, bốc men say
Sống tung sóng gió thanh cao mới
Sống mạnh, dù trong một phút giây.
(Tố Hữu, Đi)
c)
Bà tôi ở một túp lều tre,
Có một hàng cau chạy trước hè.
Một mảnh vườn bên rào giậu nứa,
Xuân về hoa cải nở vàng hoe.
(Anh thơ, Tết quê bà)
4. Sưu tầm một số bài thơ bảy chữ, chép vào vở bài tập.
5. Tập làm một bài thơ bốn câu bảy chữ, đề tài tự chọn. Lưu ý không được chép bài có sẵn của người khác.
II – HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP
1. Nhận diện luật thơ
a) Hãy đọc, gạch nhịp và chỉ ra các tiếng gieo vần cũng như mối quan hệ bằng trắc của hai câu thơ kề nhau trong bài thơ.
CHIỀU
Chiều hôm thằng bé cưỡi trâu về,
Nó ngẩng đầu lên hớn hở nghe.
Tiếng sáo diều cao vòi vọi rót,
Vòm trời trong vắt ánh pha lê.
(Đoàn Văn Cừ)
b) Bài thơ sau của Đoàn Văn Cừ đã bị chép sai. Hãy chỉ ra chỗ sai, nói lí do và thử tìm cách sửa lại cho đúng.
TỐI
Trong túp lều tranh cánh liếp che,
Ngọn đèn mở, toả ánh xanh xanh,
Tiếng chày nhịp một trong đêm vắng,
Như bước thời gian đêm quãng khuya.
Trả lời:
Nó /ngẩng đầu lên/ hớn hở nghe.
Tiếng sáo diều /cao vòi vọi rót,
Vòm trời/ trong vắt/ ánh pha lê.
(Đoàn Văn Cừ)
Cách giéo vần:
B B T T T B B
T T B B T T B
T T B B B T T
B B T T T B B
Trong túp lều tranh cánh liếp che,
Ngọn đèn mở toả ánh xanh Ve,
Tiếng chày nhịp một trong đêm vắng,
Như bước thời gian đêm quãng khuya.
2. Tập làm thơ
a) Hãy làm tiếp hai câu cuối theo ý mình trong bài thơ của Tú Xương mà người biên soạn đã dấu đi.
Tôi thấy người ta có bảo rằng:
Bảo rằng thằng Cuội ở cung trăng!
b) Làm tiếp bài thơ dang dở dưới đây cho trọn vẹn theo ý của mình.
Vui sao ngày đã chuyển sang hè,
Phượng đỏ sân trường rộn tiếng ve.
c) Một số học sinh đọc bài thơ bốn câu bảy chữ đã làm ở nhà để cả lớp phê bình.
Như vậy qua bài soạn, các em đã được học thêm về thể loại thơ bảy chữ. Các em đã nắm được một số quy tắc cũng như cách làm thể loại thơ này. Các em có thể tự sáng tác nhiều bài thơ bảy chữ về thể loại như: thiên nhiên, con vật, gia đình, … Hi vọng sau bài soạn Hoạt động ngữ văn làm thơ bảy chữ , các em đã nắm được những kiến thức cơ bản nhất về loại thơ bảy chữ. Hẹn gặp lại và chúc các em học tập tốt.
Xem thêm: Soạn bài Ôn tập và kiểm tra phần Tiếng Việt lớp 8 ngắn gọn
Thơ là một trong những thể loại rất nổi bật của nền văn học nước ta. Nhắc đến thơ thì kho tang thơ văn nước ta rất phong phú, có rất nhiều thể thơ như: bát cú đường luật, thất ngôn tứ tuyệt, thơ lục bát,…. Ngoài những thể thơ đó thì chúng ta có thể thơ bảy chữ, để tìm hiểu rõ về cách làm thơ này chúng ta cùng đi tìm hiểu bài Hoạt động ngữ văn: làm thơ bảy chữ.
Dưới đây là bài soạn về Hoạt động ngữ văn làm thơ bày chữ. Hi vọng bài viết này sẽ mang đến cho các em một số kiến thức cơ bản về thể loại thơ bảy chữ.
I – CHUẨN BỊ Ở NHÀ
1. Khái niệm và phạm vi luyện tập
Thơ bảy chữ là hình thức thơ lấy câu thơ bảy chữ (tiếng) làm đơn vị nhịp điệu, bao gồm thơ bảy chữ cổ thể, thơ Đường luật tám câu bảy chữ và bốn câu bảy chữ (tứ tuyệt), thơ hiện đại nhiều khổ với câu thơ bảy chữ,... Phạm vi luyện tập ở đây là thơ bốn câu bảy chữ (tứ tuyệt hay một khổ bốn câu làm theo đúng luật thơ Đường trong các thể thơ khác), giới hạn ở cách ngắt nhịp, gieo đúng vần, đúng luật bằng trắc giữa các câu.
