Sóng đã thể hiện tình yêu truyền thống như tình yêu muôn đời hay tình yêu hiện đại - Sóng - Xuân Quỳnh

Đề bài: Có ý kiến cho rằng: “Sóng đã thể hiện tình yêu truyền thống như tình yêu muôn đời”. Ý kiến khác lại khẳng định: “Sóng đã thể hiện tình yêu hiện đại như tình yêu hôm nay”. Ý kiến của anh/chị.

Nhắc đến những bài thơ “kinh điển” về tình yêu, chắc chắn không thể thiếu “Sóng” của Xuân Quỳnh. Về bài thơ, có ý kiến cho rằng: "Sóng đã thể hiện tình yêu truyền thống như tình yêu muôn đời". Ý kiến khác lại khẳng định: "Sóng đã thể hiện tình yêu hiện đại như tình yêu hôm nay". Còn ý kiến của các bạn?

song-xuan-quynh-quan-niem-tinh-yeu.jpg

Trong bài thơ sóng có rất nhiều chi tiết và hình ảnh xuất hiện hơi đối lập nhau tuy nhiên thực tế lại rất hài hòa, và tình yêu của cô gái trong bài văn cũng vậy, nửa hiện đại nửa truyền thống, nữa mạnh mẽ nhưng lại nửa nhẹ nhàng


Dù không thể cưỡng lại thời, song, những tiếng thơ thầm kín và mãnh liệt nhất, Xuân Quỳnh vẫn chỉ dành cho niềm khao khát yên lành : cho góc vườn đôi lứa, tổ ấm sáng đèn, vành nôi sơ tán, chiếc tã ban mai, cho lời ru thèm mặt đất, tiếng gà nhớ nắng trưa, cho những bông hoa nghẹn hương, những cánh chuồn lạc bão… những thứ bé mọn thôi, vô nghĩa nữa, mà lại hằng nhen nhóm, cưu mang, chăm chút cả cõi đời. Đó mới thực là những con sóng dưới lòng sâu của hồn thơ Xuân Quỳnh. Theo cách ấy, Xuân Quỳnh là người đàn bà bước dưới đạn bom mà làm thơ về sự sống.” Giản dị nhưng lại nồng nàn biết bao, hấp thu những giá trị truyền thống đã lắng đọng ngàn đời mà vẫn có cá tính riêng, mới mẻ, hiện đại – đó chính là điều hấp dẫn ở thơ nữ sĩ. Vì thế, có ý kiến cho rằng: "Sóng đã thể hiện tình yêu truyền thống như tình yêu muôn đời". Ý kiến khác lại khẳng định: "Sóng đã thể hiện tình yêu hiện đại như tình yêu hôm nay". Chúng ta sẽ phải bình luận về hai ý kiến này và đưa ra ý kiến của mình. Sau đây là một số bài văn mẫu bạn có thể tham khảo. Chúc các bạn học tập tốt!

BÀI VĂN MẪU SỐ 1 BÀN LUẬN VỀ HAI Ý KIẾN VỀ BÀI THƠ “SÓNG”
Sóng không chỉ là tên một thi phẩm đã gây xốn xang cho nhiều thế hệ. Sóng không chỉ là biểu trưng cho một hồn yêu chưa từng nguôi yên. Sóng còn là một nguồn sống, nguồn năng lượng mà nữ thi sĩ ấy đã truyền lại cho mai hậu qua mỗi tiếng thơ mình. Tình yêu trong từng câu thơ là tình yêu của một người, mà cũng là của mọi người, là tình yêu của một thời mà cũng là của mọi thời. Vì thế có ý kiến cho rằng:

“Sóng đã thể hiện tình yêu truyền thống như tình yêu muôn đời".

Ý kiến khác lại khẳng định:

"Sóng đã thể hiện tình yêu hiện đại như tình yêu hôm nay".

Về ý kiến thứ nhất, “tình yêu truyền thống như tình yêu muôn đời” là tình yêu gắn với những cung bậc cảm xúc quen thuộc, phổ biến, những trạng thái đã trở thành quy luật muôn đời. Còn “tình yêu hiện đại như tình yêu hôm nay” trong ý kiến thứ hai chính là khẳng định cái nhìn mang tính mới mẻ, phát hiện về tình yêu của Xuân Quỳnh. Hai ý kiến là những cách nhìn riêng về những khía cạnh khác nhau về nội dung của tác phẩm.

