Hướng dẫn soạn bài Thuật ngữ trong chương trình Ngữ văn lớp 9 ngắn gọn
Trong bài học ngày hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu một loại từ mới được dùng để biểu thị những khái niệm liên quan đến khoa học, công nghệ, … Đó là Thuật ngữ. Vậy thuật ngữ là gì? Công dụng và đặc điểm của thuật ngữ ra sao? Bài viết ngày hôm nay Vforum sẽ hướng dẫn các em soạn bài Thuật ngữ ngắn gọn nhất.
Câu 1: Vận dụng kiến thức đã học ở các môn Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí, Toán học, Vật lí, Hoá học, Sinh học để tìm thuật ngữ thích hợp với mỗi chỗ trống. Cho biết mỗi thuật ngữ vừa tìm được thuộc lĩnh vực khoa học nào.
- /.../ là tác dụng đẩy, kéo của vật này lên vật khác.
- /.../ là làm huỷ hoại dần dần lớp đất đá phủ trên mặt đất do các tác nhân: gió, băng hà, nước chảy,...
- /.../ là hiện tượng trong đó có sinh ra chất mới.
- /.../ là tập hợp những lừ có ít nhất một nét chung về nghĩa. - /.../ là nơi có dấu vết cư trú và sinh sống của người xưa.
- /.../ là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy.
- /.../ là lượng nước chảy qua mặt cắt ngang lòng sông ở một điểm nào đó, trong một giây đồng hồ. Đơn vị đo: m3/s.
- /.../ là lực hút của Trái Đất.
- /.../ là sức ép của khí quyển lên bề mặt Trái Đất.
- /.../ là những chất do một nguyên tố hoá học cấu tạo nên.
- /.../ là thị tộc theo dòng họ người cha, trong đó nam có quyền hơn nữ.
- /.../ là đường thẳng vuông góc với một đoạn thẳng tại điểm giữa của đoạn ấy.
Trả lời:
Câu 2: Đọc đoạn trích sau đây:
Nếu được lùm hạt giống để mùa sau
Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa
Vui gì hơn làm người lính đi đầu
Trong đêm tối, tim ta là ngọn lửa!
(Tố Hữu, Chào xuân 67)
Trong đoạn trích này, điểm tựa có đưực dùng như một thuật ngữ Vật lí hay không? Ở đây, nó có ý nghĩa gì?
Trả lời:
Trong đoạn trên, điểm tựa không được dùng như một thuật ngữ Vật lý, mà ở đây nó là một chỗ dựa chính (mang tính ẩn dụ).
Câu 3: Trong hoá học, thuật ngữ hỗn hợp được định nghĩa là “nhiều chất trộn lẫn vào nhau mà không hoá hợp thành một chất khác”, còn từ hỗn hợp hiểu theo nghĩa thông thường là “gồm có nhiều thành phần trong dó mỗi thành phần vẫn không mất tính chất riêng của mình”.
Cho biết trong hai câu sau đây, trường hợp nào hỗn hợp được dùng như một thuật ngữ, trường hợp nào hỗn hợp được dùng như một từ thông thường.
a. Nước tự nhiên ở ao, hồ, sông, biển,... là một hỗn hợp.
b. Dó là một chương trình biểu diễn hỗn hợp nhiều tiết mục.
Hãy đặt câu với từ hỗn hợp dùng theo nghĩa thông thường.
Trả lời:
a. Thuật ngữ.
b. Từ ngữ thông thường.
Một đống hỗn hợp bút màu được bỏ ngôn ngang trong thùng giấy.
Câu 4: Trong sinh học, cá voi, cá heo được xếp vào lớp thú, vì tuy những động vật này có xương sống, ở dưới nước, bơi bằng vây nhưng không thở bằng mang mà thở bằng phổi. Căn cứ vào cách xác định của sinh học, hãy định nghĩa thuật ngữ cá. Có gì khác nhau giữa nghĩa của thuật ngữ này với nghĩa của từ cá theo cách hiểu thông thường của người Việt (thể hiện qua cách gọi cá voi, cá heo)?
Trả lời:
Câu 5: Trong kinh tế học, thuật ngữ thị trường (thị: chợ - yếu tố Hán Việt) chỉ nơi thường xuyên tiêu thụ hàng hoá, còn trong quang học (phân ngành vật lí nghiên cứu về ánh sáng và tương tác của ánh sáng với vật chất), thuật ngữ thị trường (thị: thây - yếu tố Hán Việt) chỉ phần không gian mà mắt có thể quan sát được. Hiện tượng đồng âm này có vi phạm nguyên tắc một thuật ngữ - một khái niệm đã nêu ở phần Ghi nhớ không? Vì sao?
Trả lời:
=> Không vi phạm nguyên tắc một thuật ngữ - một khái niệm. Vì đây là trường hợp trùng hợp ngẫu nhiên giống nhau về vỏ âm thanh.
Trên đây là bài soạn về Thuật ngữ, qua bài viết này các em cần nắm được Thuật ngữ là gì và những đặc điểm của thuật ngữ. Hi vọng bài soạn trên đã giúp các em có thêm nhiều kiến thức bổ ích. Hẹn gặp lại và chúc các em học tốt.
Xem thêm: Soạn bài Cảnh ngày xuân lớp 9 ngắn gọn
Trong bài học ngày hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu một loại từ mới được dùng để biểu thị những khái niệm liên quan đến khoa học, công nghệ, … Đó là Thuật ngữ. Vậy thuật ngữ là gì? Công dụng và đặc điểm của thuật ngữ ra sao? Bài viết ngày hôm nay Vforum sẽ hướng dẫn các em soạn bài Thuật ngữ ngắn gọn nhất.
