Tại sao chúng ta vẫn sử dụng cổng âm thanh Analog (tương tự)?
Khi thiết kế của iPhone 7 rò rỉ gần đây, một số chuyên gia công nghệ đã có bình luận rằng có khả năng thiết bị tiếp theo của Apple sẽ loại bỏ cổng âm thanh 3.5mm. Thay vì bấu víu mãi vào công nghệ đã cũ, thế hệ iPhone mới có thể mở đường tới một thế giới mà chúng ta thôi phải phụ thuộc và dây để nghe nhạc, podcast,...
Nhưng tại sao chúng ta vẫn dùng cổng âm thanh được phát minh vào thế kỉ 19 cho đến tận năm 2015? Và khi thay thế nó thì chúng ta có được lợi thế gì?
Digital (kỹ thuật số) giết chết Analog (tương tự)
Việc thảo luận về so sánh nguyên lý hoạt động cơ bản khi bản nhạc số trên điện thoại kỹ thuật số của bạn chơi và xuất tín hiệu âm thanh analog với loa analog trong tai nghe giúp ta hiểu về cách thức hoạt động của sự chuyển phát tín hiệu âm thanh. Để không dài dòng, chúng tôi sẽ cung cấp bản tóm lược như sau:
Để giải thích sâu hơn, chúng ta sẽ lần theo tuổi thọ của một bài hát từ đầu đến cuối trên Spotify.
Đầu tiên, một bài hát được thu âm: vào 2015, điều này gần như luôn được làm với sự kết hợp nhất định các track digital và analog trong một máy tính gửi tới bộ chuyển analog-thành-digital (ADC), thứ mà sau đó được sử dụng để hoàn tất bài hát. File được upload lên một server của Spotify, và sau đó, công ty cho phép stream bản nhạc ở chất lượng 320 kbs, hoặc cùng với chất lượng của một bản CD rip trung bình nếu bạn trả thêm tiền cho dịch vụ Premium.
Điện thoại của bạn lấy dữ liệu digital đó (khoảng 7 MB cho một bài hát 320 kbps), và gửi nó tới bộ chuyển digital-thành-analog, hoặc DAC. DAC thường được cài đặt ở trong điện thoại, và được thiết kế để xử lý dữ liệu nhị phân của bài hát và chuyển đổi thành tín hiệu âm thanh analog, biến những số 0 và 1 thành các luồng khác nhau và điện áp kích thích bánh xe phát động tạo ra âm thanh cho bạn nghe. Ổ cắm ở đầu (hoặc đáy) mỗi smartphone được gắn vào một DAC rất nhỏ, cho phép bạn cắm vào bất cứ thứ gì từ headphone cho đến loa lớn và vẫn có được lượng âm xuất như nhau. Tuy nhiên, chất lượng đầu ra phụ thuộc và thiết bị phát. Và trong khi tai nghe có âm phát đủ to so với kích cỡ, âm phát của loa lớn sẽ rất nhỏ nếu không có âm li (amplifier) khuếch đại tín hiệu.
Những thiết bị cầm tay như iPad, máy nghe nhạc MP3, ... có khả năng xuất âm ở mức độ đủ tốt.
Phương pháp để giữ kích thước của tai nghe luôn nhỏ là nhờ DAC lắp sẵn trong điện thoại, máy tính, hay laptop để đảm nhiệm phần việc nặng. Và với lý do đó, jack âm thanh 3.5mm được lưu hành đến ngày nay vì chúng đóng vai trò là phương thức nghe nhạc phổ thông và thiết yếu nhất trên mọi thiết bị vào năm 2015.
Nhưng tại sao không loại bỏ đống dây đó luôn?
Không dài dòng nữa: chất lượng sẽ không tốt như bây giờ đâu.
Khi nhìn vào cuộc tranh luận này, khá dễ để nêu ra một ví dụ song song đã làm căng thẳng cộng đồng game hàng năm nay - chuột có dây vs. chuột không dây. Dù có nhiều cải tiến trong chuột không dây và công nghệ nó dùng để giao tiếp mỗi nút click và lướt thục hiện trên con chuột đó, độ phản hồi vẫn thua thê thảm so với chuột có dây. Đó là bởi không gian giữa đầu phát và đầu thu (như trong trường hợp nghe nhạc di dộng: khoảng cách điện thoại tới tai nghe) có vật cản. Các vật cản như tường, vải quần bò,... tạo ra sự cản trở với liên kết không dây giữa hai thiết bị.