Không còn phân biệt được sóng tạo nên Xuân Quỳnh, hay Xuân Quỳnh đã tạo nên sóng. Chỉ biết rằng người con gái ấy sinh ra là để dành cho thơ. Thơ ca, với Xuân Quỳnh, gắn liền với sự sống, tình yêu; làm thơ là nữ sĩ được sống với chính mình, sống đủ đầy trọn vẹn là mình. Mỗi bài thơ đều là tiếng nói chân thành nhất của một tâm hồn phụ nữ giàu trắc ẩn, vừa âu lo vừa da diết trong khát vọng hạnh phúc đời thường. Bài thơ “Sóng” được viết năm 1967 trong chuyến đi thực tế ở biển Diêm Điền (Thái Bình), là tiếng thơ của những ngọt ngào, đắng cay từng trải trong tình yêu, khi đã vun đắp và trải nghiệm sự tan vỡ trong tình yêu mà vẫn thật tha thiết, tràn đầy khát vọng. Bài thơ có sự song hành hình tượng giữa “sóng” và “em”: “Sóng” và “em” có lúc tách ra để soi chiếu vào nhau, có lúc lại hòa hợp thống nhất. Sóng biển và sóng lòng, sóng nước và sóng tình ẩn hiện, đan nguyên vào nhau tạo ra những cảm xúc mới mẻ. Bởi thế, sóng có thể nói là một ẩn dụ không hoàn toàn cho em, cho vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu và trong cuộc sống.

tinh-yeu-hien-dai-tinh-yeu-truyen-thong-song-xuan-quynh.jpg

Cô gái trong bài thơ sóng vừa nhẹ nhàng, nhưng vừa mạnh mẽ


Trước hết, sóng đã thể hiện “tình yêu truyền thống như tình yêu muôn đời”.

Đó là những cung bậc vừa thống nhất lại vừa đối lập:
  • “Dữ dội và dịu êm
  • Ồn ào và lặng lẽ”
Trong người phụ nữ, luôn tồn tại những trạng thái đối cực. Hai câu thơ có thể đúng với bao người nhưng nó không phải là lời của một nhà nghiên cứu trong tình yêu đứng ngoài nhìn vào. Nó được viết ra trước hết là một lời tự thú chân thành và tự nhiên đến độ khiến ta phải ngỡ ngàng: thì ra, trái tìm của người phụ nữ luôn có những đối cực như thế: “dữ dội” – “dịu êm”, “ồn ào” – “lặng lẽ”. Nhà thơ đặt liên từ “và” – không phải bức tường ngăn cách mà là sự kết hợp, chuyển hóa. Người phụ nữ có thể ồn ào, dữ dội nhưng cuối cùng cũng là sự trở về của thiên tính nữ: dịu êm, lặng lẽ. Đó chính là sự hiện diện của cái “tôi” Xuân Quỳnh. Như vậy, tình yêu không bao giờ là trạng thái tâm lí tuần nhất mà là sự hòa kết của những trạng thái khác nhau, thậm chí là đối lập như những nốt thăng, trầm làm nên bản tình ca đôi lứa.

Đó là những khát vọng tình yêu, sự trẻ trung của con người trong tình yêu và sự trẻ trung không thể cắt nghĩa, lí giải được:

  • “Ôi con sóng ngày xưa
  • Và ngày sau vẫn thế
  • Nỗi khát vọng tình yêu
  • Bồi hồi trong ngực trẻ
  • Trước muôn trùng sóng bể
  • Em nghĩ về anh, em
  • Em nghĩ về biển lớn
  • Từ nơi nào sóng lên?
  • - Sóng bắt đầu từ gió
  • Gió bắt đầu từ đâu?
  • Em cũng không biết nữa
  • Khi nào ta yêu nhau”

