Hướng dẫn giải thích nhan đề Thuế máu của Nguyễn Ái Quốc. Chúng ta chắc hẳn không còn ai xa lạ với cái tên “Nguyễn Ái Quốc”, đây là cái tên mà Hồ Chủ Tịch vô vàn kính yêu của chúng ta sử dụng trong suốt những năm tháng bôn ba khắp năm châu để tìm kiếm con đường giái phóng dân tộc. Trong những năm này, Người viết rất nhiều những bài báo, những bút kí với mục đích hoạt động chính trị và một số đó là “Bản án chế độ thực dân Pháp” và chúng ta sẽ được học một đoạn trích của nó trong chương trình ngữ văn lớp 7, đoạn trích với nhan đề “Thuế máu”. Đây có lẽ là nhan đề gây ấn tượng vô cùng mạnh cho chúng ta khi mới tiếp xúc ban đầu và không dễ để giải thích nhưng không hề khó chút nào. Sau đây là bài làm văn mẫu cho đề bài “Giải thích nhan đề Thuế máu của Nguyễn Ái Quốc”. Để làm bài tập này, chúng ta sẽ giới thiệu tác giả, tác phẩm và giải thích ý nghĩa nhan đề này.
BÀI LÀM 1 GIẢI THÍCH NHAN ĐỀ THUẾ MÁU CỦA NGUYỄN ÁI QUỐC
Trong những năm bôn ba ở nước ngoài, Hồ Chủ Tịch không chỉ học tập, rèn luyện, tìm ra con đường đấu tranh giải phóng dân tộc mà Người còn đấu tranh, đấu tranh bằng nhiều hình thức mà một trong số đó là bằng ngòi bút. Người đã dùng ngòi bút của mình để vạch trần sự xấu xa, đê hèn của những tên thực dân trong “Bản án chế độ thực dân Pháp” viết bằng tiếng Pháp năm 1925 và đoạn trích gây ấn tượng nhất về tội ác của chúng với những người dân thuộc địa đó là “Thuế máu”. Đây là một nhan đề vô cùng ấn tượng.
Mới đầu, nhan đề này có thể gây sự rung rợn cho cả người đọc và người nghe. “Thuế” có lẽ là định nghĩa không còn xa lạ gì đối với chúng ta bởi “thuế” đã ra đời từ rất lâu và tồn tại như một quy luật tất yếu khách quan của xã hội loài người, nó là số tiền thu của các công dân, hoạt động và đồ vật nhằm huy động tài chính cho chính quyền, nhằm tái phân phối thu nhập, hay nhằm điều tiết các hoạt động kinh tế - xã hội. Có điều trước nay ta chỉ nghe có thuế đường, thuế đất,… và của cải nộp quy đổi ra tiền, những vật ngoài thân chứ chưa từng nghe “thuế máu” bao giờ. Phải chăng có chế độ bạo tàn tới mức mà người dân phải nộp thuế bằng chính máu của mình?
“Máu” ở đây có lẽ Nguyễn Ái Quốc dùng với ngụ ý là sức lực, sức khỏe, hay chính là tính mạng của chính người dân. Khi mang mác khai hóa, mở mang văn minh đối với các nước đô hộ để ra sức bóc lột, đàn áp những người dân thuộc địa, những tên thực dân chả khác nào những con “quỷ hút máu” đã ép người dân thấp cổ bé hỏng phải mang không chỉ là của cải vật chất mà còn là sức khỏe, tính mạng của bản thân ra để nộp cho chúng. Chúng đăt ra đủ mọi loại thuế vô lí để vắt kiệt của cải nhân dân, coi mạng người như cỏ rác chỉ biết làm việc cho chúng trong trạng thái bẩn thỉu và luôn bị đánh đòn mà vẫn phải cam chịu. Chúng thậm chí mang họ ra trở thành những tấm bia đỡ đạn trên những chiến trường phi nghĩa mà chúng gây ra. Và sự trả giá bất công ấy như một thứ thuế, “Thuế máu” này không phải chỉ người An Nam nói riêng mà tất cả người dân các nước thuộc địa đang phải từng ngày trả vô điều kiện cho chúng.