Câu 1: Vận dụng kiến thức đã học ở các môn Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí, Toán học, Vật lí, Hoá học, Sinh học để tìm thuật ngữ thích hợp với mỗi chỗ trống. Cho biết mỗi thuật ngữ vừa tìm được thuộc lĩnh vực khoa học nào.
- /.../ là tác dụng đẩy, kéo của vật này lên vật khác.
- /.../ là làm huỷ hoại dần dần lớp đất đá phủ trên mặt đất do các tác nhân: gió, băng hà, nước chảy,...
- /.../ là hiện tượng trong đó có sinh ra chất mới.
- /.../ là tập hợp những lừ có ít nhất một nét chung về nghĩa. - /.../ là nơi có dấu vết cư trú và sinh sống của người xưa.
- /.../ là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy.
- /.../ là lượng nước chảy qua mặt cắt ngang lòng sông ở một điểm nào đó, trong một giây đồng hồ. Đơn vị đo: m3/s.
- /.../ là lực hút của Trái Đất.
- /.../ là sức ép của khí quyển lên bề mặt Trái Đất.
- /.../ là những chất do một nguyên tố hoá học cấu tạo nên.
- /.../ là thị tộc theo dòng họ người cha, trong đó nam có quyền hơn nữ.
- /.../ là đường thẳng vuông góc với một đoạn thẳng tại điểm giữa của đoạn ấy.
Trả lời:
- Lực – vật lý
- Xâm thực – Địa lý
- Hiện tượng hóa học – hóa học
- Di chỉ - Lịch sử
- Thụ phấn – Sinh học
- Lưu lượng – Địa lý
- Trọng lực – Địa lý
- Khí áp – Địa lý
- Đơn chất – Hóa học
- Thị tộc phụ hê – Lịch sử
- Đường trung trực – Toán học
Câu 2: Đọc đoạn trích sau đây:
Nếu được lùm hạt giống để mùa sau
Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa
Vui gì hơn làm người lính đi đầu
Trong đêm tối, tim ta là ngọn lửa!
(Tố Hữu, Chào xuân 67)
Trong đoạn trích này, điểm tựa có đưực dùng như một thuật ngữ Vật lí hay không? Ở đây, nó có ý nghĩa gì?
Trả lời:
Trong đoạn trên, điểm tựa không được dùng như một thuật ngữ Vật lý, mà ở đây nó là một chỗ dựa chính (mang tính ẩn dụ).
Câu 3: Trong hoá học, thuật ngữ hỗn hợp được định nghĩa là “nhiều chất trộn lẫn vào nhau mà không hoá hợp thành một chất khác”, còn từ hỗn hợp hiểu theo nghĩa thông thường là “gồm có nhiều thành phần trong dó mỗi thành phần vẫn không mất tính chất riêng của mình”.
Cho biết trong hai câu sau đây, trường hợp nào hỗn hợp được dùng như một thuật ngữ, trường hợp nào hỗn hợp được dùng như một từ thông thường.
a. Nước tự nhiên ở ao, hồ, sông, biển,... là một hỗn hợp.
b. Dó là một chương trình biểu diễn hỗn hợp nhiều tiết mục.
Hãy đặt câu với từ hỗn hợp dùng theo nghĩa thông thường.
Trả lời:
a. Thuật ngữ.
b. Từ ngữ thông thường.
Một đống hỗn hợp bút màu được bỏ ngôn ngang trong thùng giấy.
Câu 4: Trong sinh học, cá voi, cá heo được xếp vào lớp thú, vì tuy những động vật này có xương sống, ở dưới nước, bơi bằng vây nhưng không thở bằng mang mà thở bằng phổi. Căn cứ vào cách xác định của sinh học, hãy định nghĩa thuật ngữ cá. Có gì khác nhau giữa nghĩa của thuật ngữ này với nghĩa của từ cá theo cách hiểu thông thường của người Việt (thể hiện qua cách gọi cá voi, cá heo)?
Trả lời:
- Thuật ngữ về từ cá: là một loài sinh vật sinh sống dưới nước, hô hấp bằng mang và bơi bằng vẩy.
- Theo cách hiểu thông thường về từ cá: là động vật sống dưới nước, nên cá heo, cá voi cũng thuộc dòng họ cá.
Câu 5: Trong kinh tế học, thuật ngữ thị trường (thị: chợ - yếu tố Hán Việt) chỉ nơi thường xuyên tiêu thụ hàng hoá, còn trong quang học (phân ngành vật lí nghiên cứu về ánh sáng và tương tác của ánh sáng với vật chất), thuật ngữ thị trường (thị: thây - yếu tố Hán Việt) chỉ phần không gian mà mắt có thể quan sát được. Hiện tượng đồng âm này có vi phạm nguyên tắc một thuật ngữ - một khái niệm đã nêu ở phần Ghi nhớ không? Vì sao?
Trả lời:
=> Không vi phạm nguyên tắc một thuật ngữ - một khái niệm. Vì đây là trường hợp trùng hợp ngẫu nhiên giống nhau về vỏ âm thanh.
Trên đây là bài soạn về Thuật ngữ, qua bài viết này các em cần nắm được Thuật ngữ là gì và những đặc điểm của thuật ngữ. Hi vọng bài soạn trên đã giúp các em có thêm nhiều kiến thức bổ ích. Hẹn gặp lại và chúc các em học tốt.
Xem thêm: Soạn bài Cảnh ngày xuân lớp 9 ngắn gọn