Đối với người phụ nữ, tình yêu không có tuổi: “ngày xưa”, “ngày sau” vẫn thế, “nỗi khát vọng tình yêu/ bồi hồi trong ngực trẻ”. Tuy vậy, họ vẫn luôn khao khát muốn được kiếm tìm về nguồn cội của tình yêu. Câu hỏi tu từ “Từ nơi nào sóng lên?” với lời đáp thật dễ dàng, chóng vánh: “Sóng bắt đầu từ gió”. Câu hỏi thứ hai ráo riết hơn, lí trí muốn đẩy những băn khoăn đến tột cùng: “Gió bắt đầu từ đâu?”. Những câu hỏi tu từ lúc ẩn duối chân sóng, lúc lại trào lên đầu ngọn sóng như những trăn trở. Nhân vật trữ tình không cảm nhận về sóng mà nghĩ về sóng. Nương theo những con sóng, nhà thơ bắt đầu hành trình tìm kiếm nơi khởi nguồn tình yêu và phân tích, lí giải bản chất của tình yêu. Đó cũng là mong muốn muôn đời của biết bao đôi lứa. Câu trả lời vừa là sự thú nhận, vừa là sự thức nhận: “Em cũng không biết nữa/ Khi nào ta yêu nhau”. Đó là cái lắc đầu biểu thị một tâm lí rất phụ nữ: không ham rạch ròi dẫu trong lòng còn bao nhiêu bức xúc “đòi tìm ra tận bể” để hiểu, để nghĩ. Nó là bức xúc của tình cảm hơn là bức xúc của trí tuệ. Phải chăng ở trong đời, “phái yếu” không mong gì hơn một mái ấm yên vui, một gia đình hạnh phúc? Ít nhất, với Xuân Quỳnh là như vậy.

Đó là những sắc thái muôn thuở của tình yêu:
  • “Con sóng dưới lòng sâu
  • Con sóng trên mặt nước
  • Ôi con sóng nhớ bờ
  • Ngày đêm không ngủ được
  • (…)
  • Dẫu xuôi về phương bắc
  • Dẫu ngược về phương nam
  • Nơi nào em cũng nghĩ
  • Hướng về anh - một phương”


Điệp từ “sóng” liên tiếp làm cho những con sóng nhớ thương như đang trào dâng dào dạt khỏi bề mặt con chữ, vừa gợi cái sôi trào mà miên man, sâu lắng của nỗi nhớ. Nỗi nhớ đầy ắp không gian: “dưới lòng sâu”, “trên mặt nước”, tràn ngập thời gian “ngày đêm”. Từ nỗi nhớ “bồi hổi bồi hồi” trong ca dạo đến nỗi nhớ thiết tha của Xuân Diệu: “Anh nhớ tiếng, anh nhớ hình, anh nhớ ảnh”, nỗi nhớ đến ngẩn ngơ của Hàn Mặc Tử: “Người đi một nửa hồn tôi mất/ Một nửa hồn tôi hóa dại khờ”,… Và cả tấm lòng son sắt thủy chung không đổi trong khổ dưới. Trong khổ thơ, ta đã thấy sự khác biệt so với cách diễn đạt thông thường, không phải là ngược Bắc xuôi Nam mà là “xuôi Bắc ngược Nam”. Sự khác biệt hé lộ một tình yêu trắc trở, gian nan. Nhưng đối với Xuân Quỳnh, dù có xáo trộn xuôi – ngược thì điều đó cũng chẳng có gì quan trọng. Quang trọng nhất chỉ là “phương anh”. Nếu khổ thơ trên, nữ sĩ soi vào sóng để nhận ra mình thì ở đây, nhà thơ nhìn sâu vào mình để nhìn vào quy luật sóng: sóng hướng về bờ thì cuộc đời em duy nhất chỉ hướng về anh. Tất cả những trạng thái ấy là những cung bậc nổi bật trong tình yêu.

Nhưng sóng còn là hình ảnh của “tình yêu hiện đại như tình yêu hôm nay”.

Đó là vẻ đẹp của sự vận chủ động táo bạo trong hành trình dấn thân tìm kiếm tình yêu:
  • “Sông không hiểu nổi mình
  • Sóng tìm ra tận bể”


Người phụ nữ luôn hướng tìm tới tự do. Khám phá những không gian tồn tại của sóng, Xuân Quỳnh phát hiện ra: hành trình của sóng từ sông ra biển cũng là hành trình con người đến với tình yêu: phải biết vượt qua những giới hạn bản thân chật hẹp để hòa nhập vào biển đời rộng lớn, kiếm tìm hạnh phúc. Đó là hành trình dấn thân tự nguyên, say mê để tìm đến hạnh phúc và sống trọn vẹn.

