Hướng dẫn soạn bài Viêt đoạn văn trong văn bản thuyết minh trong Ngữ Văn lớp 8, học kì 1.
Trong chương trình học Ngữ văn lớp 8 này, văn bản thuyết minh là thể loại trọng tâm mà các em cần phải nắm kỹ. Ở những bài học trước, các em đã được học về đặc điểm, phương pháp, cách làm một bài văn thuyết minh. Và ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau học nâng cao thêm về thể loại văn bản thuyết minh. Cụ thể, Vforum sẽ hướng dẫn cho các em bài soạn Viết đoạn văn trong văn bản thuyết minh.
I – ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
1. Nhận dạng các đoạn văn thuyết minh
Đoạn văn là bộ phận của bài văn. Viết tốt đoạn văn là điều kiện để làm tốt bài văn. Đoạn văn thường gồm hai câu trở lên, được sắp xếp theo thứ tự nhất định.
Đọc các đoạn văn thuyết minh sau. Nêu cách sắp xếp các câu trong đoạn văn (câu chủ đề, từ ngữ chủ đề và các câu giải thích, bổ sung).
a) Thế giới đang đứng trước nguy cơ thiếu nước sạch nghiêm trọng. Nước ngọt chỉ chiếm 3% tổng lượng nước trên trái đất. Lượng nước ít ỏi ấy đang ngày càng bị ô nhiễm bởi các chất thải công nghiệp. Ở các nước thứ ba, hơn một tỉ người phải uống nước bị ô nhiễm. Đến năm 2025, 2/3 dân số thế giới sẽ thiếu nước.
(Theo Hoa học trò)
b) Phạm Văn Đồng (1906 – 2000): nhà cách mạng nổi tiếng và nhà văn hoá lớn, quê ở xã Đức Tân, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi. Ông tham gia cách mạng từ năm 1925, đã giữ nhiều cương vị quan trọng trong bộ máy lãnh đạo của Đảng và Nhà nước Việt Nam, từng là Thủ tướng Chính phủ trên ba mươi năm. Ông là học trò và là người cộng sự gần gũi của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
(Ngữ văn 7, tập hai)
2. Sửa lại các đoạn văn thuyết minh chưa chuẩn
Đọc các đoạn văn sau, nêu nhược điểm của mỗi đoạn và cách sửa chữa.
a) Bút bi khác bút mực là do nó có hòn bi nhỏ ở đầu ngòi bút khi viết hòn bi lăn làm mực trong ống nhựa chảy ra, ghi thành chữ. Ngoài ống nhựa có vỏ bút bi. Đầu bút bi có nắp đậy có thể móc vào túi áo. Loại bút bi không có nắp đậy thì có lò xo và nút bấm. Khi viết thì ấn đầu cán bút cho ngòi bút trồi ra, khi thôi viết thì ấn nút bấm cho ngòi bút thụt vào.
(Bài làm của học sinh)
b) Nhà em có chiếc đèn bàn. Đèn bàn có một ống thép không gỉ thẳng đứng, trên gắn một cái đui đèn, trên đó lắp một bóng đèn 25 oát. Dưới ống thép là để đèn, được làm bằng một khối thuỷ tinh vững chãi. Trên bóng đèn có chao đèn làm bằng vải lụa, có khung sắt ở trong và có vòng thép gắn vào bóng đèn. Ống thép rỗng, dây điện luồn ở trong đó, trên đế đèn có công tắc để bật đèn hoặc tắt đèn rất tiện lợi.
(Bài làm của học sinh)
Trả lời:
Nhược điểm của các đoạn là các ý sắp xếp lộn xộn, chưa hợp lí, logic.
Sửa:
a. Cấu tạo một chiếc bút bi gồm hai phần, trước hết là ruột bút bi. Đó là một ống nhựa dài, trong đó chứa mực có thế màu xanh hay đen hoặc đỏ - những màu thường gặp ở bút bi. Phía dưới ống mực đó là đầu bút bi. Có một hòn bi trắng nhỏ ở đầu ngòi bút khi viết hòn bi lăn làm mực trong ống nhựa chảy ra, ghi thành chữ.