“Thuế máu” là nhan đề dùng với lối nói châm biến, đả kích kịch liệt, thứ thuế dã man này ra đời chính là sự phản ánh số phận bất hạnh của những người dân nước thuộc địa đồng thời là sự tàn nhẫn của chủ nghĩa thực dân. Phải dùng đến từ “máu” cho thấy đây là một thứ thuế tàn nhẫn nhất, ghê gớm nhất, phũ phàng nhất, thứ thuế mà nộp cũng nắm chắc mất mạng, không nộp cũng không yên khi những tên thực dân tàn bạo muốn gây chiến tranh hay hành hạ người dân thuộc địa. Qua nhan đề, ta còn nhận thấy thái độ căm phẫn, tố cáo quyết liệt bọn thực dân pháp và thể hiện niềm xót xa thương cảm đối với nhân dân lao động bị áp bức bóc lột của tác giả. Thông qua đó, Người không chỉ thức tỉnh, kêu gọi sự vùng dậy, đấu tranh của các nước thuộc địa để dành tự do độc lập mà còn vạch trần, tố cáo tội ác của chế độ thực dân cho những người Pháp yêu chuộng hòa bình nói riêng và người dân thế giới nói riêng thấy.
“Thuế máu” quả là một nhan đề vô cùng ấn tượng, nó gây cho ta niềm thương cảm sâu sắc đối với số phận thảm thương của người dân các nước thuộc địa cùng sự căm hờn với chế độ thực dân tàn bạo. Đó cũng chính là tài năng, bút lực xuất sắc của Nguyễn Ái Quốc.
BÀI VĂN GIẢI THÍCH NHAN ĐỀ “THUẾ MÁU” 2
Trên con đường hoạt động cách mạng của mình, Bác Hồ luôn xem văn chương là thứ vũ khí đấu tranh lợi hại, có tác dụng giáo dục to lớn. “Thuế máu” là áng văn giàu chất chính luận. Tác phẩm như một bản án tố cáo thủ đoạn và chính sách vô nhân đạo của bọn thực dân đẩy người dân thuộc địa vào các lò lửa chiến tranh. Một trong những yếu tố làm nên thành công của tác phẩm đến từ nhan đề “Thuế máu”.
Là một công dân, hẳn chúng ta đều quen thuộc với các loại thuế: thuế thu nhập cá nhân, thuế kinh doanh, thuế ruộng, thuế đất... Vào tình cảnh đất nước ta là thuộc địa của Pháp lúc bấy giờ, người dân đã nghèo khổ lại còn phải gánh trên lưng trăm thứ thuế: thuế muối, thuế gạo, thuế đất, thuế thân... Thậm chí người đã chết cũng phải đóng thuế như trong Tắt đèn của Ngô Tất Tố. Thế nhưng, thuế máu lại gây một ấn tượng mạnh cho người đọc. Thứ thuế được trả bằng máu làm cho người khác không khỏi rùng mình kinh hãi. Thứ thuế máu ấy được tạo ra khi đế quốc Pháp muốn củng cố địa vị của mình bằng các cuộc chiến tranh phi nghĩa trên chiến trường quốc tế, họ có ngại gì không bắt đám dân “dễ bảo” kia mang xương máu ra mà cống nộp. Vậy là ngay từ nhan đề, ta đã có thể hình dung phần nào về sự khốn khổ cùng số phận bi thảm của những người dân An Nam thuộc địa đầu thế kỉ.