Để xử lý âm thanh, hiện tại đầu phát Bluetooth dùng chuẩn A2DP, viết tắt của Advanced Audio Distribution Profile (Chế độ truyền tải âm thanh nổi chất lượng cao). Và trong khi Bluetooth 4.2 đủ nhanh để truyền tải bài hát của bạn chỉ trong vài giây, nhưng việc chơi bài hát lại là một vấn đề hoàn toàn khác. Việc này được đảm nhiệm bởi DAC lắp trong tai nghe Bluetooth, và dù chất lượng giải mã tín hiệu không dây càng ngày càng được hoàn thiện, đa phần người sành nhạc đã biết trước bạn sẽ chẳng bao giờ nghe bản nhạc yêu thích qua Bluetooth trừ khi bạn không có lựa chọn khác.
Về mặt giá cả, một cặp tai nghe Bluetooth $300 nghe không hay bằng cặp tai nghe có dây bởi bản không dây cần thêm linh kiện khác như pin hoặc DAC đi kèm để hoạt động. Không cần những thứ rườm rà trên, nhà sản xuất tai nghe có dây có thể sử dụng số tiền đó để làm bánh xe phát động tốt hơn, cho chất lượng âm thanh tốt hơn với cùng mức giá. Không chỉ thế, một mức giá cao hơn có nghĩa là tính khả dụng thấp hơn trong một thế giới đang phát triển, nơi mà những thiết bị Apple đã qua sử dụng liên tục được bán chỉ hoạt động với jack âm thanh 3.5mm cơ bản.
Sự hòa quyện hoàn hảo
Nếu Apple thực sự muốn tiến hành bỏ đi cổng âm thanh, họ sẽ cần có thứ gì đó cho chất lượng âm thanh tốt và dễ sử dụng tương tự. Chương trình MFi của công ty đã xác nhận rằng Apple muốn nhiều người nghĩ đến cổng Lightning là phương tiện duy nhất cho việc sạc và cắm tay nghe...nhưng điều này nói thì dễ hơn làm.
Đầu tiên, đó là vấn đề về chất lượng âm thanh. Nếu thêm cổng âm thanh Lightning vào một cặp tai nghe Beats, có vẻ thú vị đấy; Điều này sẽ dẫn đến hệ lụy nào? Thế còn những nhà sản xuất không thể giao dịch được bằng sáng chế về công nghệ kết nối của Apple để tạo ra tai nghe dạng mới? Liệu họ có chuyển hướng đến các thiết bị Android? Và còn giới hạn DRM nữa, khi nó được áp dụng vào một kênh stream nhạc, có thể tự động ngăn người nghe nhạc lậu trên thiết bị đó.
Mọi người muốn dùng điện thoại thông minh như cách họ muốn, và việcchủ động đặt ra luột lệ sẽ bị phản tác dụng nếu tiếp cận sai cách. Lịch sử đã dạy chúng ta rằng vấn đề của những phương thức mới trong thế giới số là mọi người đều phải nhất trí cùng lúc - nếu không thì sẽ chẳng có ai đồng thuận cả. Apple đã có những biến chuyển mạnh mẽ trong thập kỉ vừa rồi mà có ít sai sót, nhưng điều đó không có nghĩa họ chưa bao giờ tự phụ về vị trí của họ trong quá khứ và đã phải trả giá không nhỏ.
Nhớ Watson chứ? Đúng, chẳng có ai dưới tuổi 30 nhớ cả.
Không phải việc cách tân là bất khả thi - và nếu ai đó có thể, thì đó chính là Apple - nhưng hãng sẽ phải 'leo dốc' để thay đổi cách thức nghe nhạc đã cắm rễ từ rất rất lâu. Dù cho iPhone 7 sẽ đi bước đầu, có khả năng là cổng âm thanh sẽ chưa biến mất ngay trong nhiều năm tới. Apple sẽ phải một chặng đường rất dài để thuyết phục người dùng, và hiện tại có quá nhiều tai nghe dây có chất lượng vượt trội hơn nhiều so với tai nghe không dây.