Đó còn là sự mãnh liệt trong nỗi nhớ, trong sự bày tỏ tâm hồn, tình cảm trong tình yêu:
  • “Lòng em nhớ đến anh
  • Cả trong mơ còn thức”
Nỗi nhớ của người con gái ấy cồn cào, da diết đến nỗi những con sóng kia cũng chẳng thể diễn tả hết mà tự em phải giãi bày. Hai câu thơ cuối như con sóng xuyên qua cả cõi thực, cõi mộng. Không chỉ ở ý thức mà còn lắng sâu vào tiềm thức để hiện ra trong giấc mơ. Cái dào dạt nhớ nhung khiến cảm xúc tràn bờ mà kéo dung lượng ra 6 câu để biểu đạt. Cảm xúc ấy có gì giống khi Xuân Quỳnh viết “Tự hát”:
  • “Em trở về đúng nghĩa trái-tim-em
  • Là máu thịt, đời thường ai chẳng có
  • Cũng ngừng đập lúc cuộc đời không còn nữa
  • Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi”


Nỗi nhớ “cả trong mơ cònthức” hay “biết yêu anh cả khi chết đi rồi” rất đậm chất Xuân Quỳnh: mãnh liệt mà đằm thắm, táo bạo, giàu nữ tình. Xuân Quỳnh là thế: bao giờ cũng dám sống thật với mình, thật với cảm xúc của chính mình.

Đó còn là một trái tim đa cảm, giàu trắc ẩn, vừa âu lo vừa tràn đầy niềm tin, khát vọng:
  • “Ở ngoài kia đại dương
  • Trăm nghìn con sóng đó
  • Con nào chẳng tới bờ
  • Dù muôn vời cách trở
  • Cuộc đời đi dài thế
  • Năm tháng vẫn đi qua
  • Như biển kia dẫu rộng
  • Mây vẫn bay về xa
  • Làm sao được tan ra
  • Thành trăm con sóng nhỏ
  • Giữa biển lớn tình yêu
  • Ðể ngàn năm còn vỗ.”

Với trái tim đa cảm và tâm hồn giàu trắc ẩn, nhạy cảm trước sự chảy trôi của thời gian và lòng người, người phụ nữ thường có những lo âu về những điều bất trắc: “Em đâu dám nghĩ là vĩnh viễn”. Nỗi khắc khoải ấy hiện hiện hình khi nhận ra quy luật cuộc sống: “Cuộc đời tuy dài thế/ Năm tháng vẫn đi qua”, “Mây vẫn bay về xa”. Cuộc đời dài rộng vẫn có điểm kết vậy tình yêu kia có thể bất biến giữa thời gian? Nhưng cuối cùng, người con gái vẫn chọn trao niềm tin trọn vẹn. Cặp quan hệ từ “tuy – vẫn” mang sắc thái khẳng định khiến nỗi lo kia chỉ như thoáng qua rồi lại tan biến vào trong những đợt sóng, chỉ còn niềm tin ở lại làm điểm tựa cho tâm hồn. “Con nào chẳng tới bờ/ Dù muôn vời cách trở”. Niềm tin ấy không phải sự ảo tưởng, bồng bột mà là sự thức tỉnh chân lí đời sống nên nó trọn vẹn và tha thiết. Cuối cùng, sóng là hình ảnh của những khát vọng người phụ nữ. “Tan ra”- đó là khát vọng được hóa thân vào sóng để được tồn tại trong không gian rộng lớn của biển cả và cái vĩnh hằng của thời gian. Đó là khát vọng vĩnh viễn hóa tình yêu, dùng tình yêu để nối dài cuộc đời ngắn ngủi của con người. Khát vọng ấy lại làm ta nhớ tới câu chuyện nàng tiên cá hóa thân làm bọt biển để người mình yêu được hạnh phúc trọn vẹn. Phải chăng đó là bản tính hi sinh và dâng hiến của người phụ nữ? Mở đầu bài thơ là khát vọng được làm rõ mình, kết thúc lại bằng khát vọng được hòa mình của người phụ nữ.

Như vậy, hai ý kiến vẫn chưa thật toàn diện, chúng bổ sung cho nhau để đánh giá về nội dung bài thơ: vẻ đẹp hình tượng “sóng” và các cung bậc, trạng thái trong “Sóng”. Điều đó được thể hiện thành công qua những câu thơ mang đậm dấu ấn hồn thơ Xuân Quỳnh. Sóng không được vẽ ra bằng hình ảnh, đường nét mà bằng âm điệu độc đáo, thể thơ 5 chữ, lối gieo vần gián cách, ngắt nhịp linh hoạt gợi ra hình ảnh những con sóng cao thấp liên tiếp. Cách tổ chức ngôn từ theo nguyên tắc: hô ứng tương xứng, trùng điệp, gợi cái dào dạt, sôi trào mà miên man sâu lắng.