2. Xem lại bài thuyết minh thể thơ đã học (bài 15).
3. Đọc kĩ các bài và khổ thơ sau, nhận xét về số câu, số chữ, cách ngắt nhịp, gieo vần và phần nào luật bằng trắc trong câu. Về bố cục, nhìn chung trong một bài thơ bốn câu bảy chữ hoàn chỉnh, hai câu đầu thường tả sự vật, sự việc, câu thứ ba chuyển mạch, câu thứ tư biểu thị tư tưởng. Một khổ thơ bốn câu bảy chữ trong bài thơ nhiều khổ thì không nhất thiết theo bố cục trên.
a)
BÁNH TRÔI NƯỚC
Thân em vừa trắng lại vừa tròn,
Bảy nổi ba chìm với nước non.
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn,
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.
(Hồ Xuân Hương)
b)
Đi, bạn ơi, đi! Sống đủ đầy,
Sống trào sinh lực, bốc men say
Sống tung sóng gió thanh cao mới
Sống mạnh, dù trong một phút giây.
(Tố Hữu, Đi)
c)
Bà tôi ở một túp lều tre,
Có một hàng cau chạy trước hè.
Một mảnh vườn bên rào giậu nứa,
Xuân về hoa cải nở vàng hoe.
(Anh thơ, Tết quê bà)
4. Sưu tầm một số bài thơ bảy chữ, chép vào vở bài tập.
5. Tập làm một bài thơ bốn câu bảy chữ, đề tài tự chọn. Lưu ý không được chép bài có sẵn của người khác.
II – HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP
1. Nhận diện luật thơ
a) Hãy đọc, gạch nhịp và chỉ ra các tiếng gieo vần cũng như mối quan hệ bằng trắc của hai câu thơ kề nhau trong bài thơ.
CHIỀU
Chiều hôm thằng bé cưỡi trâu về,
Nó ngẩng đầu lên hớn hở nghe.
Tiếng sáo diều cao vòi vọi rót,
Vòm trời trong vắt ánh pha lê.
(Đoàn Văn Cừ)
b) Bài thơ sau của Đoàn Văn Cừ đã bị chép sai. Hãy chỉ ra chỗ sai, nói lí do và thử tìm cách sửa lại cho đúng.
TỐI
Trong túp lều tranh cánh liếp che,
Ngọn đèn mở, toả ánh xanh xanh,
Tiếng chày nhịp một trong đêm vắng,
Như bước thời gian đêm quãng khuya.
Trả lời:
- CHIỀU
Nó /ngẩng đầu lên/ hớn hở nghe.
Tiếng sáo diều /cao vòi vọi rót,
Vòm trời/ trong vắt/ ánh pha lê.
(Đoàn Văn Cừ)
Cách giéo vần:
B B T T T B B
T T B B T T B
T T B B B T T
B B T T T B B
- Sửa:
Trong túp lều tranh cánh liếp che,
Ngọn đèn mở toả ánh xanh Ve,
Tiếng chày nhịp một trong đêm vắng,
Như bước thời gian đêm quãng khuya.
2. Tập làm thơ
a) Hãy làm tiếp hai câu cuối theo ý mình trong bài thơ của Tú Xương mà người biên soạn đã dấu đi.
Tôi thấy người ta có bảo rằng:
Bảo rằng thằng Cuội ở cung trăng!
b) Làm tiếp bài thơ dang dở dưới đây cho trọn vẹn theo ý của mình.
Vui sao ngày đã chuyển sang hè,
Phượng đỏ sân trường rộn tiếng ve.
c) Một số học sinh đọc bài thơ bốn câu bảy chữ đã làm ở nhà để cả lớp phê bình.
Như vậy qua bài soạn, các em đã được học thêm về thể loại thơ bảy chữ. Các em đã nắm được một số quy tắc cũng như cách làm thể loại thơ này. Các em có thể tự sáng tác nhiều bài thơ bảy chữ về thể loại như: thiên nhiên, con vật, gia đình, … Hi vọng sau bài soạn Hoạt động ngữ văn làm thơ bảy chữ , các em đã nắm được những kiến thức cơ bản nhất về loại thơ bảy chữ. Hẹn gặp lại và chúc các em học tập tốt.
Xem thêm: Soạn bài Ôn tập và kiểm tra phần Tiếng Việt lớp 8 ngắn gọn
