Soạn bài Đất nước lớp 12 - Nguyễn Đình Thi

Trong chương trình học lớp 12 có rất nhiều bài thơ hay và ý nghĩa nói về tình yêu quê hương đất nước. trong đó, có bài “ đất nước” của tác giả Nguyễn Đình Thi. sau đây, chúng tôi xin giới thiệu bài sọn về “ đất nước” của chương trình học lớp 12.

I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả ( Nguyễn Đình Thi)
- Ông là một nhà văn và nhạc sĩ Việt Nam thời hiện đại
- Ông sinh ngày 20 tháng 12 năm 1924 và mất ngày 8 tháng năm 2003
- Quê ông ở làng Vũ Thạch, hiện nay là phố Bà Triệu thuộc địa phận phường Tràng Tiền, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.
- Một số tác phẩm tiêu biểu của ông:

• Xung kích
• Bên bờ sông Lô
• Vào lửa
• Mặt trận trên cao
• Vỡ bờ
• Mấy vấn đề văn học
• Công việc của người viết tiểu thuyết
• Người chiến sĩ
• Bài thơ Hắc Hải
• Dòng sông trong xanh
• Tia nắng
• Đất nước
• Con nai đen
• Hoa và Ngần
• Giấc mơ
• Rừng trúc
• Nguyễn Trãi ở Đông Quan
• Tiếng sóng
• Người Hà Nội
• Diệt phát xít

2. Tác phẩm ( Đất nước)
- Hoàn cảnh sáng tác: bài thơ được ghép lại từ 2 bài, nhưng dù được ghép lại từ hai bài nhưng bài thơ vẫn hoàn chỉnh và mang ý nghĩa sâu đậm.
- Cảm hứng: là suy nghĩ về đất nước
- Bố cục: 3 phần

• Phần 1: 7 câu đầu: cảm nhận của tác giả về mùa thu Hà Nội
• Phần 2: 14 câu tiếp: cảm nhận của tác giả về mùa thu Việt Bắc
• Phần 3: còn lại: hình ảnh đất nước từ trong đau thương đứng lên chiến đấu và chiến thắng

II. Tìm hiểu chi tiết
1. Mùa thu Hà Nội
Sáng mát trong như sáng năm xưa
Gió thổi mùa thu hương cốm mới
Tôi nhớ những ngày thu đã xa
Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội
Những phố dài xao xác hơi may
Người ra đi đầu không ngoảnh lại
Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy.
- Thời gian: sáng
- Không gian: mát, gió thổi, lạnh, dài xao xác
- Con người: đi đầu không ngoảnh lại
=> Một bức tranh Hà Nội đẹp nhưng phản phất một chất buồn

2. Mùa thu Việt Bắc
Mùa thu nay khác rồi
Tôi đứng vui nghe giữa núi đồi
Gió thổi rừng tre phấp phới
Trời thu thay áo mới
Trong biếc nói cười thiết tha!
Trời xanh đây là của chúng ta
Núi rừng đây là của chúng ta
Những cánh đồng thơm mát
Những ngả đường bát ngát
Những dòng sông đỏ nặng phù sa

Nước chúng ta
Nước những người chưa bao giờ khuất
Ðêm đêm rì rầm trong tiếng đất
Những buổi ngày xưa vọng nói về!
- Mùa thu Việt Bắc không còn hắc hiêu: “ thay áo mới, tiếng nói cười tha thiết”
- Không gian: cảnh trời xanh, núi rừng, ngả đường, cánh đồng, dòng sông
- Những hình ảnh vô hình: “ nước những người chưa bao giờ khuất”
=> Đoạn thơ như định nghĩa hoàn chỉnh về đất nước

3. Hình ảnh đất nước đau thương và vùng lên trong kháng chiến
a. Đất nước đau thương
“Ôi những cánh đồng quê chảy máu”
“Bát cơm chan đầy nước mắt”
=> Những hình ảnh diễn tả nên tội ác của bọn thực dân
b. Đất nước vùng lên trong kháng chiến
- Sau những khổ cực và gian khổ thì dân ta đã vufg dậy và giành được thắng ợi
- Tình yêu quê hương đất nước được thể hiện rõ

III. Tổng kết
- Nghệ thuật: giọng văn đanh thép đã lột tả sâu sắc được tội ác của kẻ thù.
- Nội dung: bài thơ nói lên tình yêu tổ quốc bằng những hình ảnh thơ cụ thể và khái quát.

Xem thêm: Soạn bài Đồng chí lớp 9 - Chính Hữu