Trong thơ ca dân tộc có rất nhiều các thể thơ và cách gieo vần khác nhau cho các bài thơ .Một trong số đó các bạn có thể lựa chọn một thể thơ rất phổ biến và đem lại nhiều hiệu quả cho bài thơ của các bạn giúp các bạn có thể thấy được sự hiệu quả trong truyền đạt cảm xúc của bài thơ hơn đó là thể thơ lục bát,có thể hiểu rằng các bạn sẽ có từ hai câu thơ trở lên .Một câu đầu gồm 6 chữ và câu sau là 8 chữ và cứ xen kẽ từng cặp câu như thế để tạo thành một bài thơ.Nhưng ta cũng sẽ chẳng thể tùy tiện mà sáng tác với các câu chữ lung tung .Vì vôn dĩ nó sẽ tuân theo quy luật về thanh và vần rất nghiêm ngặt .Để tạo nên sự hài hòa cho tổng thể bài thơ .Sau đây Vforum sẽ gửi đến các bạn bài viết Thơ lục bát là gì? Cách làm thơ lục bát tự sáng tác để giúp đỡ cho các bạn nhé.
I)Luật Thanh trong thể thơ
Đầu tiên mình sẽ nói về luật thanh trong làm thơ lục bát :
Như các bạn đã biết thơ lục bát sẽ có cấu tạo gồm 2 câu ,câu đầu với 6 tiếng và tiếp theo là câu 8 tiếng .Những câu này sẽ phải tuân theo quy tắc của thơ đó là nhất, tam, ngũ bất luận, nhị, tứ, lục phân minh.Có nghĩa là quy luật này đòi hỏi bài thơ khi sáng tác ra có những chữ trong câu thơ mang số lẻ tức 1,3,5 sẽ có thể tự do về thanh.Nhưng những chữ mang số chẵn là 2,4,6.. các bạn sẽ tuân theo luật quy luât bằng trắc để gieo vần cho chính xác như sau:
Câu lục: theo thứ tự chữ thứ 2(B)-4(T)-6(B) sẽ là Bằng - Trắc - Bằng
Câu bát: theo thứ tự chữ thứ 2(B)-4(T)-6(B)-8(B) sẽ là Bằng -Trắc-Bằng -Bằng
Ví dụ minh họa:
Nửa đêm qua huyện Nghi Xuân 2(B) - 4(T) - 6(B)
Bâng khuâng nhớ cụ, thương thân nàng Kiều 2(B)-4(T)-6(B)-8(B)
Thế nhưng khi theo nguyên tắc sách vở quá thì bài thơ sẽ bị lặp và gây cảm giác chán các bạn cũng có thể sáng tạo hơi khác một chút bằng cách là bạn sẽ thay Thanh Bằng của chữ thứ hai bằng thanh Trắc để làm mới bài thơ hơn chút hoặc cũng có thể biến thể hơn là giữ nguyên câu lục và câu bát của bạn sẽ theo quy luật T-B-T-B
Ví dụ minh họa
Có sáo thì sáo nước trong 2(T)-4(T)-6(B)
Đừng sáo nước đục đau lòng cò con 2(T)-4(T)-6(B)-8(B)
Hay
Con cò lặn lội bờ sông (Giữ nguyên quy luật thanh)
Gánh gạo nuôi chồng tiếng khóc nỉ non 2(T)-(4)B-(6)T-(8)B
II )Cách Gieo Vần trong thơ
Thơ lục bát sẽ có cách gieo vần rất đa dạng và các bạn sẽ gieo vần liên tục trong nhiều câu số lượng vần được gieo cũng tương đối là nhiều.Cách gieo vần sẽ là chữ thứ 6 của câu lục sẽ vần với chữ thứ 6 của câu bát kế tiếp nó.Và chữ thứ 8 của câu bát đó các bạn sẽ tiếp tục làm cho vần với chữ thứ 6 của câu lục tiếp theo .
Để dễ hiểu hơn sẽ có ví dụ:
Trăm năm trong cõi người ta
Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau
Trải qua một cuộc bể dâu
Những điều trông thấy mà đau đớn lòng
Các bạn hãy để ý các từ mà mình in đậm lần lượt theo thứ tự sẽ nghe rất xuôi tai và vần với nhau tạo nên sự hài hòa cho bài thơ.
Trong thơ lục bát biến thể nếu câu bát có quy luật thanh theo kiểu T-B-T-B thì chữ thứ 6 của câu lục các bạn sẽ cho nó vần với chữ thứ 4 của câu bát kế tiếp nhé
Con cò mà đi ăn đêm
Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao.
Tương tự vậy các chữ in đậm sẽ là từ mà các bạn sẽ cho nó vần với nhau
Một lưu ý nữa đó là đối thanh của chữ thứ 6 (hoặc thứ 4) của câu bát với tiếng thứ 8 câu đó. Hai chữ này sẽ bắt buộc khác thanh với nhau nếu chữ này mang thanh huyền thì chữ kia sẽ là thanh ngang và ngược lại
Ví dụ:
Đau đớn thay phận đàn bà
Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung
III )Cách ngắt nhịp của thể thơ :
Ngâm thơ cũng như trong âm nhạc nhịp phách sẽ là một điều rất quan trọng dù bài thơ có hay đến mấy nếu cách ngắt nhịp sai thì sẽ phá hỏng tất cả và nghe sẽ không xuôi tai không có cảm xúc vì thế nhịp thơ thường sử dụng trong thơ lục bát sẽ là nhịp chẵn,là nhịp 2/2/2 những đôi khi để nhấn mạnh hơn nội dung bài thơ cũng có thể đổi thành nhịp lẻ 3/3.