Ngoài ruột bút bi, chiếc bút bi còn có vỏ bên ngoài. Phần vỏ là một ống nhựa hoặc sắt để bọc ruột bút bi và làm cán bút viết. Nó gồm ống và nắp bút hoặc có lò xo (bút bi bấm) hoặc không có (bút bi có nắp đậy).
b. Nhà em có một chiếc đèn bàn. Đế đèn được làm bằng một khối thủy tinh hình tròn, trông rất vững chãi, trên đế đèn có công tắc để bật hoặc tắt đèn rất tiện lợi:
Từ đế đèn có một ống thép không gỉ thẳng đứng gắn một cái đuôi đèn, trên đó lắp một bóng đèn 25 oát. Ống thép này rỗng nên dây điện đi từ công tắc đến bóng đèn được luồn trong đó.
Ở trên bóng đèn có chao đèn làm bằng vải lụa, có khung sắt ở trong và có vòng thép gắn vào bóng đèn. Nhờ có chiếc chao đèn mà ánh sáng trở nên tập trung và dịu hơn.
II – LUYỆN TẬP
1. Viết đoạn Mở bài và Kết bài cho đề văn: “Giới thiệu trường em”.
2. Cho chủ đề: “Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại của nhân dân Việt Nam”. Hãy viết thành một đoạn văn thuyết minh.
3. Viết đoạn văn giới thiệu bố cục sách Ngữ văn 8, tập một. (Gợi ý: Sách có bao nhiêu bài? Mỗi bài có mấy phần? Mỗi phần có những nội dung gì?...)
Trên đây là bài soạn Viết đoạn văn trong văn bản thuyết minh. Qua bài học chúng ta có thể ôn lại những kiến thức đã học về văn bản thuyết minh và đồng thời học cách viết đoạn văn trong văn bản thuyết minh. Đây là những bài học vô cùng quan trọng để giúp các em có nền tảng viết văn thể loại thuyết minh, vì vậy các em cần phải chú ý nắm kỹ và tập trung. Hi vọng bài viết đã cung cấp những kiến thức bổ ích, đầy đủ về văn bản thuyết minh. Hẹn gặp lại và chúc các em học tập tốt.
Xem thêm: Soạn bài Câu nghi vấn lớp 8 ngắn gọn
Trong chương trình học Ngữ văn lớp 8 này, văn bản thuyết minh là thể loại trọng tâm mà các em cần phải nắm kỹ. Ở những bài học trước, các em đã được học về đặc điểm, phương pháp, cách làm một bài văn thuyết minh. Và ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau học nâng cao thêm về thể loại văn bản thuyết minh. Cụ thể, Vforum sẽ hướng dẫn cho các em bài soạn Viết đoạn văn trong văn bản thuyết minh.
I – ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
1. Nhận dạng các đoạn văn thuyết minh
Đoạn văn là bộ phận của bài văn. Viết tốt đoạn văn là điều kiện để làm tốt bài văn. Đoạn văn thường gồm hai câu trở lên, được sắp xếp theo thứ tự nhất định.
Đọc các đoạn văn thuyết minh sau. Nêu cách sắp xếp các câu trong đoạn văn (câu chủ đề, từ ngữ chủ đề và các câu giải thích, bổ sung).
a) Thế giới đang đứng trước nguy cơ thiếu nước sạch nghiêm trọng. Nước ngọt chỉ chiếm 3% tổng lượng nước trên trái đất. Lượng nước ít ỏi ấy đang ngày càng bị ô nhiễm bởi các chất thải công nghiệp. Ở các nước thứ ba, hơn một tỉ người phải uống nước bị ô nhiễm. Đến năm 2025, 2/3 dân số thế giới sẽ thiếu nước.