Để thu thứ “thuế máu” ấy, chính quyền thực dân đã thực hiền nhiều thủ đoạn bỉ ổi và tàn nhẫn. Chúng giở nhiều thủ đoạn, mánh khóe xảo trá đối với người dân thuộc địa. Nếu như trước chiến tranh, họ được xem là giống người hạ đẳng, là “man di, mọi rợ”, thì khi chiến tranh xảy ra, họ được tâng bốc là những “con yêu”, “bạn hiền”, “những chiến sĩ bảo vệ công lí và tự do”. Sự tương phản ấy được tác giả vạch trần bằng giọng điệu mỉa mai nhằm châm biến sự giả dối, thâm độc của chế độ thực dân. “Thuế máu” được trưng thu bằng những hành động vô cùng tàn nhẫn. Chúng tiến hành vây bắt, cưỡng bức, đàn áp dã man nếu phản đối, lợi dụng việc bắt lính để xoay sở kiếm tiền, bắt người dân thuộc địa phải rời bỏ gia đình, quê hương, buộc họ bỏ mạng nơi những miền đất xa lạ, bị biến thành vật hi sinh cho lợi ích, danh dự của chủ nghĩa thực dân. Thuế máu chính là thứ thuế ghê gớm, độc ác nhất của thực dân Pháp, đè lên số phận thảm thương của người dân sau bao áp bức, bóc lột. Còn sau khi đã bóc lột hết “thuế máu” của họ thì sao? Bộ mặt táo tợn, tàn nhẫn của bọn thực dân tiếp tục được bộc lộ khi tước hết của cải của người lính thuộc địa, đánh đập họ vô cớ, đối xử với họ như súc vật. Người dân thuộc địa lại trở về vị trí hèn hạ như ban đầu sau khi bị bóc lột hết thuế máu. Họ tiếp tục bị lừa dối, bị áp bức, bị đẩy vào tình cảnh túng quẫn, là nạn nhâm của chính sách cai trị hiểm độc. Nhan đề “Thuế máu” không chỉ gợi số phận thảm thương của người dân thuộc địa, nó còn bao hàm cả thái độ mỉa mai và lòng căm phận của tác giả đối với chính quyền thực dân. Nghệ thuật lập luận đặc sắc ở chỗ kết hợp giữa miêu tả và bình luận để châm biếm thứ thuế máu của bọn thực dân, giọng văn chua cay để vạch trần, lên án những hình thức bóc lột dã man của thực dân Pháp, trong đó có thuế máu.
“Thuế máu” đã góp phần tạo nên sức hấp dẫn cho tác phẩm ngay từ nhan đề. “Thuế máu” với sức gợi mở vô cùng lớn thực sự đã gây nên nỗi ám ảnh cho người đọc về một thời kì u tối trong lịch sử.
BÀI LÀM 1 GIẢI THÍCH NHAN ĐỀ THUẾ MÁU CỦA NGUYỄN ÁI QUỐC
Trong những năm bôn ba ở nước ngoài, Hồ Chủ Tịch không chỉ học tập, rèn luyện, tìm ra con đường đấu tranh giải phóng dân tộc mà Người còn đấu tranh, đấu tranh bằng nhiều hình thức mà một trong số đó là bằng ngòi bút. Người đã dùng ngòi bút của mình để vạch trần sự xấu xa, đê hèn của những tên thực dân trong “Bản án chế độ thực dân Pháp” viết bằng tiếng Pháp năm 1925 và đoạn trích gây ấn tượng nhất về tội ác của chúng với những người dân thuộc địa đó là “Thuế máu”. Đây là một nhan đề vô cùng ấn tượng.
Mới đầu, nhan đề này có thể gây sự rung rợn cho cả người đọc và người nghe. “Thuế” có lẽ là định nghĩa không còn xa lạ gì đối với chúng ta bởi “thuế” đã ra đời từ rất lâu và tồn tại như một quy luật tất yếu khách quan của xã hội loài người, nó là số tiền thu của các công dân, hoạt động và đồ vật nhằm huy động tài chính cho chính quyền, nhằm tái phân phối thu nhập, hay nhằm điều tiết các hoạt động kinh tế - xã hội. Có điều trước nay ta chỉ nghe có thuế đường, thuế đất,… và của cải nộp quy đổi ra tiền, những vật ngoài thân chứ chưa từng nghe “thuế máu” bao giờ. Phải chăng có chế độ bạo tàn tới mức mà người dân phải nộp thuế bằng chính máu của mình?
