.jpg)
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
- Tên khai sinh là Nguyễn Mạnh Khải
- Sinh ngày 3 tháng 12 năm 1930 và mất ngày 15 tháng 1 năm 2008
- Ông là một nhà văn Việt Nam được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và là một trong những gương mặt nổi bật của thế hệ nhà văn trưởng thành sau cách mạng tháng Tám 1945
- Nguyễn Khải là đại biểu Quốc hội khóa VII; Phó Tổng thư ký Hội Nhà văn VN khóa III
- Quê ông ở Nam Định nhưng sinh ra ở Hà Nội
- Các tác phẩm tiêu biểu:
- Mùa xuân ở Chương - Mỹ
- Người con gái quang vinh
- Xung đột
- Mùa lạc
- Hãy đi xa hơn nữa
- Người trở về
- Họ sống và chiến đấu
- Hoà - Vang
- Đường trong mây
- Ra đảo
- Chủ tịch huyện
- Chiến sĩ
- Tháng ba Tây nguyên
- Cách mạng
- Gặp gỡ cuối năm
- Thời gian của người
- Điều tra về một cái chết
- Vòng sống đến vô cùng
- Một cõi nhân gian bé tí
- Một người Hà Nội
- Sư già chùa Thắm và ông đại tá về hưu
- Một thời gió bụi
- Hà Nội trong mắt tôi
- Chút phấn của đời
- Chuyện nghề
- Nắng chiều
2. Tác phẩm
- Đoạn trích nằm trong tập truyện ngắn cùng tên
- Truyện thể hiện những khám phá của tác giả về con người Việt Nam qua bao thăng trầm của đất nước.
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Nhân vật cô Hiền
a. Tính cách và phẩm chất
- Việc hôn nhân: khi còn trẻ cô là một cô gái xinh đẹp, giao lưu với nhiều hạng người nhưng cô chọ người chồng “ là một ông giáo cấp tiểu học hiền lành, chăm chỉ”
=> Qua điều này thấy cô không ham danh lợi, nghiêm túc trong hôn nhân
- Việc sinh con: cô sinh một con rồi ngừng hẳn, không sinh nữa
=> Chứng tỏ cô là một người biết nhìn xa trông rộng
- Việc dạy con: dạy con từ bé, cô dạy con từ cái nho nhất
=> Cách sống làm người Hà Nội tế nhị, lịch thịp
- Việc quản lí gia đình: luôn chủ động tin tưởng, hiểu vai trò quan trọng của người phụ nữ tỏng gia đình
- Chiêm ngưỡng kẻ đời: tinh tế, sâu sắc
- Việc con đi bộ đội: bản lĩnh, giàu lòng tự trọng
=> Đất nước trải qua bao thăng trầm nhưng vẫn giữ được cốt cách người Hà Nội
b. Cô Hiền “ một hạt bụi vàng của người Hà Nội”
- “ hạt bụi”: nhỏ bé, tầm thường
- “ hạt bụi vàng”: dù nhỏ bé, tầm thường nhưng rất có giá trị
=> Cô Hiền là một người Hà Nội bình thương nhưng mang nét đẹp tinh hoa trong bản chất người Hà Nội
2. Các nhân vật khác trong truyện
a. Nhân vật tôi
- Người chứng kiến và tham gia nhiều trận chiến lịch sử của dân tộc
- Là người quan sát tinh tế người mang nét tinh hoa của người Hà Nội
b. Nhân vật Dũng
- Anh đã sông cốt cách của một người Hà Nội, theo lời mẹ dặn
- Dâng hiến tuổi thanh xuân cho đất nước
3. Ý nghĩa cây si cổ thụ
- Nói lên quy luật tự nhiên cũng là quy luật khắc nghiệt của xã hội
- Còn là hình ảnh ẩn dụ về người Hà Nội
III. Tổng kết
- Nghệ thuật:
+ Giọng điệu trần thuật
+ Nghệ thuật xây dựng nhân vật độc đáo
- Nội dung: Xây dựng thành công nhân vật cô Hiền đại diện cho vẻ đẹp của con nguời Hà Nội rất thức thời và lịch sự trang nhã. Đặc biệt cô chỉ làm những gì có lợi cho đất nước của mình. cô xứng đáng là hạt bụi vàng của Hà Nội
Xem thêm: Soạn bài Bếp lửa - Bằng Việt lớp 9