(Theo Hoa học trò)
b) Phạm Văn Đồng (1906 – 2000): nhà cách mạng nổi tiếng và nhà văn hoá lớn, quê ở xã Đức Tân, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi. Ông tham gia cách mạng từ năm 1925, đã giữ nhiều cương vị quan trọng trong bộ máy lãnh đạo của Đảng và Nhà nước Việt Nam, từng là Thủ tướng Chính phủ trên ba mươi năm. Ông là học trò và là người cộng sự gần gũi của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
(Ngữ văn 7, tập hai)
2. Sửa lại các đoạn văn thuyết minh chưa chuẩn
Đọc các đoạn văn sau, nêu nhược điểm của mỗi đoạn và cách sửa chữa.
a) Bút bi khác bút mực là do nó có hòn bi nhỏ ở đầu ngòi bút khi viết hòn bi lăn làm mực trong ống nhựa chảy ra, ghi thành chữ. Ngoài ống nhựa có vỏ bút bi. Đầu bút bi có nắp đậy có thể móc vào túi áo. Loại bút bi không có nắp đậy thì có lò xo và nút bấm. Khi viết thì ấn đầu cán bút cho ngòi bút trồi ra, khi thôi viết thì ấn nút bấm cho ngòi bút thụt vào.
(Bài làm của học sinh)
b) Nhà em có chiếc đèn bàn. Đèn bàn có một ống thép không gỉ thẳng đứng, trên gắn một cái đui đèn, trên đó lắp một bóng đèn 25 oát. Dưới ống thép là để đèn, được làm bằng một khối thuỷ tinh vững chãi. Trên bóng đèn có chao đèn làm bằng vải lụa, có khung sắt ở trong và có vòng thép gắn vào bóng đèn. Ống thép rỗng, dây điện luồn ở trong đó, trên đế đèn có công tắc để bật đèn hoặc tắt đèn rất tiện lợi.
(Bài làm của học sinh)
Trả lời:
Nhược điểm của các đoạn là các ý sắp xếp lộn xộn, chưa hợp lí, logic.
Sửa:
a. Cấu tạo một chiếc bút bi gồm hai phần, trước hết là ruột bút bi. Đó là một ống nhựa dài, trong đó chứa mực có thế màu xanh hay đen hoặc đỏ - những màu thường gặp ở bút bi. Phía dưới ống mực đó là đầu bút bi. Có một hòn bi trắng nhỏ ở đầu ngòi bút khi viết hòn bi lăn làm mực trong ống nhựa chảy ra, ghi thành chữ.
Ngoài ruột bút bi, chiếc bút bi còn có vỏ bên ngoài. Phần vỏ là một ống nhựa hoặc sắt để bọc ruột bút bi và làm cán bút viết. Nó gồm ống và nắp bút hoặc có lò xo (bút bi bấm) hoặc không có (bút bi có nắp đậy).
b. Nhà em có một chiếc đèn bàn. Đế đèn được làm bằng một khối thủy tinh hình tròn, trông rất vững chãi, trên đế đèn có công tắc để bật hoặc tắt đèn rất tiện lợi:
Từ đế đèn có một ống thép không gỉ thẳng đứng gắn một cái đuôi đèn, trên đó lắp một bóng đèn 25 oát. Ống thép này rỗng nên dây điện đi từ công tắc đến bóng đèn được luồn trong đó.
Ở trên bóng đèn có chao đèn làm bằng vải lụa, có khung sắt ở trong và có vòng thép gắn vào bóng đèn. Nhờ có chiếc chao đèn mà ánh sáng trở nên tập trung và dịu hơn.
II – LUYỆN TẬP
1. Viết đoạn Mở bài và Kết bài cho đề văn: “Giới thiệu trường em”.
2. Cho chủ đề: “Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại của nhân dân Việt Nam”. Hãy viết thành một đoạn văn thuyết minh.
3. Viết đoạn văn giới thiệu bố cục sách Ngữ văn 8, tập một. (Gợi ý: Sách có bao nhiêu bài? Mỗi bài có mấy phần? Mỗi phần có những nội dung gì?...)
Trên đây là bài soạn Viết đoạn văn trong văn bản thuyết minh. Qua bài học chúng ta có thể ôn lại những kiến thức đã học về văn bản thuyết minh và đồng thời học cách viết đoạn văn trong văn bản thuyết minh. Đây là những bài học vô cùng quan trọng để giúp các em có nền tảng viết văn thể loại thuyết minh, vì vậy các em cần phải chú ý nắm kỹ và tập trung. Hi vọng bài viết đã cung cấp những kiến thức bổ ích, đầy đủ về văn bản thuyết minh. Hẹn gặp lại và chúc các em học tập tốt.
Xem thêm: Soạn bài Câu nghi vấn lớp 8 ngắn gọn