“Máu” ở đây có lẽ Nguyễn Ái Quốc dùng với ngụ ý là sức lực, sức khỏe, hay chính là tính mạng của chính người dân. Khi mang mác khai hóa, mở mang văn minh đối với các nước đô hộ để ra sức bóc lột, đàn áp những người dân thuộc địa, những tên thực dân chả khác nào những con “quỷ hút máu” đã ép người dân thấp cổ bé hỏng phải mang không chỉ là của cải vật chất mà còn là sức khỏe, tính mạng của bản thân ra để nộp cho chúng. Chúng đăt ra đủ mọi loại thuế vô lí để vắt kiệt của cải nhân dân, coi mạng người như cỏ rác chỉ biết làm việc cho chúng trong trạng thái bẩn thỉu và luôn bị đánh đòn mà vẫn phải cam chịu. Chúng thậm chí mang họ ra trở thành những tấm bia đỡ đạn trên những chiến trường phi nghĩa mà chúng gây ra. Và sự trả giá bất công ấy như một thứ thuế, “Thuế máu” này không phải chỉ người An Nam nói riêng mà tất cả người dân các nước thuộc địa đang phải từng ngày trả vô điều kiện cho chúng.
“Thuế máu” là nhan đề dùng với lối nói châm biến, đả kích kịch liệt, thứ thuế dã man này ra đời chính là sự phản ánh số phận bất hạnh của những người dân nước thuộc địa đồng thời là sự tàn nhẫn của chủ nghĩa thực dân. Phải dùng đến từ “máu” cho thấy đây là một thứ thuế tàn nhẫn nhất, ghê gớm nhất, phũ phàng nhất, thứ thuế mà nộp cũng nắm chắc mất mạng, không nộp cũng không yên khi những tên thực dân tàn bạo muốn gây chiến tranh hay hành hạ người dân thuộc địa. Qua nhan đề, ta còn nhận thấy thái độ căm phẫn, tố cáo quyết liệt bọn thực dân pháp và thể hiện niềm xót xa thương cảm đối với nhân dân lao động bị áp bức bóc lột của tác giả. Thông qua đó, Người không chỉ thức tỉnh, kêu gọi sự vùng dậy, đấu tranh của các nước thuộc địa để dành tự do độc lập mà còn vạch trần, tố cáo tội ác của chế độ thực dân cho những người Pháp yêu chuộng hòa bình nói riêng và người dân thế giới nói riêng thấy.
“Thuế máu” quả là một nhan đề vô cùng ấn tượng, nó gây cho ta niềm thương cảm sâu sắc đối với số phận thảm thương của người dân các nước thuộc địa cùng sự căm hờn với chế độ thực dân tàn bạo. Đó cũng chính là tài năng, bút lực xuất sắc của Nguyễn Ái Quốc.
BÀI VĂN GIẢI THÍCH NHAN ĐỀ “THUẾ MÁU” 2
Trên con đường hoạt động cách mạng của mình, Bác Hồ luôn xem văn chương là thứ vũ khí đấu tranh lợi hại, có tác dụng giáo dục to lớn. “Thuế máu” là áng văn giàu chất chính luận. Tác phẩm như một bản án tố cáo thủ đoạn và chính sách vô nhân đạo của bọn thực dân đẩy người dân thuộc địa vào các lò lửa chiến tranh. Một trong những yếu tố làm nên thành công của tác phẩm đến từ nhan đề “Thuế máu”.