Xin mượn lời khẳng định của nhà phê bình Chu Văn Sơn thay cho lời kết: “Giờ đây, đặt chân dung nữ thi sĩ Xuân Quỳnh vào dòng thời gian, thì không chỉ đặt chị vào vị trí đầu của top thi sĩ cùng thời Ý Nhi, Lâm Thị Mỹ Dạ, Phan Thị Thanh Nhàn, Nhã Ca… Mà theo trục dọc, phải đặt chị trong cái mạch thưa thớt những nữ sĩ xuất chúng của thơ Việt như Hồ Xuân Hương, Đoàn Thị Điểm, Bà Huyện Thanh Quan… Xuân Quỳnh thực là một trong những gương mặt nữ sáng giá nhất của thơ Việt. Có lẽ vị trí ấy mới là điều công chúng nghệ thuật Việt hôm qua và hôm nay muốn dành cho nữ thi sĩ này.”

-Hương Đoànn-vfo.vn

song-xuan-quynh-tinh-yeu.jpg


BÀI VĂN MẪU SỐ 2 CẢM NHẬN HAI Ý KIẾN: “SÓNG ĐÃ THỂ HIỆN TÌNH YÊU TRUYỀN THỐNG NHƯ TÌNH YÊU MUÔN ĐỜI” VÀ “SÓNG ĐÃ THỂ HIỆN TÌNH YÊU HIỆN ĐẠI NHƯ TÌNH YÊU HÔM NAY”
Cảm một câu thơ, bình một trang văn, mỗi người một suy nghĩ. Văn học là vậy, muôn đời luôn gợi cho con người những nghĩ suy, tình cảm khác nhau. Đứng trước một hình tượng văn học ấn tượng như “sóng” trong bài thơ cùng tên của nữ sĩ Xuân Quỳnh, người cho rằng: “Sóng đã thể hiện tình yêu truyền thống như tình yêu muôn đời”. Nhưng cũng cùng cảm nhận về hình ảnh đấy, người lại khẳng định: “Sóng đã thể hiện tình yêu hiện đại như tình yêu hôm nay”. Phải chăng, qua từng ý thơ Xuân Quỳnh gửi gắm, ta hiểu “sóng” là sự đan xen kết hợp hài hòa của tình yêu truyền thống và tình yêu hiện đại.

Với hai quan điểm sâu sắc, mỗi người đọc có lẽ đã có cái nhìn thấm sâu hơn về hình tượng sóng cũng như cảm xúc, nghĩ suy nhà thơ Xuân Quỳnh kín đáo gửi gắm. “Tình yêu truyền thống như muôn đời” cơ hồ chính là một tình yêu gắn với những cung bậc cảm xúc quen thuộc, phổ biến và cũng có thể là cả những quy luật tình cảm muôn đời da diết, đậm sâu chan chứa trong trái tim con người. Khi nói sóng thể hiện “tình yêu hiện đại như tình yêu hôm nay”, người nói như muốn khẳng định về những cảm nhận, quan niệm, cách nhìn mới mẻ, thú vị và mang tính phát hiện của tác giả về tình yêu – một thứ tình cảm vô cùng nồng cháy, đẹp đẽ. Hai ý kiến, một tình yêu truyền thống, một tình yêu hiện đại, tưởng như đối lập mà lại bổ sung cho nhau, cả hai đã đóng góp đem đến cho những người yêu thơ ca khi đắm say trong những câu thơ của “Sóng” có cái nhìn toàn diện hơn về hình tượng sóng – một hình tượng thơ mang nhiều lớp nghĩa, thể hiện được cái nhìn tinh tế, tâm hồn nhạy cảm và ngòi bút tài hoa, khéo léo của tác giả.

Nói đến nhà thơ Xuân Quỳnh, người ta nghĩ ngay đến một người nghệ sĩ có cuộc đời nhiều thăng trầm, dẫu vậy, nét đẹp tâm hồn và sự nghiệp văn chương lại lưu lại trong lòng người nhiều dấu ấn. Sự thiệt thòi vì mồ côi mẹ từ sớm, thiếu vắng tình yêu thương của người mẹ phải chăng chính là một lý do khiến thơ nữ sĩ luôn thường trực một niềm khát khao yêu thương cũng như sự khắc khoải, thiết tha với hạnh phúc gia đình. Dẫu xuất phát là một diễn viên múa xinh đẹp, tài năng, nhà thơ lại lựa chọn rời bỏ ánh đèn sân khấu để đến với thơ ca và coi thơ ca như sự sống của tâm hồn mình. Xuân Quỳnh dần dần khẳng định được tài năng và trở thành gương mặt tiêu biểu của thế hệ nhà thơ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Văn chương, và đặc biệt là thơ, đối với nữ sĩ là tình yêu, là sự sống, là toàn bộ ý nghĩa cuộc đời. Làm thơ bởi vậy giống như được sống với chính mình, một cách đủ đầy và trọn vẹn là mình. Thơ Xuân Quỳnh là tiếng nói của một tâm hồn người phụ nữ giàu trắc ẩn, vừa táo bạo, mãnh liệt vừa dịu dàng, đằm thắm. “Sóng” được nhà thơ sáng tác năm 1967 trong chuyến đi thực tế đến biển Diêm Điền, Thái Bình. Bài thơ nằm trong tập “Hoa dọc chiến hào” xuất bản năm 1968, được ví như bông hoa lạ trong vườn thơ chống Mỹ. Cảm nhận hình tượng sóng được phác họa trong bài, ta lại càng hiểu hơn sự sâu sắc trong hai nhận định trên.

Qua từng dòng thơ trong “Sóng”, Xuân Quỳnh cho ta thấy sóng thể hiện “tình yêu truyền thống như tình yêu muôn đời”. Các cung bậc cảm xúc của nhân vật trữ tình trong tình yêu vừa thống nhất nhưng cũng vừa đối lập. Trong hai câu thơ đầu khổ 1, sóng mang trong mình những đối cực:
  • “Dữ dội và dịu êm
  • Ồn ào và lặng lẽ”

Đó vừa là những trạng thái khác nhau của sóng trong lòng đại dương song cũng chính là những cung bậc cảm xúc trong tâm hồn người con gái đang yêu. Những con sóng trong thơ Xuân Quỳnh từ một hiện tượng thiên nhiên giờ bỗng trở thành một chủ thể trữ tình đầy tâm trạng. Liên từ “và” không tạo bức tường ngăn cách giữa những đối cực mà lại diễn tả sự tồn tại song song cũng như sự chuyển hóa của các đối cực ấy. Hình tượng sóng còn thể hiện sự trẻ trung muôn đời của tình yêu và sự diệu kỳ không thể định nghĩa, lý giải của tình yêu:
  • “Ôi con sóng ngày xưa
  • Và ngày sau vẫn thế
  • Nỗi khát vọng tình yêu
  • Bồi hồi trong ngực trẻ
  • Trước muôn trùng sóng bể
  • Em nghĩ về anh, em
  • Em nghĩ về biển lớn
  • Từ nơi nào sóng lên?
  • Sóng bắt đầu từ gió
  • Gió bắt đầu từ đâu
  • Em cũng không biết nữa
  • Khi nào ta yêu nhau”

Trong không gian đối lập “sông – bể”, sự hiện diện của sóng như hình ảnh con người muốn đến với tình yêu phải vượt qua con sông chật hẹp để vươn ra biển lớn kiếm tìm sự đồng điệu, sẻ chia. Trong chiều thời gian đối lập “ngày xưa – ngày sau”, sóng biểu tượng cho tình yêu không tuổi, một tình yêu trẻ trung, luôn song hành với sự sống con người. Các câu hỏi tu từ: “Từ nơi nào sóng lên?”, “Gió bắt đầu từ đâu”, “Khi nào ta yêu nhau” khắc họa hình ảnh những con sóng lúc ẩn dưới lòng sông, lúc trào lên dữ dội. Câu trả lời “Em cũng không biết nữa” vừa như một sự thú nhận về sự bất lực của con người trên hành trình tìm kiếm tình yêu vừa như sự thức nhận sâu sắc về một chân lý: tình yêu là thứ gì huyền diệu chẳng thể kiếm tìm nguồn gốc hay cắt nghĩa rõ ràng, nó chỉ có thể được cảm nhận bằng trái tim đắm say yêu thương nồng cháy. Những trạng thái của sóng ở đây cũng tượng trưng cho những sắc thái muôn thuở của tình yêu con người. Đó là tình yêu gắn với nỗi nhớ và sự thủy chung:
  • “Con sóng dưới lòng sâu
  • Con sóng trên mặt nước
  • Ôi con sóng nhớ bờ
  • Ngày đêm không ngủ được
  • Lòng em nhớ đến anh
  • Cả trong mơ còn thức
  • Dẫu xuôi về phương bắc
  • Dẫu ngược về phương nam
  • Nơi nào em cũng nghĩ
  • Hướng về anh một phương”