Để thực sự thay đổi thị trường mãi mãi, Apple sẽ phải làm nhiều hơn và xóa bỏ jack âm thanh trong mẫu máy tiếp theo. Họ phải hỗ trợ đẩy mạnh sự phát triển của Bluetooth vượt qua a2dp, và trấ an nỗi lo của người dùng về việc sử dụng cổng âm thanh Lightning là một cách để áp dụng giới hạn DRM.
Vậy nên, có vẻ lý do chính chúng ta vẫn dùng cổng âm thanh analog hiện nay là vid chúng hoạt động trên mọi phân khúc của thị trường mà không gặp trở ngại gì. Chúng có giá rẻ, sử dụng bền, và cho chất lượng ổn định gì bạn có dùng iPhone 6s hay Sony Walkman 1997.
Sự đáng tin cậy đó không thể bị đánh giá thấp, và dù Apple đã mở đường trong việc bỏ lại một số công nghệ cũ, họ còn nghĩ FireWire sẽ là sự cách mạnh trong phương thức kết nối - hãy nhìn xem nó đã vận động ra sao.
Như vậy, đã rõ chúng ta cần nghĩ về việc này như một cộng đồng, và tiến tới công nghệ không dây như là một quá trình hợp lý trong mảng trải nghiệm thưởng thức âm thanh.
Khi thiết kế của iPhone 7 rò rỉ gần đây, một số chuyên gia công nghệ đã có bình luận rằng có khả năng thiết bị tiếp theo của Apple sẽ loại bỏ cổng âm thanh 3.5mm. Thay vì bấu víu mãi vào công nghệ đã cũ, thế hệ iPhone mới có thể mở đường tới một thế giới mà chúng ta thôi phải phụ thuộc và dây để nghe nhạc, podcast,...
Nhưng tại sao chúng ta vẫn dùng cổng âm thanh được phát minh vào thế kỉ 19 cho đến tận năm 2015? Và khi thay thế nó thì chúng ta có được lợi thế gì?
Digital (kỹ thuật số) giết chết Analog (tương tự)
Việc thảo luận về so sánh nguyên lý hoạt động cơ bản khi bản nhạc số trên điện thoại kỹ thuật số của bạn chơi và xuất tín hiệu âm thanh analog với loa analog trong tai nghe giúp ta hiểu về cách thức hoạt động của sự chuyển phát tín hiệu âm thanh. Để không dài dòng, chúng tôi sẽ cung cấp bản tóm lược như sau:
Đầu tiên, một bài hát được thu âm: vào 2015, điều này gần như luôn được làm với sự kết hợp nhất định các track digital và analog trong một máy tính gửi tới bộ chuyển analog-thành-digital (ADC), thứ mà sau đó được sử dụng để hoàn tất bài hát. File được upload lên một server của Spotify, và sau đó, công ty cho phép stream bản nhạc ở chất lượng 320 kbs, hoặc cùng với chất lượng của một bản CD rip trung bình nếu bạn trả thêm tiền cho dịch vụ Premium.
Những thiết bị cầm tay như iPad, máy nghe nhạc MP3, ... có khả năng xuất âm ở mức độ đủ tốt.
Phương pháp để giữ kích thước của tai nghe luôn nhỏ là nhờ DAC lắp sẵn trong điện thoại, máy tính, hay laptop để đảm nhiệm phần việc nặng. Và với lý do đó, jack âm thanh 3.5mm được lưu hành đến ngày nay vì chúng đóng vai trò là phương thức nghe nhạc phổ thông và thiết yếu nhất trên mọi thiết bị vào năm 2015.
Nhưng tại sao không loại bỏ đống dây đó luôn?
Không dài dòng nữa: chất lượng sẽ không tốt như bây giờ đâu.
Khi nhìn vào cuộc tranh luận này, khá dễ để nêu ra một ví dụ song song đã làm căng thẳng cộng đồng game hàng năm nay - chuột có dây vs. chuột không dây. Dù có nhiều cải tiến trong chuột không dây và công nghệ nó dùng để giao tiếp mỗi nút click và lướt thục hiện trên con chuột đó, độ phản hồi vẫn thua thê thảm so với chuột có dây. Đó là bởi không gian giữa đầu phát và đầu thu (như trong trường hợp nghe nhạc di dộng: khoảng cách điện thoại tới tai nghe) có vật cản. Các vật cản như tường, vải quần bò,... tạo ra sự cản trở với liên kết không dây giữa hai thiết bị.
Về mặt giá cả, một cặp tai nghe Bluetooth $300 nghe không hay bằng cặp tai nghe có dây bởi bản không dây cần thêm linh kiện khác như pin hoặc DAC đi kèm để hoạt động. Không cần những thứ rườm rà trên, nhà sản xuất tai nghe có dây có thể sử dụng số tiền đó để làm bánh xe phát động tốt hơn, cho chất lượng âm thanh tốt hơn với cùng mức giá. Không chỉ thế, một mức giá cao hơn có nghĩa là tính khả dụng thấp hơn trong một thế giới đang phát triển, nơi mà những thiết bị Apple đã qua sử dụng liên tục được bán chỉ hoạt động với jack âm thanh 3.5mm cơ bản.
Sự hòa quyện hoàn hảo
Nếu Apple thực sự muốn tiến hành bỏ đi cổng âm thanh, họ sẽ cần có thứ gì đó cho chất lượng âm thanh tốt và dễ sử dụng tương tự. Chương trình MFi của công ty đã xác nhận rằng Apple muốn nhiều người nghĩ đến cổng Lightning là phương tiện duy nhất cho việc sạc và cắm tay nghe...nhưng điều này nói thì dễ hơn làm.
Đầu tiên, đó là vấn đề về chất lượng âm thanh. Nếu thêm cổng âm thanh Lightning vào một cặp tai nghe Beats, có vẻ thú vị đấy; Điều này sẽ dẫn đến hệ lụy nào? Thế còn những nhà sản xuất không thể giao dịch được bằng sáng chế về công nghệ kết nối của Apple để tạo ra tai nghe dạng mới? Liệu họ có chuyển hướng đến các thiết bị Android? Và còn giới hạn DRM nữa, khi nó được áp dụng vào một kênh stream nhạc, có thể tự động ngăn người nghe nhạc lậu trên thiết bị đó.
Nhớ Watson chứ? Đúng, chẳng có ai dưới tuổi 30 nhớ cả.
Không phải việc cách tân là bất khả thi - và nếu ai đó có thể, thì đó chính là Apple - nhưng hãng sẽ phải 'leo dốc' để thay đổi cách thức nghe nhạc đã cắm rễ từ rất rất lâu. Dù cho iPhone 7 sẽ đi bước đầu, có khả năng là cổng âm thanh sẽ chưa biến mất ngay trong nhiều năm tới. Apple sẽ phải một chặng đường rất dài để thuyết phục người dùng, và hiện tại có quá nhiều tai nghe dây có chất lượng vượt trội hơn nhiều so với tai nghe không dây.
Để thực sự thay đổi thị trường mãi mãi, Apple sẽ phải làm nhiều hơn và xóa bỏ jack âm thanh trong mẫu máy tiếp theo. Họ phải hỗ trợ đẩy mạnh sự phát triển của Bluetooth vượt qua a2dp, và trấ an nỗi lo của người dùng về việc sử dụng cổng âm thanh Lightning là một cách để áp dụng giới hạn DRM.
Vậy nên, có vẻ lý do chính chúng ta vẫn dùng cổng âm thanh analog hiện nay là vid chúng hoạt động trên mọi phân khúc của thị trường mà không gặp trở ngại gì. Chúng có giá rẻ, sử dụng bền, và cho chất lượng ổn định gì bạn có dùng iPhone 6s hay Sony Walkman 1997.
Sự đáng tin cậy đó không thể bị đánh giá thấp, và dù Apple đã mở đường trong việc bỏ lại một số công nghệ cũ, họ còn nghĩ FireWire sẽ là sự cách mạnh trong phương thức kết nối - hãy nhìn xem nó đã vận động ra sao.
Như vậy, đã rõ chúng ta cần nghĩ về việc này như một cộng đồng, và tiến tới công nghệ không dây như là một quá trình hợp lý trong mảng trải nghiệm thưởng thức âm thanh.
Nguồn: howtogeek.com