Trên đây là bài viết của Vforum về cách làm thơ lục bát.Mong rằng qua bài viết các bạn sẽ tự áp dụng và sáng tác được một bài thơ lục bát thật hay theo ý mình
Xem thêm :Top những bài thơ hay cho bé 1 tuổi, 2 tuổi, 3 tuổi, 4 tuổi 5 tuổi 6 tuổi
I)Luật Thanh trong thể thơ
Đầu tiên mình sẽ nói về luật thanh trong làm thơ lục bát :
Như các bạn đã biết thơ lục bát sẽ có cấu tạo gồm 2 câu ,câu đầu với 6 tiếng và tiếp theo là câu 8 tiếng .Những câu này sẽ phải tuân theo quy tắc của thơ đó là nhất, tam, ngũ bất luận, nhị, tứ, lục phân minh.Có nghĩa là quy luật này đòi hỏi bài thơ khi sáng tác ra có những chữ trong câu thơ mang số lẻ tức 1,3,5 sẽ có thể tự do về thanh.Nhưng những chữ mang số chẵn là 2,4,6.. các bạn sẽ tuân theo luật quy luât bằng trắc để gieo vần cho chính xác như sau:
Câu lục: theo thứ tự chữ thứ 2(B)-4(T)-6(B) sẽ là Bằng - Trắc - Bằng
Câu bát: theo thứ tự chữ thứ 2(B)-4(T)-6(B)-8(B) sẽ là Bằng -Trắc-Bằng -Bằng
Ví dụ minh họa:
Nửa đêm qua huyện Nghi Xuân 2(B) - 4(T) - 6(B)
Bâng khuâng nhớ cụ, thương thân nàng Kiều 2(B)-4(T)-6(B)-8(B)
Thế nhưng khi theo nguyên tắc sách vở quá thì bài thơ sẽ bị lặp và gây cảm giác chán các bạn cũng có thể sáng tạo hơi khác một chút bằng cách là bạn sẽ thay Thanh Bằng của chữ thứ hai bằng thanh Trắc để làm mới bài thơ hơn chút hoặc cũng có thể biến thể hơn là giữ nguyên câu lục và câu bát của bạn sẽ theo quy luật T-B-T-B
Ví dụ minh họa
Có sáo thì sáo nước trong 2(T)-4(T)-6(B)
Đừng sáo nước đục đau lòng cò con 2(T)-4(T)-6(B)-8(B)
Hay
Con cò lặn lội bờ sông (Giữ nguyên quy luật thanh)
Gánh gạo nuôi chồng tiếng khóc nỉ non 2(T)-(4)B-(6)T-(8)B
II )Cách Gieo Vần trong thơ
Thơ lục bát sẽ có cách gieo vần rất đa dạng và các bạn sẽ gieo vần liên tục trong nhiều câu số lượng vần được gieo cũng tương đối là nhiều.Cách gieo vần sẽ là chữ thứ 6 của câu lục sẽ vần với chữ thứ 6 của câu bát kế tiếp nó.Và chữ thứ 8 của câu bát đó các bạn sẽ tiếp tục làm cho vần với chữ thứ 6 của câu lục tiếp theo .
Để dễ hiểu hơn sẽ có ví dụ:
Trăm năm trong cõi người ta
Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau
Trải qua một cuộc bể dâu
Những điều trông thấy mà đau đớn lòng
Các bạn hãy để ý các từ mà mình in đậm lần lượt theo thứ tự sẽ nghe rất xuôi tai và vần với nhau tạo nên sự hài hòa cho bài thơ.
Trong thơ lục bát biến thể nếu câu bát có quy luật thanh theo kiểu T-B-T-B thì chữ thứ 6 của câu lục các bạn sẽ cho nó vần với chữ thứ 4 của câu bát kế tiếp nhé
Con cò mà đi ăn đêm
Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao.
Tương tự vậy các chữ in đậm sẽ là từ mà các bạn sẽ cho nó vần với nhau
Một lưu ý nữa đó là đối thanh của chữ thứ 6 (hoặc thứ 4) của câu bát với tiếng thứ 8 câu đó. Hai chữ này sẽ bắt buộc khác thanh với nhau nếu chữ này mang thanh huyền thì chữ kia sẽ là thanh ngang và ngược lại
Ví dụ:
Đau đớn thay phận đàn bà
Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung
III )Cách ngắt nhịp của thể thơ :
Ngâm thơ cũng như trong âm nhạc nhịp phách sẽ là một điều rất quan trọng dù bài thơ có hay đến mấy nếu cách ngắt nhịp sai thì sẽ phá hỏng tất cả và nghe sẽ không xuôi tai không có cảm xúc vì thế nhịp thơ thường sử dụng trong thơ lục bát sẽ là nhịp chẵn,là nhịp 2/2/2 những đôi khi để nhấn mạnh hơn nội dung bài thơ cũng có thể đổi thành nhịp lẻ 3/3.
Trên đây là bài viết của Vforum về cách làm thơ lục bát.Mong rằng qua bài viết các bạn sẽ tự áp dụng và sáng tác được một bài thơ lục bát thật hay theo ý mình
Xem thêm :Top những bài thơ hay cho bé 1 tuổi, 2 tuổi, 3 tuổi, 4 tuổi 5 tuổi 6 tuổi
Sửa lần cuối:
