Những câu tục ngữ, ngạn ngữ Việt Nam hay nhất về Mùa Xuân, Tết
Bỏ con bỏ cháu
Không ai bỏ mười sáu chợ Yên
Bỏ tổ bỏ tiên
Không ai bỏ chợ Viềng mùng tám. (hai phiên chợ Tết của Nam Định)
Bỏ con bỏ cháu
Không ai bỏ mùng sáu chợ Dưng. (phiên chợ Tết phủ Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Yên cũ, bây giờ là tỉnh Vĩnh Phúc)
Cầu Quan vui lắm ai ơi
Trên thì họp chợ dưới bơi thuyền rồng. (phiên chợ Tết huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa)
Có hay không mùa đông mới biết
Giầu nghèo ba mươi Tết mới hay.
Dù ai buôn bán nơi đâu Nhớ đến ngày Tết rủ nhau mà về.
Dửng dưng như bánh chưng ngày Tết.
Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi.
Đi cày ba vụ
Không đủ ăn ba ngày tết.
Đi đâu mặc kệ đi đâu
Đến ngày giỗ chạp phải mau mà về.
Đói muốn chết ba ngày Tết vẫn no.
Gia Lạc chỉ mở ngày Xuân
Quanh năm, suốt tháng khó lần tìm ra. (phiên chợ Tết ở Huế gần thôn Vỹ Dạ)
Gồng giỗ gánh Tết.
Hễ ai mà nói dối ai
Thì mồng một Tết, Ba Giai đến nhà.
Khôn ngoan đến cửa quan mới biết
Giàu có ba mươi tết mới hay.
Lễ Phật quanh năm
Không bằng hội Rằm tháng Giêng.
Nàng Bân may áo cho chồng
May ba tháng ròng mới được cánh tay.
Nắng tháng ba chó già le lưỡi. (tháng ba vẫn còn mùa Xuân)
Nắng tháng ba mà hoa không héo.
Năm hết Tết đến.
Mưa tháng ba hoa đất
Mồng một thì Tết mẹ cha
Mồng hai Tết chú, mồng ba Tết thầy.
Mồng chín vía Trời, mồng mười vía Đất
Mùng một thì ở nhà cha
Mùng hai nhà vợ,mùng ba nhà thầy.
Quan viên tháng Giêng
Tuần phiên tháng Mười.
Rét tháng ba bà già chết cóng.
Rủ nhau đi đánh bài chòi
Ở nhà con khóc nó lòi rún ra.
Số cô chẳng giàu thì nghèo Ngày ba mươi Tết có thịt treo trong nhà.
Tết đến sau lưng
Ông vải thì mừng, con cháu thì lo.
Tháng Giêng lúa mới chín vè
Tháng Năm lúa đã vàng hoe đầy đồng.
Tháng Giêng ăn Tết ở nhà
Tháng hai rội rãi quay ra nuôi tằm.
Tháng Giêng rét đài
Tháng hai rét lộc
Tháng ba rét nàng Bân.
Vui như Tết.
Xứ Nam nhất chợ Bằng Gồi
Xứ Bắc Vân Khảm, xứ Đoài Hương Canh. (các phiên chợ Tết ở gần vùng Quan Họ. Xứ Nam, xứ Bắc, xứ Đoài là tên gọi nôm na của các tỉnh Hà Nam, Hà Bắc và Sơn Tây ngày xưa)
Reply: Thơ Mùa Xuân hay nhất (Thanh Trắc Nguyễn Văn)
Những câu ca dao Việt Nam hay nhất về Mùa Xuân, Tết
Anh Hai anh tính đi mô
Tôi đi chợ Tết mua khô cá thiều.
Chưa chi anh đã vội về
Hay là xuân giục vội về với xuân.
- Chiều ba mươi anh không đi Tết, Rạng ngày mồng Một anh không đi lạy bàn thờ, Hiếu trung mô nữa mà bảo em chờ uổng công. - Hôm ba mươi anh mắc lo việc họ Sáng mồng Một anh bận việc làng, Ông bà bên anh cũng bỏ huống chi bên nàng, nàng ơi! Con ơi! ham học chớ đùa Bữa mô ngày Tết thỉnh bùa thầy đeo.
Cú kêu ba tiếng cứ kêu
Kêu mau đến Tết, dựng nêu ăn chè
Dựng nêu thì dựng đầu hè
Để sân gieo cải, vãi mè ăn chung.
Dầu bông bưởi dầu bông lài
Xức vô tới Tết còn hoài mùi thơm.
Nay mừng tứ hải đồng xuân
Tam dương khai thái, muôn dân hòa bình.
Sĩ thời chăm việc học hành,
Một mai khoa bảng để dành công danh.
Công thì phượng các long đình
Đủ nghề sư khoáng, rứt nghề công thâu.
Nông thời cuốc bẫm cày sâu,
Thu hòa hạ mạch, phong thâu có ngày.
Thương thời buôn bán liền tay
Rứt tài Tử Cống ai tày cho đang!
Nhớ xưa trả nợ ba đời
Chiều ba mươi Tết mẹ ngồi nhìn con
Gánh cực mà đổ lên non
Còng lưng mà chạy cực còn chạy theo
Chừ đây hết cực hết nghèo
Vui theo ra ruộng nhàn theo về nhà.
Mỗi năm vào dịp xuân sang
Em về Triều Khúc xem làng hội xuân
Múa cờ, múa trống, múa lân
Nhớ ai trong hội có lần gọi em…
Một năm chia mười hai kỳ
Thiếp ngồi thiếp tính làm gì chả (chẳng) ra
Tháng giêng ăn tết ở nhà
Tháng hai rõi rãi quay ra nuôi tằm.
Tháng ba đi bán vải thâm
Tháng tư đi gặt, tháng năm trở về.
Tháng sáu em đi buôn chè
Tháng bảy tháng tám trở về đong ngô.
Chín mười cắt rạ đồng mùa
Một chạp vớ được anh đồ dài lưng.
Anh ăn, rồi anh lại nằm.
Làm cho thiếp phải quanh năm lo phiền.
Chẳng thà lấy chú lực điền
Gạo bồ thóc đống, còn phiền nõi chi!
Một năm là mấy tháng xuân Ăn chơi cho thỏa phong trần ai ơi! Mồng Một chơi cửa, chơi nhà Mồng Hai chơi xóm, mồng Ba chơi đình. Mông Bốn chơi chợ Quả Linh Mồng Năm chợ Trình, mùng Sáu non Côi. Qua ngày mồng Bảy nghỉ ngơi Bước sang mồng tám đi chơi chợ Viềng Chợ Viềng một năm mới có một phiên Cái nón em đội cũng tiền anh mua.
Một Tết chưa đủ sạch nhà Phải nhiều cái Tết mới là no nê Tết Trần, Tết Lý, Tết Lê Hơn trăm cái Tết ai chê Tết nào.
Tháng giêng ăn tết ở nhà
Tháng hai cờ bạc, tháng ba hội hè.
Tháng tư đong đậu nấu chè
Ăn tết Đoan Ngọ trở về tháng năm.
Tháng sáu buôn nhãn bán trăm
Tháng bảy ngày rằm xá tội vong nhân.
Tháng tám chơi đèn kéo quân
Trở về tháng chín, chung chân buôn hồng.
Tháng mười buôn thóc, bán bông
Tháng một, tháng chạp nên công hoàn thành.
Tới đây viếng cảnh, thăm hoa
Trước mừng các cố, sau là mừng dân.
Sau nữa mừng cả làng tuần
Mừng cho nam nữ chơi Xuân hội nầy
Một mai đàn có bén dây
Ơn dân vạn bội biết ngày nào quên!
Thừa con gả cho hàng tờ
Đến ba mươi tết phất phơ ngoài đường.
Tháng giêng ăn tết ở nhà
Tháng hai rỗi rãi quay ra nuôi tằm.
Tháng ba đi bán vải thâm
Tháng tư đi gặt, tháng năm trở về.
Tháng sáu thiếp đi buôn bè
Tháng bảy, tháng tám trở về trồng ngô.
Chín mười cắt rạ đồng mùa
Một chạp vớ được anh đồ dài lưng.
Anh ăn rồi anh lại nằm
Làm cho thiếp phải quanh năm lo phiền. (sưu tầm)
Reply: Thơ Mùa Xuân hay nhất (Thanh Trắc Nguyễn Văn)
Những câu ca dao Việt Nam hay nhất về Mùa Xuân, Tết (tt)
Cái con chim chích
Nó rích cành chanh
Tôi lấy mảnh sành
Tôi vanh nó chết
Gặp ba ngày Tết
Làm ba mâm đầy
Ông thầy ăn một
Bà Cốt ăn hai
Cái thủ cái tai
Đưa lên biếu chú
Chú hỏi thịt gì
Thịt con chim chích
Nó rích cành chanh…
Đỏ đỏ đen đen năm ba ngày tết
Mặn lạt sáu bảy ngày xuân
Dầu năm bảy nơi đến nói em hỏng có ưng
Thà em ở vậy, cầm chừng đợi anh.
Ngày xuân con én xôn xao
Nam thanh, nữ tú ra vào chùa Hương
Chim đưa lối vượn dẫn đường
Nam Mô Di Phật bốn phương chùa nầy!