Là một công dân, hẳn chúng ta đều quen thuộc với các loại thuế: thuế thu nhập cá nhân, thuế kinh doanh, thuế ruộng, thuế đất... Vào tình cảnh đất nước ta là thuộc địa của Pháp lúc bấy giờ, người dân đã nghèo khổ lại còn phải gánh trên lưng trăm thứ thuế: thuế muối, thuế gạo, thuế đất, thuế thân... Thậm chí người đã chết cũng phải đóng thuế như trong Tắt đèn của Ngô Tất Tố. Thế nhưng, thuế máu lại gây một ấn tượng mạnh cho người đọc. Thứ thuế được trả bằng máu làm cho người khác không khỏi rùng mình kinh hãi. Thứ thuế máu ấy được tạo ra khi đế quốc Pháp muốn củng cố địa vị của mình bằng các cuộc chiến tranh phi nghĩa trên chiến trường quốc tế, họ có ngại gì không bắt đám dân “dễ bảo” kia mang xương máu ra mà cống nộp. Vậy là ngay từ nhan đề, ta đã có thể hình dung phần nào về sự khốn khổ cùng số phận bi thảm của những người dân An Nam thuộc địa đầu thế kỉ.
Để thu thứ “thuế máu” ấy, chính quyền thực dân đã thực hiền nhiều thủ đoạn bỉ ổi và tàn nhẫn. Chúng giở nhiều thủ đoạn, mánh khóe xảo trá đối với người dân thuộc địa. Nếu như trước chiến tranh, họ được xem là giống người hạ đẳng, là “man di, mọi rợ”, thì khi chiến tranh xảy ra, họ được tâng bốc là những “con yêu”, “bạn hiền”, “những chiến sĩ bảo vệ công lí và tự do”. Sự tương phản ấy được tác giả vạch trần bằng giọng điệu mỉa mai nhằm châm biến sự giả dối, thâm độc của chế độ thực dân. “Thuế máu” được trưng thu bằng những hành động vô cùng tàn nhẫn. Chúng tiến hành vây bắt, cưỡng bức, đàn áp dã man nếu phản đối, lợi dụng việc bắt lính để xoay sở kiếm tiền, bắt người dân thuộc địa phải rời bỏ gia đình, quê hương, buộc họ bỏ mạng nơi những miền đất xa lạ, bị biến thành vật hi sinh cho lợi ích, danh dự của chủ nghĩa thực dân. Thuế máu chính là thứ thuế ghê gớm, độc ác nhất của thực dân Pháp, đè lên số phận thảm thương của người dân sau bao áp bức, bóc lột. Còn sau khi đã bóc lột hết “thuế máu” của họ thì sao? Bộ mặt táo tợn, tàn nhẫn của bọn thực dân tiếp tục được bộc lộ khi tước hết của cải của người lính thuộc địa, đánh đập họ vô cớ, đối xử với họ như súc vật. Người dân thuộc địa lại trở về vị trí hèn hạ như ban đầu sau khi bị bóc lột hết thuế máu. Họ tiếp tục bị lừa dối, bị áp bức, bị đẩy vào tình cảnh túng quẫn, là nạn nhâm của chính sách cai trị hiểm độc. Nhan đề “Thuế máu” không chỉ gợi số phận thảm thương của người dân thuộc địa, nó còn bao hàm cả thái độ mỉa mai và lòng căm phận của tác giả đối với chính quyền thực dân. Nghệ thuật lập luận đặc sắc ở chỗ kết hợp giữa miêu tả và bình luận để châm biếm thứ thuế máu của bọn thực dân, giọng văn chua cay để vạch trần, lên án những hình thức bóc lột dã man của thực dân Pháp, trong đó có thuế máu.
“Thuế máu” đã góp phần tạo nên sức hấp dẫn cho tác phẩm ngay từ nhan đề. “Thuế máu” với sức gợi mở vô cùng lớn thực sự đã gây nên nỗi ám ảnh cho người đọc về một thời kì u tối trong lịch sử.