Nữ sĩ Xuân Quỳnh đã khéo léo vận dụng phép nhân hóa biến những con sóng trở thành chủ thể mang nỗi nhớ của một trái tim yêu nồng nàn, đắm say. Điệp từ “sóng” xuất hiện liên tiếp trong ba dòng thơ gợi ra hình ảnh những con sóng nhớ thương dâng trào mãnh liệt trong trái tim người phụ nữ đang yêu. Sự tương phản “ngày – đêm”, “dưới lòng sâu – trên mặt nước” gợi ra nỗi nhớ bao trùm trong mọi chiều kích không gian lẫn thời gian. Trái tim đang yêu của người con gái bởi thế mà như một đại dương mênh mông, không lúc nào yên lặng bởi những con sóng nhớ nhung cuộn trào. “Phương anh” khi được đặt cạnh “phương bắc, phương nam” đã phân biệt rạch ròi không gian địa lý với không gian tình yêu. Nếu như trong địa lý có muôn phương nghìn trùng, thì trong trái tim “em” chỉ có duy nhất một “phương anh”. Hai chữ “một phương” đã khẳng định trọn vẹn thủy chung là bản chất của tình yêu muôn đời, một tình yêu chân chính.

Không chỉ là “tình yêu truyền thống như tình yêu muôn đời”, sóng còn thể hiện “tình yêu hiện đại như tình yêu hôm nay”. Đó là sự chủ động, táo bạo trong hành trình tự nguyện dấn thân tìm đến với tình yêu dẫu biết có muôn gian truân, thử thách được thể hiện trong hai câu thơ cuối khổ 1:
  • “Sông không hiểu nổi mình
  • Sóng tìm ra tận bể”

Đó còn là sự mãnh liệt trong cách thể hiện nỗi nhớ và bày tỏ cảm xúc trong hai câu thơ:
  • “Lòng em nhớ đến anh
  • Cả trong mơ còn thức”
Nỗi nhớ ấy hiện diện trong cả tầm ý thức, dào dạt, sôi trào, da diết, sâu lắng. Cảm xúc tất thảy như tràn bờ dữ dội. Xuân Quỳnh đã mạnh dạn phá vỡ giới hạn, dẫn độc giả vào thế giới vô biên của tâm hồn con người. Và sóng sau cùng còn biểu tượng cho một trái tim giàu trắc ẩn, vừa lo âu vừa tin tưởng.

Hai ý kiến không đối lập mà bổ sung cho nhau, từ đó đem đến cho người đọc cái nhìn sâu sắc, toàn diện hơn về hình tượng sóng trong bài thơ mà nữ sĩ Xuân Quỳnh đã tâm huyết xây dựng. Cùng với đó, nghệ thuật thể hiện hình tượng sóng cũng được nhấn mạnh hơn: chẳng phải được vẽ ra bằng những đường nét, hình ảnh mà nhà thơ dùng ngôn từ gợi ra bằng một nhạc điệu độc đáo, ấn tượng. Thể thơ năm chữ, lối gieo vần giáng cách, lối ngắt nhịp linh hoạt…tất cả đã góp phần tạo ra một hình tượng sóng sinh động, giàu ý nghĩa. Từ vẻ đẹp hình tượng sóng, người đọc có cơ hội khám phá, tiếp nhận và sẻ chia những cảm xúc nhà thơ gửi gắm và trân trọng tài năng, sự tinh tế nơi tâm hồn người nghệ sĩ ấy.

Hai ý kiến, hai góc nhìn ấn tượng đã đem đến một hình dung mới mẻ và đầy đủ về hình tượng sóng nhà thơ Xuân Quỳnh gửi gắm vào trang thơ của mình. Truyền thống và hiện đại, nét đẹp ấy trong sóng khiến người ta thêm yêu tác phẩm, và trân quý hơn tâm hồn, tài năng người sáng tạo.

-Nem-vfo.vn
 
  • Chủ đề
    hiện đại song tình yêu truyen thong xuân quỳnh
  • Top