Một năm là mấy tháng xuân
Một ngày là mấy giờ dần hỡi ai?
Một năm là mấy mùa xuân
Gái kia hồ dễ mấy lần đưa dâu.
Mưa xuân lác đác ngoài trời
Trông ra đường, thấy một người thơ ngây
Gặp nhau ở quãng đường nầy
Như cá gặp nước như mây gặp rồng!
Mưa xuân phơi phới vườn hồng
Ta về đập đất, ta trồng lấy cây.
Tháng giêng là nắng hơi hơi
Tháng hai là nắng giữa trời nắng ra
Thứ nhất là nắng tháng ba
Tháng tư có nắng nhưng mà nắng non
Tháng năm nắng đẹp nắng giòn
Tháng sáu có nắng bóng tròn về trưa
Tháng bảy là nắng vừa vừa
Tháng tám là nắng tờ ơ thế này
Tháng chín nắng gắt nắng gay
Tháng mười có nắng, nhưng ngày nắng không
Tháng một là nắng mùa đông
Tháng chạp có nắng nhưng không có gì.
Tháng giêng là gió hây hây
Tháng hai gió mát, trăng bay vào đền
Tháng ba gió đưa nước lên
Tháng tư gió đánh cho mềm ngọn cây
Tháng năm là tiết gió tây
Tháng sáu gió mát cấy cầy tinh sao
Tháng bảy gió lọt song đào
Tháng tám là tháng tạt vào hôm mai
Tháng chín là tháng gió ngoài
Tháng mười là gió heo may rải đồng
Tháng một gió về mùa đông
Tháng chạp gió lạnh gió lùng, ai ơi!
Tháng giêng là tháng mưa xuân
Tháng hai mưa bụi dần dần mưa ra
Tháng ba mưa nụ mưa hoa
Tháng tư hư đất biết là đâu hơn
Tháng năm tháng sáu mưa cơn
Bước sang tháng bảy rập rờn mưa ngâu…
Xuân đến mà lá khoai vàng
Tốt vừng tốt cả khoai lang em trồng.
Xuân kia xin chớ bỏ qua
Hoa kia có lứa, người ta có thì.
Xuân sang thắm sắc đào hồng
Tuế hàn tam hữu nhủ lòng trúc mai.
Sử kinh anh ráng dùi mài,
Lòng em chí quyết đợi hoài duyên anh.
Xuân nguyên rạng tiết thiều quang
Trăm hoa nở rộ xe chàng ruổi đi.
Xuân về hoa cúc nở hoa
Trên cành chim sáo hát ca rộn ràng.
Xúc xắc xúc xẻ
Nhà nào còn đèn còn lửa
Mở cửa cho chúng tôi vào
Bước lên giường cao: Có đôi rồng ấp
Bước xuống giường thấp: Có đôi rồng chầu
Bước ra đằng sau: Có nhà ngói lợp
Ngựa ông còn buộc
Voi ông còn cầm
Ông sống một trăm linh năm tuổi lẻ
Vợ ông sinh đẻ
Những con tốt lành
Những con như tranh
Những con như đối...
(sưu tầm)
Ghi chú: Ảnh Hoa hậu Việt Nam 2012 Đặng Thu Thảo (áo đầm đỏ) và ảnh minh họa sưu tầm từ internet
Reply: Thơ Mùa Xuân hay nhất (Thanh Trắc Nguyễn Văn)
Những câu đối Tết hay nhất của Việt Nam An khang phú quý thái thái bình
Bách lão bá niên trường trường thọ.
Ba vạn sáu ngàn ngày, góp lại chốc đà trăm bận Tết,
Một năm muời hai tháng, ước chi đủ cả bốn mùa Xuân.
Tống cựu nghinh tân mừng xuân mới
Dân an quốc thái đón thanh bình.
Tối ba mươi khép cánh càn khôn, ních chặt lại kẻo Ma vương đưa quỷ tới
Sáng mồng một lỏng then tạo hóa, mở toang ra cho thiếu nữ đón Xuân vào. (Hồ Xuân Hương)
Xuân an khang đức tài như ý
Niên thịnh vượng phúc thọ vô biên.
Reply: Thơ Mùa Xuân hay nhất (Thanh Trắc Nguyễn Văn)
Danh ngôn hay nhất về mùa xuân
Chúng ta sẽ mở cuốn sách với các trang trắng tinh. Chính chúng ta sẽ viết lên đó. Quyển sách có tên là Cơ hội và chương đầu tiên là Ngày đầu năm. (Edith Lovejoy Pierce)
Dẫu mùa Đông dài bao lâu, mùa Xuân chắc chắn tiếp nối. (Proverb)
Ngày Tết là sinh nhật của mọi người. (Charles Lamb)
Ngày mà Thượng đế tạo ra hi vọng có lẽ cùng một ngày Ngài tạo ra mùa Xuân. (Bern Williams)
Mục tiêu của năm mới không phải là chúng ta cần có một năm mới. Cái chính là ta phải có một tâm hồn mới. (G. K. Chesterton)
Mùa là những gì thuộc về một bản giao hưởng: Bốn phần hoàn hảo hoà hợp với nhau. (Arthur Rubenstein)
Một con én không làm nên mùa Xuân. (Ngạn ngữ Anh)
Một người lạc quan thức đến nửa đêm để đón giao thừa. Người bi quan thức để chắc chắn rằng năm cũ đã qua. (Bill Vaughn)
Một năm mới đang mở ra - như một nụ hoa với những cánh hoa xếp lại phô ra vẻ đẹp ẩn chứa bên trong. (Khuyết danh)
Mùa xuân đã trở lại. Trái đất giống như đứa trẻ biết làm thơ. (Rainer Maria Rilke)
Mùa xuân là cô gái trinh trắng, mùa hè là người mẹ trẻ, mùa thu là người vợ góa chồng, còn mùa đông là bà già. (Tục ngữ Ba Lan)
Mùa xuân là cách bày tỏ của thiên nhiên: “Ta hãy vui chơi”. (Robin Williams)
Mùa xuân bão tố lê thê, tháng Tư ẩm ướt hay cà khịa, mùa đông lạnh lẽo nằm trong lòng của tháng Năm; nhưng cuối cùng thì mùa hè cũng đến. (Thomas Carlyle)
Mùa thu là mùa xuân thứ hai khi mỗi chiếc lá là một đóa hoa. (Jane Austen)
Mục tiêu của năm mới không phải là chúng ta cần có một năm mới. Cái chính là ta phải có một tâm hồn mới. (G. K. Chesterton)
Tôi thích mùa xuân, nhưng nó trẻ trung quá. Tôi thích mùa hè, nhưng nó kiêu ngạo quá. Vậy nên tôi thích mùa thu nhất, bởi thanh âm của nó êm đềm hơn, màu sắc của nó sâu đậm hơn, và nó nhuốm chút u sầu. Sắc vàng cam tươi thắm của nó không thể hiện sự ngây thơ của mùa xuân, hay cường lực của mùa hạ, mà nói lên những dịu dàng và sự khôn ngoan nhân hậu của tuổi tác. Mùa thu biết những giới hạn và ý nghĩa của cuộc đời. (Lâm Ngữ Đường)
Xuân khứ bách hoa lạc
Xuân đáo bách hoa khai
Sự trục nhãn tiền quá
Lão tòng đầu thượng lai
Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận
Đình tiền tạc dạ nhất chi mai.
(Mãn Giác Thiền Sư)
Xuân đi, trăm hoa rụng
Xuân đến, trăm hoa nở
Trước mắt, việc đi mãi
Trên đầu, già đến rồi.
Đừng bảo xuân tàn hoa rụng hết
Đêm qua sân trước một cành mai.
(Ngô Tất Tố dịch)
Reply: Thơ Mùa Xuân hay nhất (Thanh Trắc Nguyễn Văn)
Một lần cùng các nhà thơ lang thang trên cánh đồng Vĩnh Long chợt nhìn thấy một ngôi mộ hoang không ai chăm sóc. Thế là các nhà thơ lấy giấy ra ghi lại cảm xúc của mình. Nhiều người mãi viết về sự cô đơn, về quá khứ, về sự mất mát... Riêng tôi, tôi lại viết về mùa xuân!
Reply: Thơ Mùa Xuân hay nhất (Thanh Trắc Nguyễn Văn)
NỤ TẦM XUÂN Trèo lên cây bưởi hái hoa
Bước xuống vườn cà hái nụ tầm xuân
(Ca dao) Người về tìm nụ tầm xuân
Thương màu hoa bưởi trắng ngần chợt tan
Mây buồn từ dạo lang thang
Vườn cà thuở ấy cũng hoang phế sầu.
Hỏi gì khi cá cắn câu
Khi chim xanh đã nhốt vào lồng son
Tiếc câu thề biển hẹn non
Nước chưa chảy, đá đã mòn. Ly tan.
Người ta cau bạc trầu vàng
Nên tơ chỉ thắm để nàng sang sông
Trầu tôi một mớ ba đồng
Ngẩn ngơ đem thả ngược dòng ca dao.
1996
(Tập thơ Hoa Sứ Trắng - NXB Đà Nẵng 1997)
Thanh Trắc Nguyễn Văn
Ghi chú: ảnh hoa tầm xuân và ảnh minh họa sưu tầm từ internet
